Η ιδιαίτερη γεωμορφολογία του τόπου σε συνδυασμό με την μεγάλη κλίση του εδάφους δημιουργούν μία αμφιθεατρική διάταξη προσφέροντας απεριόριστη θέα στο μαγευτικό γαλάζιο του Αιγαίου. Τα φωτεινά χρώματα των κτισμάτων του οικισμού που δημιουργούν μια δαιδαλώδη σύνθεση κυρίως καμπυλόμορφων γραμμών και ο έντονος δυναμισμός του σκούρου βραχώδους εδάφους που καταλήγει επιθετικά στην θάλασσα συνθέτουν ένα ειδυλλιακό τοπίο. Η ανάπτυξη του οικισμού κατά μήκος της καλδέρας ακολουθώντας την περίτεχνη της διάταξη δημιουργεί ένα ιδιαίτερο διάλογο του δομημένου και αδόμητου, ενώ, η εναλλαγή φωτός και σκιάς καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας διαμορφώνει ένα τοπίο με ποιοτικές εντάσεις και δυναμικές διαφοροποιήσεις.
Η αίσθηση ενός επισκέπτη κατά την περιπλάνησή του στα περιπλεκόμενα σοκάκια της Οίας είναι γεμάτη από μαγικές εικόνες που παρατίθενται με ένα μυστηριώδη, σχεδόν αιφνιδιαστικό τρόπο. Αυτή η ποικιλία εικόνων συγκινησιακού χαρακτήρα επηρεάζεται καθοριστικά από την ιδιαίτερη κάτοψη και τομή του οικισμού που δημιουργούν μία έντονη συσχέτιση ανοιχτού και κλειστού, φωτεινού και σκοτεινού. Η διαβαθμίσεις αυτές διαμορφώνουν πανοραμικές θεάσεις υψηλής αισθητικής ποιότητας και χρωματικής ποικιλίας η αξία τον οποίων εντείνεται με την αιφνίδια παρουσίασή τους στο θεατή ο οποίος από στενά γραφικά σοκάκια περιορισμένης ορατότητας οδηγείται σε σημεία απρόσκοπτης θέας μαγευτικών συνδυασμών.
Το τοπίο αποτελεί ένα δυναμικό περιβάλλον το οποίο αναπτύσσει σχέσεις αλληλεπίδρασης με τον οικισμό και την τελική εντύπωση δημιουργώντας διαφορετική αίσθηση. Η θάλασσα λειτουργεί σαν καθρέφτης του ουρανού άμεσα επηρεασμένη από το ηλιακό φως. Τα χρώματα μεταβάλλονται διαρκώς επιδρώντας στην ψυχολογία του παρατηρητή. Στην εικόνα ενός συννεφιασμένου ουρανού, η θάλασσα αντιδρά ανάλογα αποκτώντας μία ασημένια απόχρωση καθρεφτίζοντας τα σύννεφα, τα βράχια της καλδέρας γίνονται πιο άγρια και πιο επιβλητικά με τον οικισμό να αποτελεί το πιο φωτεινό σημείο της σύνθεσης. Αντίθετα το ηλιόλουστο φως που διαχέεται άπλετα στις χυτές ανοιχτόχρωμες επιφάνειες του δομημένου χώρου, καθρεφτίζεται στα κρυστάλλινα νερά της θάλασσας δημιουργώντας ιριδίζουσες ανακλάσεις και εντείνει την αδρότητα του βραχώδους εδάφους με το παιχνίδισμα φωτός και σκιάς συνθέτοντας ένα εντελώς διαφορετικό αλλά εξίσου μαγευτικό τοπίο.
Αντίστοιχα, το φως του δειλινού με τους ρόδινους τόνους και τις μενεξεδεί αποχρώσεις σε συνδυασμό με την αγριότητα και την τραχύτητα του εδάφους καθώς και την ελεύθερη καμπύλη που συνθέτουν τα κτήρια διαμορφώνουν μια εικόνα μεγάλης έντασης, έντονου ρομαντισμού και γλαφυρού δυναμισμού και αντιθέσεων αντάξια της διεθνούς φήμης της.