Τοιχοποιίες

Σημαντικό στοιχείο της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής είναι η χρήση των τοπικών υλικών. Η εισαγωγή πρώτων υλών ή υλικών κατασκευών από άλλες περιοχές αποτελεί χαρακτηριστικό των τελευταίων χρόνων και δε συνέβαινε παλαιότερα. Η μεταφορά υλικών ήταν δύσκολη και μόνο οι οικονομικά επιφανείς μπορούσαν να την αντέξουν. Οι λίθοι και η ξυλεία αποτελούν τα κύρια υλικά κατασκευής των κτισμάτων στην Καστάνιανη, με κονιάματα από φυσικά υλικά όπως πετραδάκια και λάσπη. Οι εξωτερικές φέρουσες τοιχοποιίες που συναντάμε στην Καστάνιανη είναι κατά κανόνα από ημιλαξευτούς ή λαξευτούς λίθους. Αυτό σημαίνει, πως οι λίθοι που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή τους είναι ελάχιστα έως πολύ επεξεργασμένοι. Κύριο χαρακτηριστικό των λιθοδομών είναι η μεγάλη τους αντοχή  σε θλίψη και οι αναλογίες του κάθε λίθου είθισται να τείνουν στον κύβο.

Η θεμελίωση των κτηρίων γίνεται με λίθους μεγάλων διαστάσεων, το πάχος των οποίων μικραίνει καθώς υψώνεται το κτίριο. Συγκεκριμένα, στο κατώτερο επίπεδο του κτιρίου το πάχος της τοιχοποιίας κυμαίνεται μεταξύ 70 έως 80 εκατοστών και ανά όροφο μπορεί να μειώνεται κατά 5 έως 10 εκατοστά. Οι λιθοδομές δομούνται πάντα αρχίζοντας από τα βασικά σημεία (άκρα, γωνίες, παραστάδες) και συνεχίζοντας με τον υπόλοιπο όγκο. Οι εξωτερικοί τοίχοι κτίζονταν ταυτόχρονα σε δυο παράλληλα μέτωπα. Ο πιο έμπειρος κτίστης αναλάμβανε συνήθως την εξωτερική πλευρά και οι λιγότερο έμπειροι, την εσωτερική. Στις γωνίες ακόμα, τοποθετούνται εναλλάξ με την μικρή και την μεγάλη τους πλευρά ορθογωνικοί λίθοι μεγάλων διαστάσεων, αγκωνάρια, οι οποίοι έχουν υποστεί κάποια επεξεργασία, προκειμένου να αποκτήσουν σχετικά επίπεδες επιφάνειες. Η σωστή στατική λειτουργία της λιθοδομής βασίζεται στη “σταύρωση” των λίθων και στις 2 διευθύνσεις, δηλαδή τόσο κατά το πάχος όσο και κατά το μήκος του τοίχου, ενώ ταυτόχρονα σημαντικό ρόλο παίζουν και οι ξύλινες ενισχύσεις, ξυλοδεσιές. 

Το κενό μεταξύ της εξωτερικής και της εσωτερικής παρειάς  του λίθινου τοίχου γεμίζεται με μικρότερους λίθους και χώμα. Επιπλέον, το κονίαμα σύνδεσης διαφέρει ανάλογα με την ποιότητα και τη χρονολογία της κατασκευής. Πολλές φορές χρησιμοποιείται κονία, η οποία περιέχει άχυρα και τρίχες από ζώα. Όσον αφορά την αρμολόγηση, οι οριζόντιοι αρμοί συνήθως δε διακόπτονται. Αντίστοιχα, οι κατακόρυφοι αρμοί κατά κανόνα διακόπτονται.

Τοιχοποιίες χωρίς αρμολόγηση
Η πλειοψηφία των κτισμάτων και η παραδοσιακή τεχνική είναι η σύνδεση των λίθων με λάσπη από τοπικό χώμα. Κατασκευές που δε χρειάζονται μεγάλες φέρουσες αντοχές, όπως πεζούλια, αυλόθυρες, μάντρες χτίζονται χωρίς συνδετικό κονίαμα ή κονίαμα από χώμα και ονομάζονται ξερολιθιές. Όσον αφορά τους μερικώς επεξεργασμένους λίθους, συμπλέκονται χωρίς τη χρήση κονιάματος και αποφεύγονται οι οριζόντιοι αρμοί. Για τη συναρμογή τους χρησιμοποιείται κονίαμα από χωματόλασπη.

Τοιχοποιίες με αρμολόγηση
Τα περισσότερο καινούρια κτήρια έχουν συνδετικό κονίαμα με τσιμέντο. Το τσιμέντο είναι ένα σύγχρονο υλικό, το οποίο καθιστά καλύτερη την κατασκευή και την σύνδεση των λίθων μιας και δεν αφήνει κενά ώστε να επιτρέπεται η διέλευση αέρα ενώ ταυτόχρονα  εμποδίζεται η έλευση έντομων στο εσωτερικό του κτηρίου.