Γενική Εικόνα - Σχέση με το Φυσικό Περιβάλλον

Ο οικισμός των Καναλίων αναπτύσσεται σε πλαγιά και ανοίγεται προς όλο τον Θεσσαλικό κάμπο. Κατέχει μια αρκετά προνομιακή θέση με θέα προς τους γειτονικούς οικισμούς Φανάρι και Λοξάδα. Από την κορυφή του λόφου Άη Λια η θέα προς το τοπίο είναι πανοραμική καθώς και από τα περισσότερα σημεία του χωριού εξαιτίας της έντονης κλίσης του εδάφους που επιτρέπει τη θέαση αυτή. Αν έχει καλοσύνη είναι ορατός ακόμη και ο Όλυμπος με τις χιονισμένες του βουνοκορφές καθώς και τα Μετέωρα με την απόκοσμη ομορφιά τους. Δίκαια επονομάζεται λοιπόν το χωριό ως «το μπαλκόνι της Θεσσαλίας».

Το φυσικό περιβάλλον της περιοχής με τη γοητεία των αντιθέσεών του, τη συνύπαρξη ορεινού και πεδινού στοιχείου μαγεύει τον επισκέπτη. Η βλάστηση αναπτύσσεται έντονη και συνυπάρχει με το οικοδομικό δίκτυο. Το κλίμα είναι ήπιο καθώς το υψόμετρο της περιοχής είναι τέτοιο ώστε να μην συνεπάγεται ακραία καιρικά φαινόμενα. Οι θερμότεροι μήνες είναι ο Ιούλιος και ο Αύγουστος με μέση θερμοκρασία 27,7 βαθμούς και ψυχρότερος ο Ιανουάριος με μέση μηνιαία θερμοκρασία στους 4,7 βαθμούς C. Οι βροχερότεροι μήνες είναι ο Οκτώβριος, ο Δεκέμβριος και ο Ιανουάριος και οι ξηρότεροι ο Ιούλιος και Αύγουστος. Η ηλιοφάνεια  της περιοχής είναι εξαιρετική. Οι επικρατέστεροι άνεμοι είναι βορειοδυτικοί οι οποίοι πνέουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Στο ορεινό τμήμα τα εδάφη ποικίλουν αναλόγως της τοπογραφικής διαμόρφωσης και της τοποθεσίας. Κυρίως προέρχονται από την αποσάθρωση ασβεστολιθικών πετρωμάτων και είναι αμμοπηλώδη έως και αργιλοαμμώδη συνεκτικά στο ορεινό τμήμα, κατάλληλα για την καλλιέργεια του καπνού στο ημιορεινό τμήμα και μαύρα πλούσια σε οργανική ουσία πηλοαμμώδη έως αργιλοαμμώδη προσοδοφόρα, δηλαδή αποδοτικά, για καλλιέργειες στο πεδινό τμήμα,

Τα σπίτια του χωριού είναι πετρόκτιστα, τα περισσότερα διώροφα, κεραμόσκεπα, κτισμένα με ηπειρώτικη αρχιτεκτονική. Η ανάπτυξη των κτισμάτων διαρθρώνεται σε πλήρη αρμονία με την κλίση τη πλαγιάς. Ενσωματώνονται στην φυσική κλίση του εδάφους με αρκετά συχνή την περίπτωση κτηρίων όπου τα θεμέλια παραλείπονται και το κτήριο στηρίζεται απευθείας στο γαιώδες. Τα κτίσματα οικοδομημένα με ντόπια υλικά σέβονται  τον τόπο και εναρμονίζονται με το φυσικό τοπίο.

Πολλές είναι οι τοποθεσίες του χωριού οι οποίες πιθανόν οφείλουν την ονομασία τους σε πραγματικά πρόσωπα και γεγονότα αλλά και σε μύθους. Μερικά παραδείγματα των περιοχών αυτών είναι: τα Μαντένια,  η περιοχή η οποία ήταν για τους Καναλιώτες λατομείο από όπου έπαιρναν τις πέτρες για να κτίσουν τασπίτια τους, προσφέροντας εργασία και πρώτες οικοδομικές ύλες που προσδίδουν στα κτίσματα την ξεχωριστή ταυτότητα τους. Τα Πευκάκια είναι ένα μικρόδασάκι με πεύκα τα οποία φυτεύτηκαν περί το 1935 από την Φιλοδασική Ένωση Καναλίων. Ντάμια ονομάζεται ο αγροτικός συνοικισμός στον οποίο οι κάτοικοι ασχολούνταν με τα καπνά, σημαντικός τομέας απασχόλησης στο παρελθόν.