Λάχι

Ιστορικά Στοιχεία

Αεροφωτογραφία του οικισμού τη δεκαετία του '60[6]Χωστόσπηλο

Το Λάχι κτίστηκε τα νεότερα χρόνια, αφού απομακρύνθηκαν οι πειρατές, οι οποίοι λυμαίνονταν και ταλαιπωρούσαν την περιοχή. Σύμφωνα με τους κατοίκους της περιοχής, ο οικισμός άρχισε να αναπτύσσεται εκατέρωθεν του Ναού της Παναγίας των Εισοδίων. Ο Ναός της Παναγίας κατασκευάστηκε το 1814 , κάτω απο το Φαρακλό, από κατοίκους του χωριού, με άδεια του Αγά του Βυζαντοενετικού Κάστρου, όπως αναφέρει ο πρώην εφημέριος του Λαχίου, Χαράλαμπος Νικ. Λαλούσης. Μέχρι την επανάσταση του 1821, το Λάχι ήταν διαιρεμένο σε 7 συνοικισμούς, οι οποίοι ονομάζονταν Κατούνες, και ήταν οι εξής:   

  1. Στα άκρα του Λαχίου, στα κτήματα Πλατανιστός, κατοικούσαν οι οικογένειες Χαραμήδων και Διπλάρων.
  2. Στα Κυριανάνικα και στα Στεφανιάνικα, κατοικούσαν οι οικογένειες Βαρβαρέσου.
  3. Στο επάνω μέρος του χωριού οι οικογένειες Λαλούση και Καλυβιτέων.
  4. Στο βόρειο επάνω άκρο, οι οικογένειες Κοτσωναίων.
  5. Στο δυτικό άκρο, οι οικογένειες Βατισταίων.
  6. Στο κέντρο, οι οικογένειες Μηνογιάννηδων.
  7. Στα σημερινά Παπαδιάνικα, οι οικογένειες Τριβουλίδηδων. 

Το 1830 μετά την απελευθέρωση, ο Γεώργιος Μηνογιάννης δώρισε οικόπεδο, το οποίο είναι στο κέντρο του χωριού, όπου χτίστηκε ο Ναός του Αγίου Χαραλάμπους, ο οποίος υπάρχει μέχρι και σήμερα.

Υπάρχουν πολλές εκδοχές σχετικά με την προέλευση της ονομασίας του Λαχίου.

  • Η πρώτη και ίσως η πιο πιθανή εκδοχή είναι από τον Λάγιν, ο οποίος ήταν στρατιωτικός και φίλος του Κολοκοτρώνη και έζησε στο χωριό γύρω στο 1800. Αυτό έγινε γνωστό από το τούρκικο παραχωρητήριο, το οποίο βρέθηκε, στο όνομα του Γεωργίου Λάχη.
  • Μια δεύτερη εκδοχή, είναι από τον Λάγι, ο οποίος ήταν στρατηγός του Βοία και στρατοπέδευσε στο λεκανοπέδιο έκτασης 1.500 στρεμμάτων, γνωστό σήμερα ως Λάς. Στο νότιο άκρο του Λά, υπήρχε το Χωστόσπηλο, το οποίο διασώζεται μέχρι και σήμερα. Υπάρχει μύθος στον οποίο αναφέρεται πως μέσα στο Χωστόσπηλο ζούσε έναν οικοδόμος. Γι’ αυτό και βρέθηκαν χαλάσματα από οικοδομές, σπασμένα κεραμίδια και άλλα πήλινα αντικείμενα.
  • Το χωριό μπορεί να ονομάστηκε έτσι και από την λάχη,που ήταν τα τέλη εκ δικαιωμάτων ενοικίασης βοσκών. 
  • Η τελευταία εκδοχή είναι να πήρε το όνομα του εξαιτίας της μορφολογίας του εδάφους. Γλωσσολογικά, λαχεία σημαίνει καλώς καλλιεργημένη γη, λάχη ή λάχος είναι το σκάψιμο και λᾶς , στα αρχαία ελληνικά, σημαίνει πέτρα ή βράχος ή λίθος. Καθώς παρατηρούμε την μορφολογία του εδάφους μπορούμε εύκολα να διακρίνουμε πως το έδαφος κάτω από την γραμμή που σχηματίζουν τα χωριά – Πέτρα, Γραμματικός, Φλέβα, Νετέα, Καλάμι, Πλατανιστός – είναι γόνιμο, ενώ από πάνω είναι άγονο.