Εξέλιξη - Ανάπτυξη

Βάσει της παράδοσης ο πρώτος πυρήνας του Γερακίου τοποθετείται στη συνοικία Κάτω Βρύση, ενώ ένας δεύτερος πυρήνας δημιουργείται αργότερα -άγνωστον πότε- στην Άνω Βρύση. Η ανάπτυξη οικισμών γύρω από κάποια πηγή είναι συνήθης στην ιστορία της πολεοδομίας, καθώς η ύπαρξη νερού ευνοεί τις καλλιέργειες και διευκολύνει την κάλυψη των καθημερινών αναγκών. Επίσης, οι περιοχές αυτές κρίθηκαν κατάλληλες από τους πρώτους κατοίκους λόγω της μειωμένης κλίσης του βράχου, όπου η δόμηση είναι ευκολότερη. Μέχρι τους βυζαντινούς χρόνους εικάζεται ότι η έκταση του χωριού μένει σχετικά σταθερή. Καθοριστικός παράγοντας για την επέκταση του οικισμού εκτός των δύο πυρήνων ήταν το έντονο ανάγλυφο του εδάφους. Έτσι, οι δύο πυρήνες δεν τείνουν να συνδεθούν μεταξύ τους λόγω των μεγάλων υψομετρικών διαφορών, αλλά επεκτείνονται προς δύση, περιμετρικά του λόφου, όπου η κλίση είναι ηπιότερη. Έχει ενδιαφέρον ότι ακόμη και σήμερα αυτές οι πρώτες οικιστικές ενότητες αποτελούν το ανατολικό όριο του χωριού. Στις αρχές του 20ου αιώνα σε άμεση συνάρτηση με την ακμή του χωριού και το δημογραφικό του αποκορύφωμα, πραγματοποιούνται κοινωφελή έργα στον άξονα που ενώνει το κέντρο του οικισμού με την Σπάρτη. Εκεί δημιουργείται μια περιοχή με περισσότερο αστικό και κοσμοπολίτικο χαρακτήρα σε σχέση με τα παραδοσιακά αγροτικά σπίτια. Μέχρι και σήμερα το χωριό αναπτύσσεται στους πρόποδες του λόφου πάντα δυτικότερα.