Τοιχοποιία

Τοιχοποιία

Μελετώντας το σύνολο του οικισμού παρατηρήσαμε διάφορα ενδιαφέροντα ζητήματα σε σχέση με τις τοιχοποιϊες. Τα σπίτια που κατορθώσαμε να μελετήσουμε και εσωτερικά μας βοήθησαν να αντιληφθούμε τις επεμβάσεις σε αυτές τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό τμήμα τους.

Συνήθως το κτίσιμο των πιο παλαιών κτισμάτων είναι με λίθους, και η τοιχοποιία γίνεται είτε με ισόδομη είτε με ακανόνιστη λιθοδομή. Χρησιμοποιείται συνδετικό κονίαμα από φυσικά υλικά για συγκράτηση των λίθων. Οι αρμοί που δημιουργούνται στην σύνδεση των υλικών είναι εμφανείς σε αρκετά σημεία. Σε περιπτώσεις ανακαινίσεων παρατηρούμε ακόμα και συνένωση διαφορετικών τελείως υλικών στο ίδιο οίκημα, ή ακόμα και στον ίδιο τοίχο. Οι εξώστες συνήθως δημιουργούνται με πλίνθους. Παρατηρείται και πλινθοδομή σε αρκετά σημεία του οικισμού, αν και φαίνεται να είναι πιο σύγχρονη μέθοδος και να ακολούθησε την πρότερη χρήση των λίθων. Σοβατίζονται κάποια σημεία στους τοίχους κι άλλοτε αφήνεται η λιθοδομή εμφανής. Να αναφέρουμε επίσης ‘ότι τα γείσα διαφοροποιούνται στα παραδοσιακά και στα ανακαινισμένα σπίτια του οικισμού. Να αναφέρουμε ότι για την δημιουργία εσωτερικών τοιχοποιών και διαχωρισμάτων χρησιμοποιούνταν έντονα και το ξύλο. Οι Γωνίες των οιακισμάτων στις πιο σύγχρονες κατασκευές φαίνονται επιμελημένες, ωστόσο σε παλαιότερα κτίσματα αυτό δεν συμβαίνει. Επίσης μεγάλες διαφοροποιήσεις παρατηρούμε και στα πάχη των τοίχων από οίκημα σε οίκημα.

Οι φθορές και οι ρωγμές στους τοίχους σε πολλά οικήματα είναι εμφανείς. Η υφή των κτιρίων φαίνεται να είναι ανάγλυφη καθώς έχει εξαφανιστεί η πέτρα δημιουργώντας αυτό το εφέ και δημιουργεί την αίσθηση στην αφή αλλά και στην όραση καθώς οι σχέσεις που δημιουργούνται καθώς πέφτει ο ήλιος πάνω σε αυτήν την επιφάνεια είναι ανομοιόμορφες.

Φαίνεται η πέτρα να κυριαρχεί ως υλικό κατασκευής. Ένα σημαντικό κατασκευαστικό κομμάτι που μας αφορά είναι ο τρόπος που είναι χτισμένο πάνω στο έδαφος και φαίνεται να υπάρχει σεβασμός στο τοπίο καθώς δεν υπήρχε εκσκαφή στη δεξιά πλευρά, καθώς δηλαδή κατεβαίνει ο δρόμος δημιουργώντας αυτές τις έντονες υψομετρικές διαφορές, και έτσι και στην πρώτη αλλά και στη δεύτερη περίπτωση φαίνεται το κτίσμα να τοποθετείται πάνω στην υψομετρική κλίση που δημιουργείται από το έδαφος.

Συγκεκριμένα, το σπίτι που μελετήσαμε στον ορεινό οικισμό παρουσιάζει τα εξής. Εσωτερικά στους τοίχους φαίνεται να υπάρχουν αστοχίες καθώς δεν είναι λείες οι επιφάνειες. Στο εσωτερικό ο διαχωρισμός των πλευρών γίνεται με μία ξύλινη κατασκευή όπου αφήνει ανοιχτή την επάνω πλευρά και με ένα πλέγμα μεταξύ δοκαριών και υποστυλωμάτων ξύλινων μικρού μεγέθους δημιουργείται μία στήριξη ξύλινων πλακών όπου αποτελούν έναν τοίχο ελαφριάς κατασκευής που δημιουργεί τον διαχωρισμό των δύο χωρών του ίδιου ορόφου. Το σπίτι εσωτερικά  είναι σοβατισμένο. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η κατασκευή του wc είναι αρκετά πρόχειρη καθώς δεν είναι καν σοβατισμένος ο τοίχος εσωτερικά και μένει η πέτρα εκτεθειμένη ενώ η  πλάκα εδάφους απουσιάζει και η τουαλέτα τοποθετείται απευθείας στο χώμα.

