Ιστορικά Στοιχεία

Σύμφωνα με τις προφορικές παραδόσεις και βάσει γραπτών πηγών, το χωριό δημιουργείται κατά την περίοδο της Δεύτερης Τουρκοκρατίας (1715-1821). Η ακριβής περίοδος της εμφάνισης του χωριού σε  συγκροτημένη κοινωνία τοποθετείται στο τέλος του 18ου με αρχές 19ου αιώνα. Αφού εξαντλήθηκαν οι γεωργικές εκτάσεις στο οροπέδιο Πανωλάμπι, άρχισαν οι κάτοικοι του κοντινού χωριού της Κρεμαστής, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν αρβανίτικης καταγωγής, να κατεβαίνουν νοτιοανατολικά και να καλλιεργούν τις εκτάσεις οι οποίες ανήκουν στο γεωγραφικό χώρο που σήμερα είναι γνωστός ως Λαμποκάμπι. Με τον τρόπο αυτόν δημιουργήθηκαν πρόχειροι γεωργικοί καταυλισμοί (στανοτόπια) στους οποίους παρέμεναν ενίοτε οι κάτοικοι της Κρεμαστής αλλά και κάποιοι κτηνοτρόφοι προς αναζήτηση νέων τόπων βόσκησης και ηπιότερων χειμώνων. 

Με την πάροδο των χρόνων, οι μικροοικισμοί αυτοί ερημώθηκαν και περί το τέλος του 18ου αιώνα, δύο οικογένειες, οι Δουκαίοι και οι Μανικαίοι, κατοίκησαν μόνιμα την περιοχή. Έως τις αρχές του 19ου αιώνα έχουν εγκατασταθεί δύο ακόμη οικογένειες Μανικαίων και η οικογένεια των Τζωρτζαίων και έτσι σιγά σιγά δημιουργείται μια συγκροτημένη κοινωνία.

 Περί το 1790, ο Γιάννης Δούκας εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη γεωγραφική θέση που ονομαζόταν Φρέγκρα, στα ανατολικά του σημερινού κοιμητηρίου Παναγίτσα. Τα εγγόνια του εγκατέλειψαν τη θέση της πρώτης κατοικίας και έχτισαν στη σημερινή θέση του χωριού τα σπίτια τους.  Γύρω στο 1810 μετά την πτώση του Σουλίου, ο Γεωργάκης Π. Τζώρτζης, καταγόμενος από το Σούλι, ήρθε στη Φρέγκρα και έχτισε ένα πρόχειρο κτίσμα από ξερολιθιά (τούρλα). Ωστόσο το τυπικά πρώτο σπίτι του χωριού χτίστηκε  από το Γιάννη Πριφτάκη και κληρονομήθηκε από τον Δούκα. Συνοψίζοντας, επειδή όλοι οι κάτοικοι του χωριού ήρθαν είτε από την Κρεμαστή είτε μέσω αυτής, αυτή θεωρείται ή «μάνα» του χωριού, και το χωριό γνήσιο «τέκνο» αυτής.

  Η πρώτη ονομασία του χωριού, «Φρέγκρα» έχει μάλλον αρβανίτικη προέλευση, από το ηχητικό «Φρε» του ανέμου και την περιστροφική κίνηση «γύρα». Με το Φ.Ε.Κ. 156 Α/8-8-1928, ο οικισμός μετονομάζεται σε Λαμπόκαμπος. Το νέο όνομα το οφείλει στο τοπωνύμιο Λαμποκάμπι, νοτιοανατολικά του οποίου έχει χτιστεί ο οικισμός. Η ετυμολογία έχει δύο πιθανές ερμηνείες, η πρώτη «λάμπω+κάμπος» λόγω της αντανάκλασης των ακτινών του ηλίου πάνω στα ασβεστολιθικά πετρώματα, και η δεύτερη «λάμπος+κάμπος» από μία πηγή του 1698 που μαρτυρούσε ότι η τοποθεσία ανήκε σε κάποιον με το όνομα Λάμπος.

ΑΡΒΑΝΙΤΙΚΟΣ ΕΠΙΚΟΙΣΜΟΣ 

 Αρβανίτες ήταν μια πληθυσμιακή ομάδα, της οποίας η γλώσσα ήταν τα αρβανίτικα, κλάδος της τοσκικής διαλέκτου της αλβανικής γλώσσας. Κατάγονταν από πληθυσμούς οι οποίοι μετακινήθηκαν στη Νότια και Κεντρική Ελλάδα από τη σημερινή Νότια Αλβανία κατά τη διάρκεια του μεσαίωνα, ιδίως μεταξύ 13ου και 16ου αιώνα λόγω κοινωνικοπολιτικών συνθηκών. Έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ελληνική επανάσταση, ήταν στην πλειονότητά τους χριστιανοί ορθόδοξοι, η γλώσσα τους τα αρβανίτικα είχαν κοινή προέλευση την επίσημη αλβανική και είχε επηρεαστεί έντονα από την επίσημη ελληνική. Οι Αρβανίτες κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας ήταν οργανωμένοι σε Φάρες, που ήταν μια μορφή κοινωνικής ιεραρχικής οργάνωσης με βάση την καταγωγή,  στην κορυφή της οποίας ήταν ο αρχηγός (φύλαρχος), από το όνομα του οποίου η φάρα παίρνει το όνομά της. 

