Κερατέα (Ομάδα 02)

Καταγραφή των Παραδοσιακών/ Ιστορικών Κτισμάτων

Κτίριο Σιδηροδρομικού ΣταθμούΕκκλησία Αγίου ΔημητρίουΕκκλησία Αγίας ΠαρασκευήςΧάρτης Παραδοσιακών/ Ιστορικών Κτιρίων

Στην Κερατέα βρίσκονται πολλές εκκλησίες με αρκετές από αυτές να είναι ιστορικά κτίσματα. Συγκεκριμένα, η κεντρική ενορία Κερατέας (Άγιος Δημήτριος) έχει κατεδαφιστεί συνολικά δυο φορές για να ανοικοδομηθεί ο σημερινός ναός.Ο πρώτος έχει ειπωθεί ότι ήταν κατασκευασμένος από μάρμαρα αρχαίων ναών. Η ανακαίνιση του βασίστηκε σε σχέδια ενός Γάλλου αρχιτέκτονα. Ο ναός αυτός αποτελεί νεοκλασική παραλλαγή του εγγεγραμμένου σταυροειδούς ναού με τρούλο και εσωτερικά φέρει διάφορες τοιχογραφίες και έργα γλυπτικής. Παράλληλα, άλλο ένα σημαντικό κτίσμα είναι η εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπους η οποία αποτελεί το μοναδικό σωζόμενο κτίσμα από το παλαιό μετόχι της ιεράς μονής Πετράκη.Ο ναός χρονολογείται πριν το 1800 και συγκεκριμένα λίγο νωρίτερα από το 1650 αφού οι παλαιότερες τοιχογραφίες του χρονολογούνται περίπου εκείνη την περίοδο. Τέλος, μέσα στο ναό βρίσκονται και διάφορα εντοιχισμένα αρχαία ή παλαιοχριστιανικά ανάγλυφα τμήματα. Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής είναι ένας μονόχωρος με αμφικλινή στέγη και χαμηλή θύρα εισόδου. Η χαμηλή πόρτα χρησίμευε στη αποτροπή της εισόδου έφιππων Τούρκων. Τα ανοίγματα του ναού είναι ελάχιστα καθώς θεωρείται ότι παλιά ήταν γεμάτος με τοιχογραφίες, όμως σήμερα λίγες από αυτές παραμένουν ανέγγιχτες αφού οι περισσότερες έχουν ασβεστωθεί. Η εκκλησία της Αγίας Κυριακής ίσως είναι οι παλαιότερη  εκκλησία στην  Κερατέα αφού χρονολογείται τον 12ο αιώνα. Πρόκειται για μονόκλιτο καμαροσκέπαστο βασιλικό κτίσμα με μεταγενέστερο πρόναο. Επίσης διαθέτει μοναδικές τοιχογραφίες και διάκοσμο που χρονολογούνται το 1284.

Πέρα από τις εκκλησίες και τους ναούς υπάρχουν εξίσου πολλά κτίρια με ιστορική και αρχιτεκτονική σημασία. Αρχικά, το κτίριο Δροσοπούλου το οποίο φημίζεται για τον εξωτερικό του διάκοσμο και τις εσωτερικές οροφογραφίες. Το κτίριο χτίστηκε περίπου το 1890 και σε αυτό έζησε ο πρώην δήμαρχος της Κερατέας, Παναγιώτης Δροσόπουλος. Στο ισόγειο βρίσκονταν τα «σαλόνια» της οικογένειας και στον πάνω όροφο οι κρεβατοκάμαρες.Το κτίριο έχει αλλάξει πολλές χρήσεις από την κατασκευή του, τώρα όμως στεγάζει το δημοτικό ωδείο Κερατέας και την παιδική βιβλιοθήκη. Το κτίριο λυκείου των ελληνίδων είναι ένα νεοκλασικό κτίριο το οποίο κατασκευάστηκε το 1885. Υπήρξε σχολείο, δημαρχείο και στέγαζε δημοτικές υπηρεσίες, σήμερα όμως στεγάζει το λύκειο των ελληνίδων. Το κτίριο Αθανασίου (Μπία) χτίστηκε περίπου το 1880. Είναι ένα αρκετά λιτό κτίσμα καθώς διέθετε μόνο δύο δωμάτια (ενώ αργότερα προστέθηκαν αλλα δύο). Υπήρξε οικία ενός δημάρχου της Κερατέας όμως από τότε το κτίριο έχει παραμείνει αναξιοποίητο και είναι φανερό πως δεν έχει γίνει κάποια προσπάθεια συντήρησης. Ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός της Κερατέας κατασκευάστηκε το 1885 από την Ελληνική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου. Ο σταθμός αποτελεί ένα λιτό ισόγειο κτίσμα με αμφίκλινη κεραμωτή στέγη, άψογη λιθοδομή και τούβλινα ερυθρόλευκα περιθώρια στις ανατολικές γωνιές του. Παλαιότερα, στην πλευρά  της αποβάθρας υπήρχε ένα στέγαστρο με περίτεχνες διακοσμητικές λεπτομέρειες. Το νεοκλασικό κτίριο είναι γαλλικής έμπνευσης με ελληνικές επεμβάσεις με αποτέλεσμα να αποκλίνει από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Η γραμμή είχε λειτουργία μέχρι το 1957 ενώ το κτίριο κατοικούνταν μέχρι την δεκαετία του 1980. Ο παλαιός αλευρόμυλος Σταμαμανώλη ήταν ο βασικός αλευρόμυλος της περιοχής. Εξυπηρετούσε το χωριό μέχρι το 1910. Πρόκειται για ένα λιθόκτιστο κυκλικό κτίσμα το οποίο είναι τοποθετημένο στην κορυφή ενός λόφου. Αργότερα το κτίσμα διαλύθηκε ώστε οι άνθρωποι να εκμεταλλευτούν την ξυλεία για άλλες χρήσεις.