Λαογραφικό μουσείο

H λαϊκή παράδοση της Σαντορίνης διατηρείται ζωντανή στο Κοντοχώρι των Φηρών, σε υπόσκαφο που χτίσθηκε πριν ενάμισι αιώνα περίπου, εκεί όπου σήμερα στεγάζεται το Λαογραφικό Μουσείο του νησιού.

Το Λαογραφικό Μουσείο ιδρύθηκε από τον Εμμανουήλ Α. Λιγνό, δικηγόρο, δημοσιογράφο και διευθυντή της εφημερίδας "Θηραϊκά Νέα".

Ο  κ. Λιγνός μετά απο χρόνια έρευνας και αναζήτησης κατόρθωσε να συγκεντρώσει και να συντηρήσει πολλά παλιά αντικείμενα τα οποία σήμερα εκθέτει σε χώρους που έχουν διαμορφωθεί έτσι ώστε να παρουσιάζουν το πώς ήταν τα παλιά χρόνια διάφορες μικρές εμπορικές επιχειρήσεις του τόπου, όπως το υποδηματοποιείο, το βαρελοποιείο κ.α. Στους χώρους του Μουσείου μπορείτε επίσης να δείτε μια μεγάλη συλλογή ντοκουμέντων και ιστορικών βιβλίων για την Σαντορίνη, παλιούς χάρτες, έγγραφα, γκραβούρες και άλλα αντικείμενα που μαρτυρούν την ιστορία του τόπου.

Το "Λαογραφικό Μουσείο Λιγνού" φιλοξενείται σε χώρους, πολλοί εκ των οποίων υπόσκαφοι, που δημιουργήθηκαν το 1861 για να λειτουργήσουν ως αρχοντικό και οινοποιείο. Το αρχοντικό έμεινε ανέπαφο από τους σεισμούς του 1956, συντηρήθηκε το 1973 και από τότε τοποθετήθηκαν σε αυτό παλαιά έπιπλα και σκεύη, οικογενειακά κειμήλια, στη θέση που χρηστικά ανήκουν.

Το 1993 οικοδομήθηκε στο Μουσείο πτέρυγα για την στέγαση της Πινακοθήκης και των εργαστηρίων, καθώς και το εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου, στη μνήμη του ιδιοκτήτη του κτήματος Κωνσταντή Εμμ. Λιγνού, θείου του ιδρυτή. Το εκκλησάκι γιορτάζει στις 21 Μαΐου οπότε και κάθε χρόνο πραγματοποιείται μια πολύ όμορφη γιορτή που συγκεντρώνει πολύ κόσμο.

Το "Λαογραφικό Μουσείο Λιγνού" αποτελείται από: 

1. Το σπίτι, ένα τυπικό υπόσκαφο σπίτι.

2. Το οινοποιείο/κάναβα διαθέτει όλο τον εξοπλισμό του τρύγου που χρησιμοποιούσαν τότε.

3. Το ορυχείο είναι ένας από τους πιο ενδιαφέροντες χώρους του μουσείου, καθώς δείχνει τα σημάδια από την έκρηξη του ηφαιστείου και τα διαφορετικά στρώματα υλικών και γης που διαμορφώθηκαν 

4. Τα εργαστήρια όπως ξυλουργείο, κατασκευής βαρελιών , τσαγκαράδικο και κονσερβοποιείο

5. Την πινακοθήκη είναι μια διαδρομή αναμέσα στις δουλειές διάσημων καλλιτεχνών που εμπνεύστηκαν από την Σαντορίνη

6. Την αυλή, η οποία διαθέτει παγκάκια για να σταθούν οι επισκέπτες κάτω από δέντρα και λουλούδια

7. Το εκκλησάκι του Αγ. Κωνσταντίνου με καμπαναριό και αίθουσα εκδηλώσεων

Το Σπίτι είναι χαρακτηριστικό δίχωρο υπόσκαφο, που κατασκευάστηκε το 1861, όπως αναφέρεται σε επιστοίχια επιγραφή, ταυτόχρονα με την σπηλιά και την κάνναβα. Η όψη του είναι η τυπική του υπόσκαφου σπιτιού, με την κύρια είσοδο στο μέσο της κύριας όψης και τα τρία παράθυρα γύρω από αυτήν. Στη συνεχόμενη δευτερεύουσα όψη υπάρχει η βοηθητική είσοδος με το πλαϊνό παράθυρο. Αποτελείται από τη σάλα, τη σωτοκάμαρη (κρεβατοκάμαρα), τη μικρή κάμαρη, την τραπεζαρία, το κελάρι και το μαεργιό με το φουρνί.

Σάλα: Μεγάλο θολωτό δωμάτιο με την κεντρική είσοδο και γύρω από αυτή τρία παράθυρα, που δημιουργούν κόγχες.

Σωτοκάμαρη: Εσωτερική κάμαρη, κρεβατοκάμαρα, διαχωρίζεται από τη σάλα. Στη μέση είναι η θύρα και γύρω από αυτή τρία παράθυρα, με τις κεντητές κουρτίνες.

Μικρή Σωτοκάμαρη: Δίπλα από τη μεγάλη κρεβατοκάμαρα, βρίσκεται η μικρή κρεβατοκάμαρα για παιδιά.

Τραπεζαρία: Από τη μικρή κρεβατοκάμαρα μπαίνουμε στην τραπεζαρία, που έχει και μικρή θύρα, που βγάζει στην αυλή.

Κελάρι: Στο μικρό υπόσκαφο υπάρχει αποθήκη με τα παλιά πιθάρια για την αποθήκευση φαγητών.

Μαεργιό (Μαγειρείο) - Φουρνί (Φούρνος): Εκεί γίνεται η καύση των ξύλων για την παρασκευή του φαγητού και του ψωμιού (κρίθινα παξιμάδια - ντάκος και κουλούρες)

Μερικά τοπικά εργαστήρια που έχουν δωριστεί στο μουσείο είναι ένα Ξυλουργείο, ένα Υποδηματοποιείο,ένα Καλαϊτζίδικο – Φαναρτζίδικο, ένα Βαρελοποιείo κι ένα Τυπογραφείο. Καθένα από αυτά περιλαμβάνει διάφορα εργαλεία, σκεύη και μηχανές, όπως τοματοπολτομηχανές, ακονιστήρια, αλευρομηχανή, κηροπλαστείο.

Στην Πινακοθήκη του Μουσείου εκτίθενται πίνακες ( ελαιογραφίες, υδατογραφίες, παστέλ, σχέδια, κολάζ, λιθογραφίες) γνωστών ζωγράφων. Στον προαύλιο χώρο του Μουσείου διοργανώνονται εκδηλώσεις λαογραφικών παραδοσιακών δρώμενων, παρουσιάσεις βιβλίων, δεξιώσεις συνεδρίων, εκθέσεις ζωγραφικής, παλιών παιχνιδιών, παραδοσιακών επίπλων σκευών, χειροτεχνημάτων κ.ά.

Πηγή: http://www.santorinisfolkmuseum.com/en/