2. Διώροφο κτίσμα

2. Διώροφο κτίσμα

Όταν ο όροφος διαμορφώνεται με δυο ή και κάποιο τρίτο μικρό δωμάτιο ανάμεσα τους, διαμορφώνεται ένα πλατυμέτωπο κτίσμα, με είσοδο δηλαδή απο τη μεγάλη πλευρά του σπιτιού. Πρόκειται για μια δομή που διέπεται απο σχετική αυτονομία μια και ενσωματώνει τις κύριες και βοηθητικές λειτουργίες του νοικοκυριού.Το ισόγειο έχει κι εδω βοηθητική χρήση : γίνεται κουζίνα, κελάρι, αποθήκες κτλ. Στον όροφο τα δωμάτια έχουν συχνά ξεχωριστές εισόδους μέσα απο το χαγιάτι (το υπόστεγο δηλαδή, που καλύπτει μέρος ή το σύνολο της όψης του σπιτιού)

Το χαγιάτι, άλλοτε στεγάζεται με την προέκταση της στέγης του σπιτιού σε όλο το μήκος της ή σε ένα μόνο τμήμα, άλλοτε έχει δική του στέγη, χαμηλότερη. Και στις δύο περιπτώσεις τη στέγη του χαγιατιού υποβαστάζουν ξύλινα ή σιδερένια υποστηλώματα που ποικίλουν την όψη. Το δάπεδο του χαγιατιού στηρίζεται συχνά σε ένα ή δυο τόξα και με αυτό το τρόπο δημιουργείται ένας ημιυπαίθριος ισόγειος χώρος που αποτελεί συνέχεια του κατωγιού.

Μια παραλλαγή του σπιτιού αυτού κυριαρχεί στην προεπαναστατική Αθήνα, αλλά τα συναντά κανείς κι αλλού σποραδικά, όπως στα Βίλλια, στα Μεσόγεια, στη Σαλαμίνα. Το ξύλινο χαγιάτι, το λιακωτό, το οποίο συνδέει τα δωμάτια του ορόφου, κλείνεται ολόγυρα με τζαμαρίες που ανοίγουν το καλοκαίρι για δροσιά. Το λιακωτό στηρίζεται σε μια τοξοστοιχία ή σε απλούς στύλους. Έτσι κι εδω στο ισόγειο εμπρός δημιουργείται μια στοά, το σκεπαστό, η οποία εξυπηρετεί τους βοηθητικούς χώρους. Τα δυο επίπεδα συνδέει πέτρινη εξωτερική σκάλα.

Χαρακτηριστικά διώροφου κτίσματος

• Όταν ο όροφος διαμορφώνεται με δυο ή και κάποιο τρίτο μικρό δωμάτιο ανάμεσα τους, δημιουργείται ένα πλατυμέτωπο κτίσμα
• Είσοδος απο τη μεγάλη πλευρά του σπιτιού
• Σχεδόν αυτόνομη δομή εντός του συγκροτήματος
• Στον όροφο τα δωμάτια έχουν συχνά ξεχωριστές εισόδους μέσα απο το χαγιάτι
• Τη στέγη του χαγιατιού υποβαστάζουν ξύλινα ή σιδερένια υποστηλώματα που ποικίλουν την όψη. Το δάπεδο του χαγιατιού στηρίζεται συχνά σε ένα ή δυο τόξα και με αυτό το τρόπο δημιουργείται ένας ημιυπαίθριος ισόγειος χώρος που αποτελεί συνέχεια του κατωγιού

Εικόνα 1 : Μέγαρα – Χαγιάτι με ξυλοκατασκευή

[πηγή : Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, Τόμος Πέμπτος, Πελοπόννησος Β' - Στερεά Ελλάδα, Εκδοτικός Οίκος "Μέλισσα", σ.223, 1988]

Εικόνα 2 : Μέγαρα – Χαγιάτι στηριγμένο σε δυο πέτρινα τόξα. Διακρίνεται η διαμόρφωση βοηθητικών χώρων στο ισόγειο

[πηγή : Ελληνική Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, Τόμος Πέμπτος, Πελοπόννησος Β' - Στερεά Ελλάδα, Εκδοτικός Οίκος "Μέλισσα", σ.223, 1988]