Κουφώματα – Ανοίγματα

Κουφώματα – Ανοίγματα

Μελετώντας τα ανοίγματα στον οικισμό παρατηρήσαμε και σημειώσαμε πολύ αξιόλογα ευρήματα τα οποία μας βοήθησαν να κατανοήσουμε πολύ σημαντικές πτυχές των δομικών χαρακτηριστικών των κατοικιών, αλλά έχουν και προεκτάσεις σε σχέση με την καθημερινότητα των κατοίκων και την ζωή τους στο πλαίσιο του οικισμού και πώς αυτή επηρεάζεται από τα φυσικά χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα με την μελέτη των μεγεθών και των υλικών, εξερευνήσαμε ακόμα και τις χρονολογικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο της κατασκευής που έγιναν στις οικίες κατά την πάροδο των ετών. Τα κουφώματα που συναντάμε είναι άλλοτε μακρόστενα και μεγάλα κι άλλοτε μικρά και τετράγωνα, ανάλογα με την τοποθέτηση χρονολογικά της δημιουργίας τους. Κυρίως ξύλινα είναι τα κουφώματα που θα μας απασχολήσουν στην μελέτη μας, και σε κάποιες περιπτώσεις σιδερένιά επιπλέον κάλυψη για λόγους ασφαλείας στο μπροστινό τμήμα. Ακόμη παρατηρείται σε κάποιες περιπτώσεις τοξοστοιχία στην δημιουργία των ανοιγμάτων, όπου πραγματοποιείται με λιθοδομή, είτε λαξευτών είτε αλάξευτων λίθων.

Σε μια από τις οικίες που μελετήσαμε στον ορεινό οικισμό, υπάρχει μία ξύλινη πόρτα και ένα ξύλινο κούφωμα στην κεντρική είσοδο που αποτελεί το παράθυρο της οικίας όπου εισέρχεται το φυσικό φως, είναι παραλληλόγραμμο σχεδόν τετραγωνισμένο και μικρό συγκριτικά με την όψη της κατοικίας. Πάνω από το κούφωμα από πού είναι η θύρα εισόδου βρίσκεται τοποθετημένο ένα μικρό υπόστεγο επάνω σε δύο σιδερένια στηρίγματα. Αυτή η αυτοσχέδια κατασκευή προστατεύει από φαινόμενα βροχοπτώσεων και ηλιασμού. Τα κουφώματα είναι κατασκευασμένα πρόχειρα και παρουσιάζουν ατελείς ενώσεις όπου επιτρέπουν να εισέρχεται κρύο στο χώρο. Τα αυτοσχέδια αυτά κουφώματα έχουν καφέ χρώμα, όπου οι αποχρώσεις είναι πολύ κοντινές με τα κεραμίδια. . Φαίνεται να υπάρχει μία επέκταση του σπιτιού στην αριστερή πλευρά όπου έχει γίνει σε μετέπειτα στάδιο καθώς το δάπεδο είναι ξύλινο και φαίνεται να έχουν διαφορετικά επίπεδα φθοράς σε σχέση με το υπόλοιπο κτίσμα. Επιπλέον τα κουφώματα στην αριστερή πλευρά έχουν διαφορετικό μήκος και πλάτος σε σχέση με την δεξιά πλευρά που το κούφωμα είναι πολύ μικρότερο. Ακόμα και το υλικό φαίνεται να διαφοροποιείται. Στην κάτω πλευρά του αριστερού όγκου, στο ισόγειο που είναι στα ίδια επίπεδα με το δρόμο, τα κουφώματα έχουν γαλάζιο χρώμα. Καθώς μπαίνουμε στο κτίσμα το ένα παράθυρο χρησιμοποιείται ως μία μικρή γούρνα όπου πιθανότητα εκεί έπλυναν τα πιάτα τους και τα μαγειρικά τους σκεύη. Παράθυρα υπάρχουν και στις τρεις όψεις του κτιρίου. Η μόνη όψη που δεν έχει παράθυρα είναι εκείνη όπου βρίσκεται το τζάκι. Οι ποδιές των παραθύρων είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο συγκριτικά με τα παράθυρα που συναντάμε σε πιο σύγχρονες κατασκευές. Ωστόσο παρατηρείται ότι η θέση των παραθύρων στις όψεις δημιουργούν μία αίσθηση ελευθερίας παρά το μικρό σε μέγεθος κτίσμα καθώς έχουν θεά επαρκή προς τον οικισμό.

