Ιδιωτικοί Ελεύθεροι Χώροι - Αυλές

Τυπολογίες ανάλογα με τον γεωγραφικό χώρο και τον διαθέσιμο.

Α’ Τυπολογία (παραθαλάσσια κτίσματα)

Α1. Υπαίθριος χώρος.

Πρόκειται για έναν στενόμακρο ημιδημόσιο δρόμο που καταλήγει στη θάλασσα και έχει γενικότερα άμεση πρόσβαση σ ‘αυτήν από σκάλες σε διάφορα σημεία. Έχει χαρακτήρα υπαίθριου χώρου, εν μέρει προστατευμένου από δέντρα ή μπαλκόνια. Παρ’ όλα αυτά δεν είναι απλά ένας δρόμος που εξασφαλίζει την πρόσβαση στα σπίτια, αλλά μια κοινή ανοιχτή αυλή. Διαθέτει τραπεζοκαθίσματα για τους κατοίκους καθώς και πηγάδι.

Α2. Ημιυπαίθριος χώρος.

Πρόκειται για μία στεγασμένη αυλή. Εύκολα παρατηρείται ή μετάβαση από τον ‘ημιδημόσιο’ στον ιδιωτικό χώρο και από τον υπαίθριο στον ημιυπαίθριο. Η διαφοροποίηση επιτυγχάνεται με υψομετρική διαφορά ενός πατήματος από την ανοιχτή αυλή στην προστατευμένη και από μια τοξωτή είσοδο.

Α3. Αυλή στον όροφο.

Είναι ουσιαστικά ο ελεύθερος χώρος του ορόφου. Διαθέτει τραπεζοκαθίσματα και βοηθητικούς χώρους (αποθήκες) και η  πρόσβαση γίνεται από εξωτερική σκάλα. Τέλος, στη δημιουργία αυτής της χωρικής ποιότητας συμβάλλει και το ανάγλυφο της περιοχής (αίσθηση ισόγειου χώρου λόγω των βράχων).

Β’ Τυπολογία (κτίσματα απομακρυσμένα από την θάλασσα) 

Β1. Από τον δημόσιο στον ιδιωτικό χώρο.

Σε πολλές παραδοσιακές κατοικίες ο ελεύθερος χώρος – η αυλή βρίσκεται μπροστά από την πρόσοψη. Ο διαχωρισμός από τον δημόσιο χώρο γίνεται συνήθως με ένα χαμηλό τοιχίο στον περίβολο και ψηλότερο δάπεδο. Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία ενός ιδιωτικού χώρου μεν, άμεσα συσχετιζόμενου με τον δημόσιο δε.

Β2. Ο ιδιωτικός – κλειστός χώρος.

Η συντριπτική πλειοψηφία των παραδοσιακών κατοικιών διαθέτει εσωτερική αυλή, περιβάλλεται δηλαδή από ψηλό μαντρότοιχο με ξύλινη πόρτα. Εξωτερικά φαίνεται ως αναπόσπαστο τμήμα του κτιρίου λόγω της συνέχειας της οικοδομικής γραμμής και της συνεχούς δόμησης. Παρατηρείται επίσης διαβάθμιση του υπαίθριου από τον ημιυπαίθριο χώρο, ο οποίος, όμως είναι αποκλειστικά ιδιωτικός (χώμα στον υπαίθριο χώρο / σκληρό δάπεδο στον ημιυπαίθριο, υψομετρική διαφορά ενός πατήματος, τοξωτή είσοδος). Επιπλέον στον μαντρότοιχο μπορεί να υπάρχει παράθυρο που επιτρέπει τη θέαση μέσα προς τα έξω και αντιστρόφως εξασφαλίζοντας τη σχέση μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού χώρου.