Στέγες

ΣΤΕΓΕΣ

Ο φέρων οργανισμός των στεγών είναι εξ' ολοκλήρου ξύλινος. Πρώτα, υπάρχουν οι ελκυστήρες, οι οποίοι στηρίζονται στις ξυλοδεσιές του τοίχου. Στις γωνίες μπορεί να υπάρχουν διαγώνια συνδετικά ξύλα, οι μασχάλες. Ύστερα τοποθετούνται οι ορθοστάτες και σε αυτούς στηρίζονται οι κορφιάδες και οι μαχιάδες και οι κατωμαχιάδες. Στην συνέχεια προστίθενται οι αμείβοντες, οι οποίοι στηρίζονται στους κορφιάδες ή τους μαχιάδες και στους ελκυστήρες ή σε ορφανά. Οι αμείβοντες ενισχύονται με επιπλεόν κατακόρυφες αντηρίδες. Συμπληρώνονται ορθοστάτες όπου κρίνεται απαραίτητο για την στήριξη της κατασκευής με αποτέλεσμα η κατασκευή μιας παλίας στέγης να θυμίζει δάσος. Τέλος, οι αμείβοντες ενώνονται με τα τσιμπίδια και πάνω από αυτά μπαίνουν τα πανωτσίμπιδα και η σανίδωση.

Είναι φανερό ότι η κάτοψη του κτίσματος επηρεάζει και την μοργή της στέγης. Οι κούλιες, που έχουν κατά κανόνα τετραγωνική κάτοψη, διαθέτουν τετράριχτη στέγη που εμφανίζει κορυφή. Τα μακρόστενα κτήρια, διαθέτουν επίσης τετράριχτες στέγες, με κορφιά. Όσα από αυτά τοποθετούνται κάθετα προς τις ισοϋψείς, δύναται να έχουν τρίριχτη στέγη, με χρήση αετώματος στην πλευρά που έγκειται στον λόφο. Αυτό μπορεί να συμβαίνει για καλύτερη αντιστήριξη έναντι του εδάφους, την προστασία της στέγης από διαρρήκτες, ή τον καλύτερο εγκιβωτισμό της καμινάδας του βορεινού τζακιού.

Σήμερα, σχεδόν όλες οι στέγες είναι επικαλυμμένες με γαλλικό κεραμίδι. Παλαιότερα, όμως, η επικάλυψη γινόταν με καλά τετραγωνισμένες σχιστόπλακες, οι οποίες τοποθετούνταν εν ξηρώ με στόχο την επίτευξη της στεγάνωσης της κατασκευής. Κάτω από το τελείωμα της στέγης, στην εξωτερική παρειά των εξωτερικών πέτρινων τοίχων διαμορφώνεται λίθινο γείσο (αγριπίδα) με συνήθως δύο σειρές πετρών.