Κατάσταση Διατήρησης

   Ως προς τη κατάσταση του οικισμού, παρατηρείται ότι στον κεντρικό πυρήνα, τα κτίρια, εκτός από ελάχιστες  εξαιρέσεις, είναι είτε παλιά και όχι σε πολύ καλή κατάσταση, είτε σε μεγάλο βαθμό ανακαινισμένα. Αντίθετα, όσο απομακρυνόμαστε από το πυρήνα, τα κτίρια είναι πολύ μεταγενέστερα και επομένως σε αρκετά καλή κατάσταση τα περισσότερα από αυτά.

    Στη Μεσσαριά (Άνδρος) εκτιμήθηκε ότι από το 54% των κτιρίων που αναλύθηκαν, το 43% βρίσκεται σε καλή ή μέτρια κατάσταση διατήρησης, μόλις 5% σε άσχημη κατάσταση και 6% σε πραγματικά καταστροφικές συνθήκες.

Προφανώς οι αιτίες των διαφόρων συνθηκών κατάστασης είναι πολύ διαφορετικές. Αρκετά ήταν τα κτίρια που οι λόγοι των ατελειών ήταν άμεσα ορατές, στα περισσότερα οι αιτίες δεν ήταν τόσο κατανοητές. Ίσως να είναι μια προφανή προέλευση των ελαττωμάτων, αυτό όμως δεν μπορεί να είναι απόλυτα αντιπροσωπευτικό για όλα και η ρίζα του προβλήματος να είναι διαφορετική.

     Η ελαττωματική οικοδόμηση μπορεί να επιφέρει μια σειρά προβλημάτων στο κτίριο. Ο καθορισμός της καταγωγής της ανεπάρκειας του κτιρίου, εξαρτάται ως έναν βαθμό από την περιοχή που βρίσκονται τα κτίρια .

    Δυσλειτουργίες στο σύνολο, το δάπεδο ή τους τοίχους μπορεί να είναι άμεσα αποτελέσματα των θεμάτων του εδάφους, των ζητημάτων ύδρευσης του νερού ή ακόμα και κατασκευαστικά θέματα. Προβλήματα μπορεί να προκύψουν και από ζητήματα που οφείλονται σε άλλους τομείς, όχι εύκολα διαχειριζόμενους από τον άνθρωπο, όπως σεισμοί, που συχνά συμβαίνουν στην Ελλάδα και κυρίως επηρεάζουν παλαιότερα κτίσματα.

    Συνοπτικά, το να επαναφέρουμε καθε κατασκευή στην αρχική της μορφή, είναι ένα ενδιαφέρον κομμάτι, ταυτόχρονα όμως αρκετά δύσκολο, ως εκ τούτου, περιγράφουμε τις γενικές συνθήκες.

    Ένα άλλο θέμα που καθιστά δύσκολη την ιστορία της διατήρησης των κτιρίων είναι οι μετέπειτα προσθήκες και παρεμβάσεις με τη χρήση διαφόρων υλικών. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν κτήρια των οποίων η δομή έχει αλλάξει λόγω σοβαρών στατικών προβλημάτων που έχουν δημιουργηθεί από ρωγμές ή λάκκους στους τοίχους.

    Σε πολλές περιπτώσεις οι παρεμβάσεις είναι μη αναστρέψιμες, με προσωρινές αντικαταστάσεις των διαφόρων πρώτων υλών, όπως τούβλα ή κονιάματα σε αντίθεση με το σύστημα κατασκευής, από πέτρα. Σε άλλες περιπτώσεις πάλι, έχουν προστεθεί δάπεδα πάνω από την ήδη υπάρχουσα κατασκευή, τα οποία αποτελούνται από διαφορετικές τεχνικές υλοποίησης και ως εκ τούτου μη αναστρέψιμες, ως προς την καλή αποκατάσταση τους. Μπαλκόνια, στέγες, σκάλες και άλλα αρχιτεκτονικά στοιχεία προστέθηκαν με σκοπό να προσαρμοστούν στις στα κτίρια, τα οποία αποτελέσματα των  αλλαγών αλλοίωσε τον χαρακτήρα όλης της Μεσσαριάς.