Νεοχώρι

Αξονομετρική Τομή

Κτήριο Νο 239

Η κατασκευή κατοικιών στο Νεοχώρι, όπως και στους περισσότερους οικισμούς της ορεινής Καρδίτσας, βασίζεται στην οικοδομική του τοπικού λίθου και του ξύλου. Η στέγαση γίνεται με επικλινή κεραμοσκεπή. Πρόκειται για κτίσματα με δύο στάθμες προσαρμοσμένα στις κλίσεις του εδάφους , που αποτελούνται από το κατώι-ισόγειο και το ανώι. Τα κατώγια των κτιρίων παλαιότερα εξυπηρετούσαν σε διάφορους σκοπούς, όπως συντήρηση τροφίμων, υποστήριξη φούρνου-τζακιού, φύλαξη ζώων. Η λιθοδομή γίνεται προέκταση του βράχου, τόσο κατακόρυφα όσο και οριζόντια,  και διαμορφώνει την κάτοψη του σπιτιού. Παρατηρούνται αρκετοί τύποι λιθοδομής που διακρίνονται από την ποιότητα και το είδος της λάξευσης τους.  Συνήθως, η λάξευση περιορίζεται στα αγκωνάριαγύρω από τα ανοίγματα, και τη γωνία.  Όλοι οι τύποι όμως χαρακτηρίζονται από ένα κοινό στοιχείο, το εσωτερικό δέσιμο τους με τις ξυλοδεσιές. Αυτές τοποθετούνται περιμετρικά σε διάφορα ύψη - στην έδραση των δοκών του πατώματος και της στέγης- και συνδυάζονται συχνά με τις ποδιές και τα υπέρθυρα των κουφωμάτων. Αυτή ήταν η εμπειρική προσέγγιση των τεχνιτών για ανάλυψη των εφελκυστικών δυνάμεων στον φορέα του κτιρίου. Μόνο πρόσφατα διαδόθηκε η χρήση τσιμεντοκονίας στους πέτρινους τοίχους, είτε για συμπλήρωση είτε για επίχρισμα και προστασία από την υγρασία. Λίθινες, τέλος, είναι και οι εξωτερικές σκάλες, ενώ οι εσωτερικές ξύλινες.

Το ξύλο, από την άλλη πλευρά, χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό στον οικισμό αυτόν, με ποικιλία ειδών ξυλείας στις στέγες, τα πατώματα, τους εξώστες και τα κουφώματα. Το κυριότερο είδος ξύλου που χρησιμοποιείται είναι το έλατο, του οποίου η βλάστηση στην γύρω περιοχή είναι σημαντική. Τα ξύλινα κουφώματα εντοπίζονται σε συνδυασμό με ξύλινα παντζούρια και σιδεριές στα ανοίγματα του ισογείου (ανώι). Σήμερα, αρκετά κουφώματα και παντζούρια έχουν αντικατασταθεί από αλουμινένια, αλλοιώνοντας τον παραδοσιακό χαρακτήρα του οικισμού. Αντίστοιχα, οι παραδοσιακοί ξύλινοι εξώστες έχουν αντικατασταθεί στην πλειοψηφία τους με νέους από οπλισμένο σκυρόδεμα, καθώς ο ξύλινος φέρων οργανισμός είναι ευάλωτος στη φθορά του χρόνου και των καιρικών συνθηκών.  Επίσης, μεγάλο ποσοστό στεγών έχει ανακατασκευασθεί, διατηρώντας βέβαια το ξύλο ως βασικό στοιχείο της κατασκευής, με νέους βιομηχανικούς φορείς και κεραμίδια.

Συνολικά, το Νεοχώρι έχει υποστεί αρκετές επεμβάσεις που έχουν αλλοιώσει την παραδοσιακή εικόνα του. Χαρακτηριστικότερο αυτών των επεμβάσεων είναι η ευρεία χρήση οπλισμένου σκυροδέματος  σε πολλά σημεία της κατασκευής όπως στα σενάζ, στους εξώστες και στα υποστυλώματα. Ακόμα, παρατηρείται επίχριση των πέτρινων τοίχων με ασβεστοκονίαμα. Αυτού του είδους οι επεμβάσεις με τα σύγχρονα μέσα και υλικά μπορεί να εξυπηρετούν σε μεγάλο μέρος τις ανάγκες των κατοίκων αλλά έχουν συντελέσει στη μορφολογική αλλοίωση του χωριού και την παραποίηση της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και οικοδομικής.   

Τα  περισσότερα κτίρια που συναντήσαμε, ειδικά αυτά τα οποία δεν έχουν υποστεί επεμβάσεις και διατηρούν τον αρχικό παραδοσιακό χαρακτήρα τους , βρίσκονται σε μέτρια αν όχι κακή κατάσταση. Υπάρχουν και μερικά κτίρια παραδοσιακά τα οποία έχουν ανακαινισθεί σεβόμενα την παραδοσιακή αρχιτεκτονική, με μικρή χρήση νέων υλικών, όπως σκυρόδεμα. Άλλα, έχουν υποστεί προσθήκες ή επεμβάσεις, οι οποίες αλλοιώνουν τον παραδοσιακό χαρακτήρα τους. Τέλος, η έλλειψη συντήρησης και τα καιρικά φαινόμενα συντελούν στην κακή κατάσταση των κτιρίων.