Εξέλιξη - Ανάπτυξη

ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

• ΠΥΡΓΟΣ ΙΘΩΜΗΣ: Η αρχαία Ιθώμη ήταν χτισμένη απάνω σε δυσπρόσιτο και βραχώδες αντέρεισμα των Aγράφων, ύψους περίπου 500 μέτρων.Με την παρακμή της αρχαίας Ιθώμης, ο κύριος όγκος των κατοικιών της πολιτείας αυτής μετοίκησε στην Μητρόπολη, όπως μας λένε οι μαρτυρίες του Στράβωνα. Στις αρχές του 17ου αιώνα οι κάτοικοι, έχοντας την ανάγκη να ζήσουν σε μια μεγαλύτερη κοινότητα, συγκροτούν χωριό στην τοποθεσία την οποία σήμερα οι κάτοικοι ονομάζουν “Παλιοχώρι”. Η τοποθεσία αυτή βρίσκεται ανατολικά του σημερινού χωριού, σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από αυτό, ακριβώς πάνω από τα αμπέλια τους. Αργότερα στις αρχές του 18ου αιώνα οι κάτοικοι εγκατέλειψαν το μέρος εκείνο γιατί σύμφωνα με την παράδοση πάθαινε συνέχεια καθιζήσεις. Ακόμη, σύμφωνα με μαρτυρίες των κατοίκων, στη μεταφορά αυτη συνέβαλαν δύο ακόμα λόγοι. Ο ένας ήταν ο Ήλιος και ο τρόπος με τον οποίο αυτός τροφοδοτούσε τον οικισμό. Αρχικά στην δυτική πλευρά ο οικισμός δεν είχε αρκετό ήλιο τις πρωινές ώρες οπού οι άνθρωποι το χρειάζονταν για τις εργασίες τους και είχε περισσότερο ήλιο το απόγευμα. Ο δεύτερος λόγος ήταν η ύπαρξη άγριων ζώων(π.χ. φίδια, σαύρες) τα οποία ήταν επικίνδυνα για τους κατοίκους και ιδιαίτερα για τα παιδιά. Στην νοτιά πλευρά, ακόμη, εκτός του προβλήματος της εμφάνισης της αγρίας ζωής η οποία συνεχίστηκε αν και ηπιότερα, το κύριο πρόβλημα ήταν οι βόρειοι άνεμοι οι οποίοι έρχονταν κατά μέτωπο στον οικισμό. Τελικά ο οικισμός, όπως προαναφέρθηκε, κατέληξε στην δυτική πλάγια οπού όλα τα προηγούμενα μειονεκτήματα εξαλείφτηκαν. Συνεπώς, εγκαταστάθηκαν λίγο πιο πάνω από την προηγούμενη θέση τους, στην θέση “Γατσούλια”, την οποία σήμερα ονομάζουν “Παλιόσπιτα”. Η τοποθεσία αυτή βρίσκεται νοτιότερα από σημερινό χωριό, σε απόσταση περίπου 300 μ. από αυτό.Αυτή είναι και η σημερινή θέση του οικισμού.
• ΚΑΠΠΑ : Όσον αφορά την Καππά, παλαιότερα ο οικισμός βρισκόταν κτισμένος στις όχθες του ποταμού Νέδα ανατολικά της σημερινής του θέσης. Μετέπειτα, όταν ο ποταμός πλημμύρισε με αποτέλεσμα να καταστραφεί ολόκληρος ο οικισμός, οι κάτοικοι μετακινήθηκαν και ο οικισμός επανασχεδιάστηκε από την αρχή στην σημερινή του θέση. 

ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ

• ΠΥΡΓΟΣ ΙΘΩΜΗΣ: Τα πρώτα σπίτια του οικισμού του Πύργου Ιθώμης, μετά τη τελική μεταφορά του στην τοποθεσία που βρίσκεται σήμερα, παρατηρούνται στην δυτική πλευρά του σημερινού χωριού, και συγκεκριμένα στην πλαγιά του βουνού πάνω από τη σημερινή κεντρική πλατεία. Ο Πύργος Ιθώμης, λοιπόν, ξεκίνησε να αναπτύσσεται από πάνω προς τα κάτω μέχρι το σημείο της πλατείας αυτής του χωριού, από όπου και εξαπλώθηκε αργότερα περιμετρικά. Γι αυτό το λόγο όσο ανεβαίνουμε την πλαγιά συναντάμε όλο και περισσότερα παλιά σπίτια σε σχέση με χαμηλότερα, που τα είναι νεότερα. Τέλος στον Πύργο Ιθώμης παρατηρούμε ένα πιο δυναμικό σύστημα πολεοδομικής εξέλιξης, καθώς δεν υπήρχε αρχικό πολεοδομικό σχέδιο.
• ΚΑΠΠΑ: Η Καππά αντιθέτως, όντας πολύ πιο μεταγενέστερος οικισμός (χρονολογείται στις αρχές του 20ου αιώνα) ακολουθεί ένα ορθοκανονικό πολεοδομικό σχέδιο που εκτυλίσσεται άνισα εκατέρωθεν της περιφερικής Οδού Αγίου Ακακίου, που διασχίζει κατά μήκος όλο το χωριό.