Ιστορικά Στοιχεία

Από μαρτυρία κατοίκων: «Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχης είναι η Τσακωνιά, η οποία ξεκινά από την βόρεια Κυνουρία και πιάνει τον Πραστό την Καστάτζα, φτάνει μέχρι το Λεωνίδιο, όπου και σταματάει. Η τσακωνική διάλεκτος έχει καταγωγή από την αρχαία Δωρική. Όταν κάηκε ο Πραστός όλοι οι προύχοντες της περιοχής κατέβηκαν στο Λεωνίδιο, το οποίο έγινε και η καινούργια πρωτεύουσα της Τσακωνιάς και σε αυτό ζούσαν όλοι οι άρχοντες. Ήταν απομονωμένοι από τα βουνά, γεγονός που εμπόδιζε την εισβολή των Τούρκων . Η μοναδική έξοδος ήταν η θάλασσα γεγονός που τους οδήγησε να ασχοληθούν με το εμπόριο. Είχαν επικοινωνία με Μ. Ασία και Ιταλία, από όπου και έφεραν ζωγράφους και αρχιτέκτονες την ανοικοδόμηση των σπιτιών τους. Ήταν πλούσιοι άνθρωποι, ασχολούνταν με τα γράμματα και τις τέχνες. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός του Λεωνιδίου είναι μόνο αγροτικός. Ο κάμπος κράτησε τον κόσμο εδώ. Ήταν ένα μικρό κομμάτι άλλα εύφορο και οι άνθρωποι που μείνανε δουλευταράδες και σκληροί. Το κλίμα είναι πολύ καλό και συνέβαλε στο να βγάζουν τα προϊόντα τους πιο νωρίς στην αγορά σε όλη την Ελλάδα, δίνοντας τους το προβάδισμα. Οι καλές συνθήκες εργασίας που υπήρχαν λόγω της παραγωγής είχε ως αποτέλεσμα να κρατήσει το Λεωνίδιο τον πληθυσμό του την δεκαετία του ‘50. Αντίθετα, σε όλα τα υπόλοιπαχωριά, όπως και στα Πελετά, υπάρχει το ‘50-‘60 ένα μεγάλο κύμα μετανάστευσης είτε προς την Αθήνα, είτε προς την Αμερική, την Αυστραλία και την Αφρική. Γι’ αυτό και τα χωριά αυτά πλέον αποτελούν τουριστικό προορισμό και δεν έχουν πολλούς μόνιμους κατοίκους. Αυτοί οι λίγοι που μείνανε, ήταν κάποιοι αγρότες, ενώ τα περισσότερα σπίτια του χωριού αποτελούν πλέον εξοχικές κατοικίες.»

Ο οικισμός των Πελετών άρχισε να σχηματίζεται ύστερα από την ολοκλήρωση της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, όταν και σταδιακά οι Έλληνες επέστρεψαν στις γεωργικές και κτηνοτροφικές τους ασχολίες. Το εύφορο οροπέδιο που απλώνεται στις πλαγιές των βουνοκορφών του Πάρνωνα σε υψόμετρο 660 μέτρων, παρά τις δυσκολίες άρδευσης που παρουσίαζε, προσέφερε δυνατότητες ανάπτυξης στον τομέα της γεωργικής παραγωγής. Ο οικισμός άρχισε να αναπτύσσεται, χάρη και στην κομβική γεωγραφική του θέση συνδέοντας τα ορεινά χωριά των νομών Αρκαδίας και Λακωνίας. Τα αγροτικά προϊόντα που παράγονταν, και συγκεκριμενα το πελετιώτικο κρασί, αποτελούσαν αντικείμενο εμπορικών συναλλαγών εξασφαλίζοντας το εισόδημα των κατοίκων. Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, η κρίση στον αγροτικό τομέα που έπληξε την Ελλάδα επηρέασε σημαντικά την οικονομική ευμάρεια της κοινότητας των Πελετών, με αποτέλεσμα πολλοί κάτοικοι να καταφύγουν στο εξωτερικό. Η γερμανική κατοχή, που ακολούθησε τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και την ιταλική επίθεση το 1940 ,ήταν δυσχερής με τις καλλιέργειες να περιορίζονται σημαντικά και τα τρόφιμα να λιγοστεύουν με τη γη να αποτελεί το μόνο τροφοδότηση. Τα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια ήταν αρκετά δύσκολα και καταβλήθηκαν ιδιαίτερες προσπάθειες για την επανακαλλιέργεια της γης. Παράλληλα, γίνονται προσπάθειες για την κατασκευή αμαξιτού οδικού δικτύου που θα συνδέσει τα Πελετά τόσο με την Αρκαδία όσο και τη Λακωνία. Οι οικονομικοί περιορισμοί θα τροφοδοτήσουν για μία ακόμη φορά κύματα φυγής κατοίκων του χωριού τη δεκαετία του 50, προς το εσωτερικό της χώρας όσο και προς το εξωτερικό.

Λίγα χρόνια μετά την παλινόρθωση της δημοκρατίας, το 1977 θα ιδρυθεί ο Σύλλογος Απανταχού Πελετιωτών «Οι Άγιοι Απόστολοι» και θα αναλάβει μία σειρά πρωτοβουλιών για την καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου στο χωριό, αλλά και τη λύση ζωτικών προβλημάτων. Έκτοτε το χωριό ακολουθεί την οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Η οικοδομική ανάπτυξη που σημειώθηκε στα τελευταία χρόνια του 20ου αιώνα είχε ως αποτέλεσμα την επισκευή αλλά και την κατασκευή νέων λιθόκτιστων οικιών με καμάρες, που αποτελούν και ένα από τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά του πελετιώτικου τοπίου. Στις αρχές του 21ου αιώνα πραγματοποιήθηκε η επιτυχής υδροδότηση του χωριού, λύνοντας ένα χρόνιο πρόβλημα που ταλάνιζε τους μόνιμους κατοίκους, διευκολύνοντας παράλληλα και τη διαμονή των επισκεπτών του χωριού. Έτσι, οι συνοικίες του χωριού ανανεώθηκαν δυναμικά.

Εν κατακλείδι, η ιστορία των Πελετών ακολουθεί σε μεγάλο βαθμό την πορεία εξέλιξης των γεγονότων της νεότερης ελληνικής ιστορίας, παρουσιάζοντας τα δικά της χαρακτηριστικά γνωρίσματα, τα οποία οι επισκέπτες του χωριού έχουν τη δυνατότητα να ανακαλύψουν μέσα από την περιήγησή τους στο γραφικό χωριό των Πελετών.

Πηγή: http://www.peleta.gr/index.php/istoria/istoria-peletwn.html
[Τελευταία Επίσκεψη 1/2/2020]