Γενική Παθολογία Κτισμάτων

Σε όλη την έκταση του Κυπαρισσίου σημειώθηκαν σημαντικές παρεμβάσεις τόσο του ανθρώπινου όσο και του χρονικού στοιχείου στην εικόνα των κτισμάτων. Συνεπώς, από τη συνολική μελέτη της περιοχής προέκυψε η κατάταξη των αλλοιώσεων αυτών στις παρακάτω κατηγορίες: 

Σε αρκετές από τις κατοικίες του οικισμού καταγράφηκαν ξύλινες στέγες και δάπεδα με έντονο το στοιχείο της φθοράς λόγω περάσματος του χρόνου. Συχνότερη ήταν η φθορά του ξύλινου φορέα, πιθανότατα λόγω υγρασίας, εντόμων και ίσως λόγω λανθασμένης επιλογής κατασκευαστικών υλικών και κακού υπολογισμού των μέγιστων κατακόρυφων φορτίων, με αποτέλεσμα την κατάρρευση της στέγης. Σαφώς η απουσία των σημερινών οικοδομικών, κατασκευαστικών και δομικών γνώσεων στον τομέα του σχεδιασμού, καθιστά την μελέτη και σχεδίαση των τότε ξύλινων φορέων ελλιπής, και είναι επόμενο να προκύψουν καταστροφές. Παρ’ όλαυτά, παρατηρήθηκαν ορισμένες περιπτώσεις επιδιορθωμένων στεγών ή δαπέδων μέσω έγκαιρων παρεμβάσεων, γεγονός που βελτίωσε την γενική αρχιτεκτονική ποιότητα και εικόνα του οικισμού.  

Μία ακόμα κατηγορία φθοράς είναι εκείνη στην τοιχοποιία των κτιρίων, με μεγαλύτερο εύρος ειδών αλλοίωσης. Ειδικότερα, αυτήν που συναντήσαμε περισσότερο είναι η καταστροφή του επιχρίσματος στον τοίχο. Βασικά αίτια αποτέλεσαν εξωτερικοί παράγοντες, όπως η εσωτερική απορρόφηση υγρασίας, η ανάπτυξη μούχλας, και η τοπική δημιουργία ρωγμών. Η ρηγμάτωση συναντάται συνήθως περιμετρικά των ανοιγμάτων, στα πρέκια ή στις ποδιές των παραθύρων, με συχνό γεγονός την ρήξη του πρεκιού και τη φανέρωση της εσωτερικής ξύλινης στήριξης. Στο παραπάνω συντέλεσε και η αμέλεια στην διατήρηση των τοιχοποιιών, καθώς η απουσία επιδιόρθωσης , η πολύχρονη έκθεση στην υγρασία και η έλλειψη ενίσχυσής των κουφωμάτων, συνείσφερε στην καταπόνησή τους. Μία συνήθης , αρκετά μεταγενέστερη παρέμβαση για την αντιμετώπιση της φθοράς, είναι η επικάλυψη τοίχων με ασβεστοκονιάματα, με σκοπό την αποφυγή ρηγματώσεων και την υδατοστεγανότητα. Όπως και στις στέγες, στις τοιχοποιίες που είχαν παρεμβεί οι κάτοικοι, τα επιχρίσματα και οι λιθοδομές είναι καλοδιατηρημένα, δεν σημειώνονται ρωγμές, και συχνά στις λιθοδομές γίνεται εξ ολοκλήρου καινούριο αρμολόγημα. 

Πληθώρα των ξύλινων κουφωμάτων ήταν επίσης έντονα αλλοιωμένη, με κύρια πηγή φθοράς την υγρασία. Καταγράφονται περιπτώσεις κτιρίων όπου το ξύλο των κουφωμάτων σαπίζει και φουσκώνει τοπικά, με απότοκο την αλλοίωση ή καταστροφή του πλαισίου του παραθύρου, και την αποκόλληση του ξύλινου σκελετού. Σημειώθηκαν και κουφώματα στα οποία έντομα από το εσωτερικό του ξύλου <κατέτρωγαν> το υλικό και με την πορεία του χρόνου, κατάφεραν να τρυπήσουν το κούφωμα. Μία άλλη συχνή παρέμβαση είναι η αυθαίρετη αντικατάσταση των ξύλινων κουφωμάτων με αλουμινένια, γεγονός που ευεργέτησε ατομικά τους κατοίκους (ανθεκτικότερα, ελάχιστες ανάγκες συντήρησης), αλλά υποβάθμισε τον παραδοσιακό χαρακτήρα αρχιτεκτονικής του τοπίου. Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η γνωστικές ελλείψεις προστασίας και συντήρησης των υλικών, συνείσφερε σημαντικά στην προαναφερθείσα φθορά. 

Τα διάσπαρτα εγκαταλελειμμένα κτίρια του οικισμού χαμηλώνουν διακριτά την ποιότητα του αρχιτεκτονικού τοπίου. Πρόκειται για κτίσματα με εμφανέστατες ζημιές, τα οποία έχουν αφεθεί στο πέρασμα του χρόνου, χωρίς κάποια προσπάθεια διατήρησης ή ανανέωσής τους από τους κατοίκους.   Σε πολλά από αυτά, η πρόσβαση είναι ακατάλληλη και επικίνδυνη, αφού καταρρέει το πάτωμα ή η στέγη και κανείς δεν έχει επιμεληθεί την αποκατάσταση τους. Ωστόσο, αυτά τα κτίσματα αποτελούν ένδειξη του τοπικού αρχιτεκτονικού χαρακτήρα, και η πλήρης εγκατάλειψή τους οδηγεί στην απομάκρυνση από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική του τοπίου.