Μάκρωνας

Τοιχοποιίες

Οι λιθοδομές αποτελούν το βασικό σύστημα δόμησης του οικισμού στα ισόγεια των κτιρίων. Παρατηρούμε ενετικές τοιχοποιίες και  μεταγενέστερες καθώς και κάποιες λίγες σύγχρονες.
           

_Ενετική δίστρωτη τοιχοποιία
Κατά τον ενετικό τρόπο χτισίματος, μεσαίοι και μεγάλοι λίθοι ακανόνιστου σχήματος τοποθετούνται από την εξωτερική και την εσωτερική παρειά του τοίχου. Κάποιοι από αυτούς καταλαμβάνουν μάλιστα όλο το πάχος της τοιχοποιίας. Tα κενά μεταξύ των πετρών στις επιφάνειες της τοιχοποιίας γεμίζουν με μικρές πέτρες (τσιβίκια).  Το κενό ανάμεσα στις δυο παρειές της τοιχοποιίας γεμίζει με διάφορα μεγέθη πετρών ενώ πιθανότατα χρησιμοποιούνταν κάποιο συνδετικό κονίαμα από χώμα για τη σωστή συναρμογή των λίθων. Το πάχος της ενετικής τοιχοποιίας κυμαίνεται μεταξύ 50 και 60 πόντους. Στις γωνίες της τοιχοποιίας συναντάμε γωνιόλιθους διαστάσεων 30x30x50 πόντους περίπου, οποίοι χρησιμοποιούνταν και για τη διαμόρφωση των ανοιγμάτων.


_Ξηρολιθοδομή
Αυτός ο  τύπος τοιχοποιίας συναντάται πολύ συχνά στην Κρήτη σε αναλημματικούς τοίχους των χωραφιών σε πλαγιές λόφων, (οι λεγόμενοι ''τράφοι''). Λέγεται ξερολιθιά ή ξηρολιθοδομή επειδή κατά το χτίσιμό της δεν χρησιμοποιείται συνδετικό κονίαμα. Παρ' όλα αυτά υπάρχουν πολλά παραδείγματα τέτοιων λιθοδομών που έχουν αντέξει στο χρόνο περισσότερο από άλλες με συνδετικά κονιάματα. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι όλοι οι λίθοι είναι λαξευμένοι τόσο σωστά, ώστε να εφαρμόζουν ακριβώς στις γύρω τους.

_Σύγχρονη λιθοδομή
Παρατηρούνται ωστόσο και τοιχοποιίες που στόχος τους είναι να μιμηθούν τις ενετικές τοιχοποιίες χρησιμοποιώντας όμως λίθους περίπου ίδιου μεγέθους και συνολικά μικρότερου από αυτούς των ενετικών. Αποτελούνται από μόνο μία στρώση και ανάμεσα στους λίθους υπάρχει συνδετικό κονίαμα.

_Σύνθετη τοιχοποιία
Στα περισσότερα κτίσματα του οικισμού, εξ' αιτίας των προσθηκών στους παλιούς πυρήνες συναντάμε τις εξής ''σύνθετες'' τοιχοποιίες:
ι) λίθοι - σκυρόδεμα,
ιι) λίθοι - οπτόπλινθοι
Επιπλέον παρατηρούμε και σύγχρονες τοιχοποιίες από οπτόπλινθους στους τοίχους πλήρωσης και οπλισμένο σκυρόδεμα για τον φέροντα οργανισμό.

_Τοιχοποιία από τσιμεντόλιθους
Αυτού του είδους η τοιχοποιία συναντάται στις αποθήκες του οικισμού, οι οποίες είναι πρόχειρες κατασκευές. Τις περισσότερες φορές έχουμε και παρουσία οπτόπλινθων προς την στέγη. Τα  παραπάνω υλικά συνδέονται μεταξύ τους με τσιμεντοκονίαμα.

Οι τοιχοποιίες των εν χρήση κτιρίων του οικισμού είναι όλες επιχρισμένες. Στις ενετικές λιθοδομές, το επίχρισμα έχει πάχος περίπου 8-10 εκ., καλύπτει και τις δύο επιφάνειες τους (εσωτερική και εξωτερική), ενώ αφήνει ανέπαφες τις εξωτερικές γωνίες των τοιχοποιιών και των ανοιγμάτων. Στην τελική επιφάνεια τα περισσότερα επιχρίσματα ασβεστώνονται ετησίως για την κατάλληλη απολύμανση και λεύκανση των κτιρίων. Οι ξηρολιθοδομές αφήνονται ανεπίχριστες, όπως και οι τοιχοποιίες από τσιμεντόλιθους. Στις σύγχρονες τοιχοποιίες το επίχρισμα έχει κανονικό πάχος περίπου 2εκ.