Κυπαρίσσι (Κάτω Τμήμα)

Συμπεράσματα

Για τον σχηματισμό και την μορφή του οικισμού του Κάτω Κυπαρισσιού έπαιξαν καταλυτικό ρόλο τόσο το φυσικό και έντονο ανάγλυφο του γύρω περιβάλλοντος, όσο και η ιστορία του ευρύτερου οικισμού του Κυπαρισσιού. Λόγω της γεωγραφικής του θέσης, στους πρόποδες του Παρνώνα ο οικισμός είναι ορεινού χαρακτήρα, παρόλα αυτά, όντας παραθαλάσσιος έχει επηρεαστεί και από νησιώτικους οικισμούς. Άρα, ως αποτέλεσμα, έχουμε πετρόκτιστα κτίσματα, ασβεστομένα, με μπλε κουφώματα (ως επί το πλείστον, αλλά και με την ύπαρξη τρίχτιτων ή τετράριχτων κεραμιδωτών στεγών. Τα υλικά κατασκευής αποτελούν τα διαθέσιμα υλικά που είχαν οι παλιοί κάτοικοι στα χέρια τους. 

 

Η θέση του Κάτω Κυπαρισσιού προέκυψε με την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Οθωμανούς και με την επιστροφή των κατοίκων στο χωριό. Αφού, παράλληλα, και οι επιδρομές από πειρατές είχαν σταματήσει, η περιοχή γύρω από την ακτή καθίσταται ευνοϊκή για την ανάπτυξη του οικισμού. Ακόμη, η γη γύρω από τον οικισμό είναι κατάλληλη για καλλιέργειες και κτηνοτροφία και η επαφή με τη θάλασσα δίνει την ευκαιρία για ανάπτυξη ναυτιλίας και αλιείας, ασχολίες με τις οποίες καταπιάνονται οι κάτοικοι σταδιακά.   

 

Η εγκατάσταση κατοίκων στον οικισμό, ερχόμενοι από το βουνό και από την θάλασσα, παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις ως προς τα ερεθίσματα και τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του Άνω και Κάτω Κυπαρισσίου τα οποία αποτυπώνονται στον χαρακτήρα των οικισμών. Ωστόσο, ο βαθμός ομοιογένειας μεταξύ των οικιστικών ενοτήτων της περιοχής που μελετούμε είναι αρκετά μεγάλος αφού, αφού σχεδόν όλα τα κτίρια διατηρούν τα βασικά αρχιτεκτονικά τους στοιχεία και τις ίδιες αναλογίες μεταξύ των όψεων των κτιρίων. Παράλληλα όμως, οι οικιστικές ενότητες παρουσιάζουν και διαφορές ως προς την υλικότητα και την φυσιογνωμία, με βάση την οικονομική ευχέρεια των ιδιοκτητών τους. Η περιοχή της ακτής, όπου εκεί παρουσιάζονται τα πρώτα πετρόκτιστα και πυργόμορφα σπίτια του οικισμού, διαμορφώνουν τον χαρακτήρα της, καθώς τα κτίρια είναι πιο επιβλητικά. Η περιοχή της Πλεύρας παρουσιάζει διαφορές ως προς την λειτουργική διάρθρωση των κτιρίων, αφού τα πλείστα φιλοξενούσαν στο ισόγειο τα οικόσιτα ζώα των κατοίκων, με τον πάνω όροφο να φιλοξενεί την κύρια κατοικία των ανθρώπων. Η περιοχή των Βολέικων απαρτίζεται από πιο απλοϊκά κτίρια, τα οποία είναι δυώροφα και φιλοξενούν χρήσεις καθημερινών συνήθειων των ανθρώπων.

Με το πέρασμα των χρόνων ο πληθυσμός του χωριού έχει μειωθεί σημαντικά, με αποτέλεσμα πολλά κτίρια να μην είναι κατοικήσιμα συνεχώς αλλά καλά διατηρημένα, καθώς έστω και αν δεν αποτελούν την κύρια κατοικία των ανθρώπων, οι ιδιοκτήτες επισκέπτονται το Κυπαρίσσι συχνά για τουριστικούς σκοπούς και πολλοί από αυτούς έχουν επισκευάσει τα σπίτια τους για σκοπούς Airbnb. 

 

Οι ιδιοκτήτες των σπιτιών του οικισμού, αντιλαμβάνονται την πολιτισμική κληρονομιά που αντικατοπτρίζουν τα σπίτια τους στον τόπο τους, και όσοι επιχειρούν να επισκευάσουν την ιδιοκτησία τους, επιθυμούν να διαφυλάξουν τον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα του οικισμού. Σε γενικές γραμμές, ο βαθμός αλλοίωσης του χαρακτήρα του οικισμού είναι ελάχιστος, αφού διατηρείται αρκετά καλά η ξεχωριστή φυσιογνωμία του οικισμού. Οι βασικότερες επεμβάσεις γίνονται για σκοπούς διατήρησης και προστασίας των κτισμάτων με τις κύριες επισκευές να γίνονται στο εσωτερικό, με επισκευή της στέγης, του δαπέδου και αλλαγή των κουφωμάτων από ξύλινα σε αλουμινένια. Ωστόσο, μερικές κατοικίες διαθέτουν επεμβάσεις αρκετά μεγάλου βαθμού, όπως η πρόσθεση ενός ορόφου ή η αντικατάσταση κάποιων μερών των κτιρίων με άλλα υλικά, ξένα προς την μορφή και τον χαρακτήρα του οικισμού. 


Η διατήρηση της παραδοσιακής και χαρακτηριστικής αρχιτεκτονικής είναι κάτι που επιδιώκουν οι κάτοικοι του Κάτω Κυπαρισσιού, αφού σέβονται την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του οικισμού και θέλουν να την αναδείξουν. Έτσι, ο οικισμός του Κάτω Κυπαρισσιού παραμένει ενταγμένος όπως πρώτα στο φυσικό του περιβάλλον, μεταξύ βουνού και θάλασσας.