Οικονομικές και Παραγωγικές Δραστηριότητες

Στα χωριά της Κισσάμου, οι άνθρωποι ασχολούνταν όπως άλλωστε και σε όλη την Κρήτη με τη γη, τις καλλιέργειες και την κτηνοτροφία. Κι εδώ η αγροτική μεταρρύθμιση ενίσχυσε σε πρώτη φάση τις μικρές οικογενειακές καλλιέργειες εμπορευματικής ή και όχι παραγωγής. Τα αμπέλια, και τα ελαιόδεντρα με τα παράγωγά τους (σταφύλια, κρασί, σταφίδες, ελιές, λάδι), έχουν κυρίαρχη θέση στην καθημερινότητα των κατοίκων των οικισμών της Βουλγάρως, καθώς επίσης και η λειτουργία μικρών και μεσαίων ιδιόκτητων ελαιοτριβείων, πατητηριών, κλπ. είτε με παραδοσιακό εξοπλισμό (βλ. πατητήρια και κελάρια) είτε με σύγχρονα βιομηχανικά μηχανήματα. Επιπλέον, το έδαφος και το κλίμα της περιοχής του Μάκρωνα και της ευρύτερης περιοχής, σε συνδυασμό με τον πλούσιο για τα κρητικά δεδομένα υδροφόρο ορίζοντα, προσφέρονται για μικρότερης κλίμακας καλλιέργειες σε οικογενειακά περιβόλια με πλήθος λαχανικών αλλά και οπωροφόρα δέντρα όπως πορτοκαλιές, μανταρινιές, λεμονιές, ροδιές, καρυδιές, συκιές κ.α., για οικογενειακή χρήση κυρίως και όχι εμπορική. Σε σχέση με την κτηνοτροφία, έχουμε να κάνουμε με πολύ μικρής κλίμακας κοπάδια κατσικιών και προβάτων, σχεδόν αποκλειστικά για την κάλυψη οικογενειακών αναγκών σε κρέας και ίσως σε κάποια λίγα γαλακτοκομικά.
Τέλος, στα χωριά της Βουλγάρως οι άνθρωποι δεν απασχολούνται σχεδόν καθόλου στον τουρισμό παρά μόνο ίσως στην εστίαση (ταβέρνες, καφενεία) κατά τόπους, ενώ στο Μάκρωνα συγκεκριμένα, δεν υπήρχε ποτέ ταβέρνα παρά μόνο ένα καφενείο που λειτουργούσε μέχρι τη δεκαετία του '60 περίπου.

 

Στην περίπτωση του Μάκρωνα όπως και των υπολοίπων οικισμών-δορυφόρων της Βουλγάρω  και γενικά της επαρχίας της Κισσάμου οι διαδοχικές μεταρρυθμίσεις στην τοπική αυτοδίοικηση και η απομάκρυνση βασικών δημόσιων υπηρεσιών  από το Καστέλι ώθησε τους πληθυσμούς της υπαίθρου στους μεγαλύτερους οικισμούς και τις κωμοπόλεις. Οι δύο αυτές αλληλοτροφοδοτούμενες τάσεις είχαν ως αποτέλεσμα τη σταδιακή εγκατάλειψη των μικρών οικισμών όπως ο Μάκρωνας και την κοινωνική αποδιοργάνωση τους.

 

Πράγματι, όπως φαίνεται στο χάρτη των χρήσεων οι διάφορες ζωογόνες χρήσεις του παρελθόντος, όπως το υδραγωγείο, τα ελαιοτριβεία και το καφενείο έχουν εκλείψει αφήνοντας στο Μάκρωνα μόνο κατοικίες και αποθήκες. Ακόμα πιο δυσμενείς καθίστανται οι συνθήκες δε για τους λίγους εναπομείναντες κατοίκους της περιοχής οι οποίοι εξαρτώνται για την κάλυψη βασικών αναγκών όπως τα είδη διατροφής και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από τους μεγαλύτερους περιφερειακούς οικισμούς και το Καστέλι. Σε συνδυασμό και με τις περιορισμένο δίκτυο αστικών συγκοινωνιών η εξάρτηση των κατοίκων από την ιδιωτική μετακίνηση είναι άμεση. Η λειτουργία λοιπόν πρατηρίου βενζίνης στη Βουλγάρω είναι πολύ βασική. Στη Βουλγάρω επίσης βρίσκεται και ένα καφενείο και ένα μικρό σούπερ μάρκετ. Στην Ποταμίδα λειτουργούν ακόμα κάποιες μικρές παραγωγικές μονάδες ενώ το κλειστό σχολείο αποτελεί σημείο συνάντησης των κατοίκων των γύρω περιοχών τους θερινούς μήνες. Το πλησιέστερο δημοτικό σχολείο βρίσκεται στο Σφακοχώρι, ενώ φαρμακευτικά είδη πριν το Καστέλι μπορεί να προμηθευτεί κανείς από το Δραπανιά. Εντούτοις μεγαλύτερη συγκέντρωση των οργανικών χρήσεων έχουμε στο Καστέλι, όπου συνταντάμε και τις αναγκαίες δομές υγείας και τα ιδρύματα της δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.