Τυπολογίες Κατοικιών - Συγκριτικοί Πίνακες - Συμπεράσματα

Στο σύνολο του οικισμού, οι κατόψεις των κατοικιών, έχουν επί το πλείστον επιμήκες σχήμα. Οι γωνιες και οι αναλογίες των πλευρών τους δεν είναι σταθερές διότι συχνά ακολουθούν το σχήμα των ιδιαίτερων οικοπέδων τους.

 

Η τοποθέτηση των κατοικιών ως προς τους δρόμους ποικίλλει. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου η κεντρική όψη τοποθετείται με εσωστρέφεια και συνήθως αντικριστά σε κάποιο άλλο κτίσμα στο έσωτερικό της αυλής, όπως ο στάβλος. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να επιλεγεί η κύρια ή η δευτερεύουσα αρτηρία του δρόμου και τότε η οικία γίνεται πιο εξωστρεφής. 

 

Είναι συχνό το φαινόμενο ότι οι οικίες μπορεί να έχουν παραπάνω από μια είσοδο. Η είσοδος μπορεί να γίνει σε μια οικία από τον δρόμο, από την αυλή ή και τα δύο. Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να διαμορφωθεί διαφορετική είσοδος σε κάθε στάθμη.

 

Ως προς τους εσωτερικούς χώρους, διακρίνονται σε μονοχωρες, δίχωρες, τρίχωρες και τετραχωρες κατόψεις. Χαρακτηριστικό γνώρισμα αρκετών κατοικιών είναι ο στάβλος στο χαμηλότερο επίπεδο της οικίας με στενά παράθυρα και συνήθως ξεχωριστή είσοδο. Η τεχνική αυτή προέκυψε διότι η περιοχή του Πενταλοφου είναι ορεινή. Τα ζώα τοποθετούνται σε έναν χώρο κάτω από τα υπνοδωμάτια και με την εκπνοή τους ζέσταναν την οικογένεια το βράδυ.

 

Τα κτήρια τοποθετούνται κάθετα ή παράλληλα στις καμπύλες του εδάφους. Λόγω της έντονης κλίσης, ευνοείται η διαμόρφωση διώροφων και τριώροφων κατοικιών. Πιο αναλυτικά στο κατώτερο επίπεδο της κατοικίας προκύπτει τριώροφο ή διώροφο μέτωπο και στο ανώτερο, μονοώροφο, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις η στέγη βρίσκεται στο επίπεδο του δρόμου και η είσοδος στην οικία, γίνεται από ένα ξεχωριστό μονοπάτι που κατεβαίνει από τον κεντρικό δρόμο, με σκάλες, στο επίπεδο της εισόδου της αυλής ή της κατοικίας. Έτσι διαμορφώνεται προσβάσεις ιδιαίτερες για την κάθε οικία. Οι αυλές είναι μικρές και βαθμιδωτές στα σημεία οπου η κλίση του οικοπέδου είναι μεγάλη. Η διάταξη αυτή έχει στόχο να δημιουργήσει αναχωματικούς τοίχους έτσι ώστε να υπάρχει περισσότερος χώρος και έδαφος για γεωργία.