Κουφώματα

Τα ανοίγματα για τα κτίρια του οικισμού αποτελούν ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του. Ο τρόπος διαμόρφωσής τους έχει ήδη μελετηθεί στην ενότητα «Τοιχοποιίες», καθώς οι πέτρινες λιθοδομές –που κυριαρχούν- επιβάλλουν συγκεκριμένα συστήματα δόμησης ακόμα και για τα ανοίγματα. Τα συστήματα αυτά προκύπτουν από την δυσκολία γεφύρωσης των ανοιγμάτων σε λίθινες τοιχοποιίες. Λόγω αυτού, τα ανοίγματα έχουν μικρό πλάτος, της τάξης των 60 έως 70 εκατοστών. Στην παρούσα ενότητα παρατηρούμε τα υπόλοιπα μορφολογικά και λειτουργικά συστήματα των κουφωμάτων που έρχονται να «κλείσουν» τα ανοίγματα.

Αρχικά, αξίζει να αναφερθούμε στα κουφώματα των παραθύρων. Αναφορικά με το άνοιγμά τους, παρατηρείται διεύρυνση του πλάτους του προς το εσωτερικό. Με τον τρόπο αυξάνεται το φως που εισέρχεται στο κτίριο. Ακόμα, τα παντζούρια τους τοποθετούνται συνήθως στην εξωτερική πλευρά, είναι ανοιγόμενα προς τα έξω, στρέφονται με τη βοήθεια μεταλλικών στροφέων και το χρώμα τους ποικίλει. Είναι πράσινα, μπλε, καφέ σε διάφορες πάντα αποχρώσεις. Με τον τρόπο αυτό διαρρηγνύεται η «μονοχρωμία» και το γκρίζο της πέτρας που επικρατεί. Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα παντζούρια βρίσκονται στην εσωτερική πλευρά και ανοίγουν προς το εσωτερικό επίσης. Η ιδιαίτερη αυτή περίπτωση φαίνεται και στην αποτύπωση που πραγματοποίησε η ομάδα μας σε ερειπωμένη οικία του βορειοδυτικού τμήματος του οικισμού. Αντίστοιχα, τα τζάμια βρίσκονται κατά κανόνα εσωτερικά από τα παντζούρια και ανοίγουν πάντα προς το εσωτερικό. Η κατασκευή όλων των στοιχείων εκτός από τους στροφείς και τις ασφάλειες γίνεται από ξύλο.

Ακολούθως, αξίζει να αναφερθούμε στις πόρτες και ιδιαίτερα στις αυλόπορτες. Οι μόνες πόρτες που παρατηρούνται στα σπίτια είναι αυτές των εισόδων, δηλαδή δεν υπάρχουν μπαλκονόπορτες. Η διαμόρφωση του ανοίγματος και η κατασκευή τους ακολουθεί την κατασκευή των κουφωμάτων των παραθύρων. Συχνά το χρώμα τους συμφωνεί με αυτό των παραθύρων. Οι αυλόπορτες είναι αντίστοιχα χρωματιστές. Υπάρχουν τόσο ξύλινες, όσο και μεταλλικές –πιο σύγχρονες φυσικά. Το ύψος και το άνοιγμά τους ποικίλει. Ειδικότερα, το ύψος τους εξαρτάται από τον φράκτη στον οποίο βρίσκονται. Όλα τα ξύλινα αυτά θυρώματα είναι καρφωτά.

Μια εξαίρεση στον τυπικό τρόπο κατασκευής των κουφωμάτων αποτελεί η εξωτερική πόρτα του παλιού τυροκομείου, της «Κασσερίας». Εκεί, οι στροφείς της πόρτας δεν στηρίζονται στο πλαίσιό της, διότι δεν έχει πλαίσιο. Ένα μεγάλο οριζόντιο δοκάρι στο άνω τμήμα της πόρτας που στηρίζεται στην τοιχοποιία συνδέεται με ένα ξύλινο στρόγγυλο κατακόρυφο δοκάρι, το οποίο έχει ρόλο στροφέα και ενώνει το φύλλο της πόρτας με το ανώτερο δοκάρι-πλαίσιο που προαναφέραμε.