Η δεύτερη κατοικία που μελετήσαμε ουσιαστικά εμφανίζει πολλά κοινά σημεία Τα παράθυρα στη συγκεκριμένη κατοικία φαίνεται επίσης να βρίσκονται στην πρόσοψη που αποτελεί και την κεντρική είσοδο αλλά και στην αριστερή πλευρά. Δεν φαίνεται όμως να υπάρχουν παράθυρα στην απέναντι ούτε και στη δεξιά πλευρά. Τα παράθυρα και τα ανοίγματα εδώ είναι ανομοιόμορφα σε μέγεθος και η θέση τους δεν φαίνεται να είναι αναλογική.

Σε σχέση με το λιμάνι του Γέρακα εντοπίζουμε πολλές διαφορές σε σχέση με την κατασκευή. Τα σπίτια στο λιμάνι του Γέρακα ακόμη και αυτά που είναι ανακαινισμένα και όχι χτισμένα σε πιο πρόσφατο χρονικό σημείο έχουν ουσιαστικά μία ανομοιομορφία αλλά παράλληλα είναι πολύ πιο περιποιημένα και πιο καλοσυντηρημένα σε σχέση με αυτά του υπόλοιπο οικισμού. Σε αυτό φυσικά συμβάλλει το ότι το λιμάνι του Γέρακα έχει περισσότερη ζωή το χειμώνα και καθόλη τη διάρκεια του χρόνου σε σχέση με τον ορεινό οικισμό, επομένως οι μόνιμοι κάτοικοι τόσο για τους ίδιους αλλά και για τον τουρισμό έχουν προσπαθήσει να κατασκευάσουν και να συντηρήσουν τα κτίσματα τους καλύτερα. Σαφέστατα και η κοντινή θέση της ανάπτυξης του οικισμού με την γραμμή θαλάσσης έχει επηρεάσει τόσο τον βαθμό συντήρησης, την τυπολογία, τα υλικά αλλά και τη γενικότερη αίσθηση των κτισμάτων. Φαίνεται ότι στο λιμάνι του Γέρακα και μόνο στη γραμμή που είναι μπροστά από τη θάλασσα έχει αναπτυχθεί μία τεχνική προκειμένου να προστατευτούν τα σπίτια από την κακοκαιρία καθώς σε κάποιες περιπτώσεις η θάλασσα ξεπερνάει το όριο του λιμανιού και εισέρχεται στα σπίτια. Έτσι λοιπόν πολλοί κάτοικοι και ιδιοκτήτες των σπιτιών εφαρμόζουν αυτή την τεχνική προστασίας κατά την οποία ουσιαστικά τοποθετούν ένα ξύλο σταθερό μπροστά στις πόρτες σε ύψος περίπου ένα με ενάμιση μέτρο όπου αυτό το ξύλο αποτρέπει τη θάλασσα να μπει εντός της οικίας. Επίσης παρατηρήσαμε ότι και στα σπίτια του λιμανιού έχουν γίνει ανακατασκευές και με αυτό τον τρόπο έχουν δημιουργηθεί επεκτάσεις στην κάτοψη και νέοι χώροι σε σχέση με την αρχική κατασκευή. Επίσης εδώ παρατηρήσαμε ότι η στήριξη είναι διαφορετική καθώς και τα υλικά κατασκευής. Παρατηρήσαμε ότι στην κουζίνα διαμορφώνεται μία μεγάλη γούρνα μαρμάρινη όπου έχει θέα προς τη θάλασσα μπροστά από ένα παράθυρο. Σε σχέση με τον οικισμό παρατηρούμε ότι εδώ οι αναλογίες παραθύρων,  κουφωμάτων και προβολών είναι σχετικά πιο ομαλή και αναλογική και ίσως θα λέγαμε προμελετημένη. Εδώ τα παράθυρα είναι σιδερένια στις περισσότερες περιπτώσεις αλλά και τα ξύλινα κουφώματα χρησιμοποιούνται κατά κόρον.