Οικία Μανώλη και Αντωνίας Χουδαλάκη

Η κατοικία στην οποία ζει τώρα η κυρία Αντωνία και ο γιος της ο Λευτέρης αποτελείται από τρία κτίσματα που αναπτύσσονται γύρω από μια εσωτερική αυλή. Ένα διώροφο το οποίο μοιράζεται τη μεσοτοιχία του με αυτό της κυρίας Ελευθερίας, ένα μονώροφο στο οποίο βρισκόταν η φάμπρικα και είναι προσκολλημένο κάθετα στο ισόγειο του πρώτου κτιρίου, και ένα ακόμα διώροφο το οποίο βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του οικοπέδου και είναι ανεξάρτητο από τα δύο προηγούμενα. Η αυλή αποτελεί το κέντρο της κατοικίας καθώς όλες οι λειτουργίες λαμβάνουν χώρα γύρω από αυτήν. Στο δάπεδο της αυλής έχει προστεθεί τσιμέντο, ενώ υπάρχουν και ορισμένα παρτέρια με δέντρα και φυτά. Στην ανατολική μεριά της αυλής υπάρχει στοά που εξασφαλίζει τόσο τη στεγασμένη κίνηση από την αυλόπορτα στο εσωτερικό του σπιτιού και την αποθήκη, αλλά, με το τραπέζι και τις καρέκλες που έχουν τοποθετηθεί εκεί, διαμορφώνει και χώρο υπαίθριας στάσης.

Η είσοδος γίνεται μέσω δύο ανοιγμάτων, ένα στο Βορρά κάτω από τη στοά και ένα στη Δύση, στους τοίχους που περιβάλλουν την εσωτερική αυλή. Στην ανατολική πλευρά της αυλής βρίσκεται η αποθήκη η οποία συνορεύει μέσω της μεσοτοιχίας με τη διπλανή ιδιοκτησία. Το πάτωμα έχει παραμείνει το ίδιο (χώμα) ενώ η αρχική οροφή, η οποία αποτελεί και πάτωμα για τη δεύτερη στάθμη του κτιρίου, έχει αντικατασταθεί με μεταγενέστερες δοκίδες και ξύλινες τάβλες. Τα μεσοδόκια έχουν παραμείνει ίδια. Ακόμα, στο δυτικό τοίχο, δίπλα από την πόρτα υπάρχει λαϊνοθέστρα και θέση για το μαστραπά. Μέσω ενός εσωτερικού ανοίγματος παραθύρου (που πλέον έχει γίνει άνοιγμα πόρτας) αυτού του δωματίου επιτυγχάνεται και η πρόσβαση σε έναν ακόμη χώρο νοτιότερα. Αυτός ο χώρος έχει δύο καμάρες και παλιότερα συνδεόταν μέσω παραθύρων και πορτών με το ισόγειο της κυρίας Ελευθερίας ανατολικά, αλλά και με το εσωτερικό της κατοικίας της κυρίας Αντωνίας. Πλέον τα ανοίγματα αυτά έχουν κλείσει και το δωμάτιο λειτουργεί ως δευτερεύων αποθηκευτικός χώρος. Το δάπεδο είναι χώμα και η στάθμη του είναι πιο ψηλά από αυτήν του προηγούμενου δωματίου. Η οροφή παραμένει ίδια, με πυκνά μεσοδόκια και σχίζες. Δυτικότερα του δωματίου, και στη νότια πλευρά της αυλής βρίσκεται ένας ημιυπαίθριος χώρος μέσω του οποίου γίνεται η μετάβαση στην κουζίνα και σε ένα βοηθητικό χώρο. Η κουζίνα αποτελείται από ένα τετραγωνικής κάτοψης δωμάτιο που στη μέση έχει καμάρα, και από ένα ακόμη του οποίου η στάθμη βρίσκεται ψηλότερα από το υπόλοιπο σπίτι (λόγω της κλίσης του εδάφους). Στο πρώτο βρίσκεται το πυρομάχι της κατοικίας, γεγονός που υποδεικνύει πως τόσο στο παρελθόν, όσο και σήμερα ο χώρος αυτός είναι ένας από τους κύριους, ενώ το δεύτερο δωμάτιο λειτουργεί ως αποθηκευτικός χώρος. Η καμάρα που βρίσκεται (και πλέον έχει κλείσει) στον ακριανό τοίχο του τελευταίου, φανερώνει πως το κτίριο πιθανόν συνέχιζε (αφού οι κλειστοί χώροι δεν τερμάτιζαν ποτέ με καμάρα). Αυτό επιβεβαιώνει και η κυρία Ελευθερία που θυμάται πως από το βατό δώμα της κατοικίας της μπορούσε μέσω μερικών σκαλοπατιών να έχει πρόσβαση στο βατό δώμα της κυρίας Αντωνίας, το οποίο βρίσκεται πάνω από αυτόν το χώρο. Στα δάπεδα των δύο χώρων έχει προστεθεί τσιμέντο, στους τοίχους επίχρισμα και στα ταβάνια τα μεσοδόκια έχουν καλυφθεί με νοβοπάν. Στη Νότια πλευρά της αυλής βρίσκεται και η φάμπρικα. Το μονώροφο αυτό κτίσμα στέγαζε τις καθημερινές εργασίες της οικογένειας και διέθετε και ελαιοτριβείο. Σήμερα λειτουργεί ως αποθηκευτικός χώρος, ενώ ένα μέρος του έχει κλείσει με τοίχο, και εσωτερικά του έχει διαμορφωθεί το λουτρό της κατοικίας. Η είσοδός του τελευταίου γίνεται και πάλι μέσω της εσωτερικής αυλής.