Όσον αφορά τη περιοχή μελέτης μας, η περιοχή του Ζάρακα κατοικήθηκε κατά κόρον από αρβανίτες μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Αν θελήσουμε να προσδιορίσουμε την περίοδο κατά την οποία εγκαταστάθηκε σημαντικός αριθμός αρβανίτικου πληθυσμού, ειδικά στη Λακωνία, πρέπει να ανατρέξουμε στα τελευταία χρόνια του δεσπότη Θεόδωρου Α΄ Παλαιολόγου, αδερφού του αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου, γύρω στο 1400. Οι Αρβανίτες εγκαταστάθηκαν σε δύο κύματα εξάπλωσης σε όλη την έκταση της περιοχής. 

 Καταλήγουμε λοιπόν στο συμπέρασμα ότι αρκετοί από αυτούς τους αρβανίτες κατοίκησαν γύρω και μέσα στη γεωγραφική θέση του σημερινού Λαμποκάμπου, και για αυτό η αρβανίτικη γλώσσα διατηρήθηκε από τους κατοίκους του μέχρι και τις δεκαετίες του 1960 και 1970. Την αρβανίτικη κουλτούρα, πέρα απο τη γλώσσα, τη βλέπουμε και στη διαμόρφωση γειτονιών με βάση τις οικογένειες (δηλαδή τα Μανικαίικα, Δουκαίικα, Τζωρτζαίικα) αλλά και στις συνήθειες των κατοίκων οι οποίοι συγκεντρώνονται κυρίως σε σπίτια και στα τοπικά φαγητά, τραγούδια κλπ. 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Αρχαίος Ζαρακας

Το χωριό του Λαμπόκαμπου ανήκει στην γεωγραφική περιοχή του Ζάρακα επομένως και η ιστορική αναδρομή ξεκινά από εκεί. Η πόλη του Ζάρακα ιδρύθηκε μεταξύ 1300-1200 π.Χ. και βρισκόταν στα νοτια της Θυρεάτιδος και της Κυνουρίας, περιοχών διαφυλονικουμενων κατά την αρχαιότητα , από τους Αργείους και τους Σπαρτιάτες.  Από το 546 έως το 195 π.Χ. η περιοχή του Ζάρακα ήταν υπό Σπαρτιατική κυριαρχία. Κατά το 146 π.Χ. ξεκινάει η ρωμαϊκή κατάκτηση ως απόρροια της εδραίωσης της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. 

Οι σεισμοί του 375 μ.Χ. σήμαναν το τέλος του Αρχαίου Ζάρακα. Κατά τους μετέπειτα χρόνους και επί Βυζαντινής αυτοκρατορίας ο Ζάρακας άνηκε στην επικράτεια της Μητρόπολης της Μονεμβασιας .

Τουρκοκρατία 

Η περιοχή του Ζάρακα μετά τη πτώση του Βυζαντίου το 1453 και μέχρι την Επανάσταση του 1821 ,ακολούθησε την ιστορική μοίρα της Μονεμβασιας .Γνώρισε δηλαδή, δύο περιόδους ενετικής κατοχής (1464-1540 και 1687-1715) και δύο Τουρκικής (1540-1687 και 1715-1821).

Νεότεροι χρόνοι 

Κατά τους νεότερους χρόνους και τη περίοδο των Βαλκανικών πολέμων, εθελοντές και κληρωτοί Φρεγκριώτες (Λαμποκαμπήτες) που είχαν έρθει κυρίως από τις Η.Π.Α. (στις οποίες είχαν μεταναστεύσει στις δεκαετίες 1890 και 1900) πήγαν να πολεμήσουν.

Οι Φρεγκριώτες που έλαβαν μέρος στον πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ήταν στη πλειονότητα τους οι συμμετέχοντες και στους Βαλκανικούς. Αυτοί ήταν Ο Δημήτρης Μανίκης, ο Ηλίας Τζώρτζης και ο Θεόδωρος Μανίκης. 

Στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο 1918-1922 που κατέληξε στη καταστροφή της Σμύρνης αρκετοί Φρεγκριώτες (Λαμποκαμπήτες) συμμετείχαν και έχασαν τη ζωή τους.

Επίσης κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο αρκετοί Λαμποκαμπήτες πολέμησαν στο μέτωπο της Αλβανίας κατά των Ιταλών. 

Στη διάρκεια του Εμφυλίου ο ΕΛΑΣ , το στρατιωτικό σκέλος του ΕΑΜ είχε εγκαταστήσει συνδέσμους και στο Λαμπόκαμπο και αρκετοί ήταν αυτοί που στρατευτηκαν στις τάξεις του ΕΛΑΣ.

Η ανάπτυξη και η πρόοδος του χωριού που παρατηρήθηκε στις δεκαετίες ‘20-’30 αντιστραφηκε. Το χωριό γύρισε χρόνια πίσω στην οικονομία και στην ανάπτυξη. Σταματησαν να χτίζονται νέα σπίτια, να δημιουργούνται νέα χωράφια και να αναπτύσσεται η κτηνοτροφία του χωριού.