Σχέση ορίων κτιρίου- Αστικού Ιστού - Αυλές

 

Ξεκινώντας από το παραθαλάσσιο μέτωπο και διασχίζοντας τον οικισμό μέχρι να φτάσουμε στο ορεινό όριο του, παρατηρούνται διαφορετικές ποιότητες οικιστικών τύπολογιών. Τα κριτιρία στον χάρτη προσδιορίζονται με την σχέση που έχουν τα κτίρια με τις διαφορετικές αντιμετωπίσεις των ορίων τους εντός του υπόλοιπου αστικού ιστού καθώς και του ρόλου που διαδραματίζει η αυλή ως στοιχείο στην οικιστική νησιωτική ταυτότητα του τόπου.

 

Κτίρια στο παράκτιο μέτωπο με άμεση επικοινωνία με την θάλασσα. Το όριο των κτιρίων ταυτίζεται με το όριο του δημοσίου οδικού δίκτυου, το οποίο εμφανίζεται να φέρνει τα εκατέρωθεν κτίρια σε στενή επικοινωνία μεταξύ τους.  

 

Εσωτερικά του οικισμού σε πρώτη φάση παρατηρούνται κατοικίες με κοινή αυλή, μια σχέση με κοινοφελή χαρακτήρα και με αυξημένο βαθμό όχι μόνο τμηματικών προσωπικών επεμβάσεων αλλά και αισθήματος προσωπικής ευθύνης για την ποιότητα του βιοτικού χώρου. Το όριο των κτιρίων με τον δημόσιο χώρο ποικίλει, σε αυτόν που προβάλει πρώτα την αυλή και δημιουργεί πράσινο κενό μέχρι την κατοικία  και σε αυτόν που οι κατοικίες ακουμπάνε στο εξωτερικό δημόσιο όριο με την απόκρυψη της αυλής από την άλλη πλευρά, καθιστώντας τον έναν καθαρά προσωπικό χώρο.

 

Σε δεύτερη φάση εμφανίζονται οι κατοικίες με μέτωπο στην Επαρχιακή Όδο, στις οποίες οι κύριες αυλές μετατίθονται στην βόρεια πλευρά τους. Από αυτές είτε προκύπτει στο όριο με τον δρόμο μικρή προ-αυλή που αποτελεί την είσοδο στην κατοικία είτε η είσοδος στην κατοικία εμφανίζεται απότομα στο όριο με τον δρόμο.

 

Στα νότια όρια του οικισμού εμφανίζονται κατοικίες με μεγάλες αυλές που στις περισσότερες περιπτώσεις οριοθετούν το οικόπεδο και περιβάλλουν τις κατοικίες.   

 

 Η αυλή ήταν και είναι για τους Ικαριώτες, ένας χώρος ιδιαίτερος, το σημείο όπου πραγματοποιούνται καθημερινά οι περισσότερες δραστηριότητες του σπιτιού και το σημείο συνάντησης ολόκληρης της οικογένειας. Την οικία,συνόδευε η ύπαρξη μιας μακρόστενης αυλής με έναν ψηλό αυλότοιχο, έναν «αντιπειρατικό» θα λέγαμε τοίχο, ο οποίος με την πάροδο του χρόνου, όταν εξαλείφθηκε ο κίνδυνος των πειρατών και δεν υπήρχε πλέον ανάγκη απόκρυψης, χαμήλωσε και μετατράπηκε σε πεζούλα. Οι δουλειές του νοικοκυριού γίνονταν στην αυλή καθώς αφενός ήταν πολύ μικρό το μέγεθος του σπιτιού αλλά και αφετέρου οι ικαριώτες είχαν ιδιαίτερη σχέση με την φύση και προσπαθούσαν να περνάνε όσο περισσότερο χρόνο μπορούσαν σε αυτή. Ο εξοπλισμός της ικαριώτικης αυλής, οι πεζούλες, οι θυΐρες και τα πίλιαστρα, την καθιστούν μορφολογικά μοναδική.

Στην ικαριώτικη κατοικία δεν συναντάμε σαφή όρια μεταξύ του ιδιωτικού και του δημόσιου χώρου. Οι αυλές και τα κτίματα των σπιτιών δεν διαχωρίζονται με μαντρότοιχους, είναι ανοιχτά προς τον δημόσιο χώρο.