Το τρίτο κτίριο είναι σε υποβάθμιση από τη στάθμη της αυλής, λόγω της κλίσης του τοπογραφικού. Τόσο το ισόγειο όσο και ο όροφος χωρίζονται σε δύο δωμάτια. Το ένα λειτουργεί ως σταύλος και η είσοδος του βρίσκεται στο δρομάκι, εξωτερικά της αυλής. Στο δάπεδο υπάρχει χώμα και η παραδοσιακή οροφή έχει διατηρηθεί. Και εδώ μπορούμε να εντοπίσουμε τα στοιχεία της τοπικής αρχιτεκτονικής, με τις εσοχές στον τοίχο, τη λαϊνοθέστρα και τη θέση για το μαστραπά. Το δεύτερο δωμάτιο έχει πρόσβαση μέσα από την αυλή, και συγκεκριμένα από το πέρασμα που οριοθετεί ο τοίχος του, η δυτική αυλόπορτα και ο τοίχος της φάμπρικας. Πρόκειται για το κελάρι της οικογένειας, αλλά και για το μέρος όπου κατά τον πόλεμο φυλάγονταν τα τρόφιμα και οι προμήθιές της αφού τα τοποθετούσαν στον χώρο που υπάρχει βορειοανατολικά του δωματίου και έπειτα τον μπάζωναν με πέτρες. Πίσω από αυτόν το χώρο υπάρχει το πηγάδι του σπιτιού το οποίο επάνω είναι περιμετρικά χτισμένο και η πόρτα του βρίσκεται στην αυλή. Όπως και στο πρώτο δωμάτιο, έτσι και εδώ τα στοιχεία της παραδοσιακής τοπικής αρχιτεκτονικής δεν έχουν αλλοιωθεί.

Η πρόσβαση στον όροφο του πρώτου κτιρίου γίνεται μέσω μιας εξωτερικής σκάλας που βρίσκεται στην αυλή και οδηγεί στο βατό δώμα πάνω από τη στοά και την κουζίνα. Το εσωτερικό χωρίζεται σε 3 δωμάτια. Έναν χώρο υποδοχής και εκατέρωθεν την τραπεζαρία και ένα υπνοδωμάτιο. Φαίνεται πως το κτήριο έχει υποστεί αλλαγές στα μέσα του 20ου αιώνα, αφού έχει προστεθεί το χώρισμα ανάμεσα στο χώρο υποδοχής και την τραπεζαρία, τα ανοίγματα έχουν μεγαλώσει, στο δάπεδο ο κομόλιθος έχει αντικατασταθεί με ξύλινες λωρίδες, και η οροφή αντί για οριζόντιο δώμα έχει μονόρικτη στέγη. Ακόμα έχει προστεθεί εσωτερικά και εξωτερικά επίχρισμα και χρώμα στους τοίχους. Αν και αυτή η κατοικία έχει ένα κοινό τοίχο με τη διπλανή, παρατηρούμε πως η στάθμη του ορόφου της είναι πιο χαμηλά από αυτήν του ορόφου της κυρίας Ελευθερίας.

Ο όροφος του άλλου κτιρίου χωρίζεται, όπως και στο ισόγειο, σε δύο δωμάτια. Ο χώρος που βρίσκεται πάνω από το κελάρι λειτουργεί ως υπνοδωμάτιο και χώρος εργασίας. Η είσοδος του γίνεται με μία εξωτερική σκάλα η οποία ξεκινά από το επίπεδο της αυλής και καταλήγει στο σημείο πάνω από τον χώρο φύλαξης των τροφίμων και το πηγάδι. Αν και ο χώρος έχει πρόσφατα ανακαινιστεί, έχει διατηρηθεί η λαϊνοθέστρα, η θέση για το μαστραπά και ο νεροχύτης, ενώ εσοχή που υπήρχε στον τοίχο έχει αξιοποιηθεί ως βιβλιοθήκη. Πάνω από το παλιό δάπεδο που ήταν παραδοσιακά από κομόλιθο (που όπως μας είπε ο Λευτέρης και η κυρία Αντωνία χρησιμοποιούταν τόσο σε δάπεδα ισογείου όσο και σε δάπεδα ορόφου και δώματα) έχει προστεθεί μία στρώση από τσιμέντο. Οι τοίχοι εσωτερικά και εξωτερικά έχουν σοβατιστεί και βαφτεί. Ο διπλανός χώρος, που βρίσκεται πάνω από το σταύλο, δεν είναι πλέον προσβάσιμος, μια και η είσοδος του που ήταν στο δωμάτιο του Λευτέρη έχει κλείσει. Το κτίριο έχει δίρριχτη στέγη, το ταβάνι όμως εσωτερικά του δωματίου είναι οριζόντιο καθώς έχει καλυφθεί μεταγενέστερα.