Καταγραφή των Κτισμάτων

Τα σημαντικότερα κτήρια και τοπόσημα του Αμονακλειού βρίσκονται διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία σε όλη την έκταση του οικισμού. Ξεκινώντας από τον Νότιο περιφερειακό δρόμο και με κατεύθυνση από τον Όρμο Κορθίου προς το Αμονακλειό συναντάμε το παλιό καφενείο του χωριού, σχετικά αποτραβηγμένο από τον κύριο οικιστικό πυρήνα. Είναι διόροφο, δίχωρο με ορθογωνική κάτοψη, με μεταγενέστερες προσθήκες για λειτουργικούς λόγους αλλα και έναν αντίστοιχης έκτασης υπόγειο χώρο, ο οποίος σήμερα εμφανίζεται σε ερειπώδη μορφή. Βρίσκεται στα όρια του καινούριου και παλαιού οικισμού και αποτελούσε, εξαιτίας της χρήσης του, σημαντικό κέντρο συνάθροισης των ντόπιων. Στην συνέχεια συναντά κανείς τη σημαντικότερη βρύση της περιοχής, η οποία αποτελεί μέχρι και σήμερα σημείο συνάντησης των κατοίκων και στάσης των επισκεπτών. Συνεχίζοντας, υπάρχει το ελαιοτριβείο της περιοχής χτισμένο σύμφωνα με τον παραδοσιακό τρόπο δόμησης του χωριού. Μπαίνοντας στον κυρίως ιστό του οικισμού, εντοπίζουμε σε μια διαπλάτυνση του κύριου δρόμου μία μορφή υποτυπώδους χώρου στάσης, οργανωμένου με πεζούλια και δέντρα, ο οποίος λειτουργεί και ως κόμβος οπου διακλαδώνονται τα κύρια μονοπάτια. Επίσης επί της προαναφερθείσας, μικρής "πλατείας" υπάρχει η είσοδος της ιστορικής οικίας Δελαγραμμάτικα, του πιο επιβλητικού κτηρίου του χωριού. Περιβαλλόμενο από μεγάλη αυλή και περιβόλι, το τεράστιο αρχοντικό διαθέτει ξεχωριστά στάβλο και αποθήκη. Παρόλα αυτά, ακόμη και αν εξαιρεθούν οι κοινωνικοί/ ταξικοί παράγοντες που κάνουν το εν λόγω αρχοντικό να υπερισχύει μορφολογικά των υπολοίπων κτισμάτων, η αρχικά συμμετρική του κάτοψη έχει αλλοιωθεί σε τέτοιο βαθμό από προσθήκες, που πλέον εμφανίζεται ιδιαίτερα σύνθετη και μη αντιπροσωπευτική για τον οικισμό. Προχωρώντας στον κεντρικό δρόμο και συναντώντας την επόμενη διακλάδωση, υπάρχει μια ακόμα βρύση, πολύ μικρότερη σε σχέση με την πρώτη. Τέλος, στα όρια του οικισμού εντοπίζονται οι δύο εκκλησίες του, οι οποίες εκτός από τη θρησκευτική τους λειτουργία αποτελούν και σημαντικούς τόπους συνάντησης των κατοίκων.