Σε σχέση με το λιμάνι του Γέρακα εντοπίζουμε πολλές διαφορές σε σχέση με την κατασκευή. Τα σπίτια στο λιμάνι του Γέρακα ακόμη και αυτά που είναι ανακαινισμένα και όχι χτισμένα σε πιο πρόσφατο χρονικό σημείο έχουν ουσιαστικά μία ανομοιομορφία αλλά παράλληλα είναι πολύ πιο περιποιημένα και πιο καλοσυντηρημένα σε σχέση με αυτά του υπόλοιπο οικισμού. Σε αυτό φυσικά συμβάλλει το ότι το λιμάνι του Γέρακα έχει περισσότερη ζωή το χειμώνα και καθόλη τη διάρκεια του χρόνου σε σχέση με τον ορεινό οικισμό, επομένως οι μόνιμοι κάτοικοι τόσο για τους ίδιους αλλά και για τον τουρισμό έχουν προσπαθήσει να κατασκευάσουν και να συντηρήσουν τα κτίσματα τους καλύτερα. Σαφέστατα και η κοντινή θέση της ανάπτυξης του οικισμού με την γραμμή θαλάσσης έχει επηρεάσει τόσο τον βαθμό συντήρησης, την τυπολογία, τα υλικά αλλά και τη γενικότερη αίσθηση των κτισμάτων. Φαίνεται ότι στο λιμάνι του Γέρακα και μόνο στη γραμμή που είναι μπροστά από τη θάλασσα έχει αναπτυχθεί μία τεχνική προκειμένου να προστατευτούν τα σπίτια από την κακοκαιρία καθώς σε κάποιες περιπτώσεις η θάλασσα ξεπερνάει το όριο του λιμανιού και εισέρχεται στα σπίτια. Έτσι λοιπόν πολλοί κάτοικοι και ιδιοκτήτες των σπιτιών εφαρμόζουν αυτή την τεχνική προστασίας κατά την οποία ουσιαστικά τοποθετούν ένα ξύλο σταθερό μπροστά στις πόρτες σε ύψος περίπου ένα με ενάμιση μέτρο όπου αυτό το ξύλο αποτρέπει τη θάλασσα να μπει εντός της οικίας. Σαφέστατα και η μόνωση των κατοικιών παίζει καθοριστικό ρόλο. Επίσης παρατηρήσαμε ότι και στα σπίτια του λιμανιού έχουν γίνει ανακατασκευές και με αυτό τον τρόπο έχουν δημιουργηθεί επεκτάσεις στην κάτοψη και νέοι χώροι σε σχέση με την αρχική κατασκευή. Επίσης εδώ παρατηρήσαμε ότι η στήριξη είναι διαφορετική καθώς και τα υλικά κατασκευής. Παρατηρήσαμε ότι στην κουζίνα διαμορφώνεται μία μεγάλη γούρνα μαρμάρινη όπου έχει θέα προς τη θάλασσα μπροστά από ένα παράθυρο.  Ακόμη, η μεγάλη διαφορά που εντοπίζεται στο λιμάνι του Γέρακα είναι η χρωματική παλέτα που είναι αρκετά ανομοιόμορφη σε σχέση με τα σπίτια τόσο τα ίδια αλλά και σε σχέση με τα διπλανά τους.

Ωστόσο τόσο στον ορεινό οικισμό, όσο και στο λιμάνι παρατηρήσαμε πως σε κάποια σημεία οι ανακαινίσεις- επεκτάσεις – ανακατασκευές γίνονται με διαφορετικά υλικά από τα πρωτύτερα που ήταν κτισμένο το οίκημα. Παρουσιάζεται έτσι μια ανομοιομορφία υλικών στα ίδια τα οικήματα η οποία  συνθέτει μια ανάμειξη υφών, χρωμάτων και αντοχής.