Συμπεράσματα

Σύμφωνα με τον Δ. Πικιώνη [1935], «μελετούμε το πνεύμα που αναδίδεται από τους τόπους», το αρχιτεκτονικό, κοινωνικό και πολιτιστικό πνεύμα ενός παρελθοντικού χρόνου, το οποίο έχει αφήσει τα σημάδια του στον τόπο και στο τοπίο. Τα θραύσματα της ιστορίας, της μνήμης, της παράδοσης, έχουν χωρική έκφραση, η οποία διαφαίνεται μέσα από την αρχιτεκτονική. 

Στο πλαίσιο αυτό των σκέψεων, η ομάδα μελέτης του οικισμού Κανάλια Καρδίτσας, επιχείρησε να αποτυπώσει και να καταγράψει την αρχιτεκτονική ταυτότητα του οικισμού. Ενός οικισμού, ο οποίος χωροθετείται στους πρόποδες των Αγράφων και η απαρχή δημιουργίας του ήταν ένα στοιχείο φυσικό, το βραχώδες και επικλινές του εδάφους, το οποίο εξυπηρετούσε την μεταφορά νερού/γάλατος. Μέσα από αυτά τα μονοπάτια/δρόμους νερού, τα οποία γεννιόνται από το βουνό, αναδύεται ο οικιστικός ιστός. Η αρχιτεκτονική του χωριού, μπορεί να χαρακτηρισθεί ως λίθινη, με επιρροές από την Ήπειρο. Απλή, λιτή σέβεται το φυσικό περιβάλλον και εναρμονίζεται πλήρως με αυτό. 

Αν το παρελθόν κατασκευάζεται, και κατασκευάζεται στο παρόν, βάσει του Π. Τουρνικιώτη [2006], τότε αποτελεί υποχρέωση μας, η διαφύλαξη, η προστασία και η ανάδειξη του αρχιτεκτονικού παρελθόντος ενός τόπου. Η αρχιτεκτονική κληρονομιά αποτελεί αναντικατάστατη έκφραση και μαρτυρία μιας άλλης εποχής. ΟΙ «σταθμοί» αυτοί είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ παρόντος και παρελθόντος, σύγχρονου και παλιού, μεταξύ χώρου και συλλογικής μνήμης, δίνοντας φυσιογνωμία και σημασιολογία στον χώρο. Είναι η «γέφυρα» μεταξύ των αλλαγών που συντελέστηκαν στο παρελθόν και έχουν αφήσει το αποτύπωμά του στο πέρασμα των χρόνων και του παρόντος. 

Τα «σημάδια», οι αποδείξεις του παρελθόντος πάνω στο χώρο δεν αποτελούν ένα τυχαίο άθροισμα, αλλά ένα ενιαίο σύνολο ιστορικά, επιστημονικά και καλλιτεχνικά. Στόχος της καταγραφής αυτής είναι «ένα μέλλον για το παρελθόν μας». Είναι απαραίτητη η διατήρηση και η συντήρηση των παραδοσιακών αρχιτεκτονικών συνόλων, και αυτό γιατί υπάρχει μία γενική ανάγκη της ανθρώπινης ύπαρξης για σύνδεσή της με την ιστορία και το παρελθόν της. Κάθε κοινωνία βασίζεται και πορεύεται σύμφωνα με την γνώση του παρελθόντος, μέσω της οποίας ουσιαστικά διαμορφώνεται και λειτουργεί. Η μνήμη μιας κοινωνίας ή ενός λαού, είναι το σύνολο των υλικών και πνευματικών έργων, που δημιούργησε ο λαός αυτός στο χώρο και το χρόνο κατά το παρελθόν. Τα αρχιτεκτονικά και μορφολογικά ιζήματα, ο τρόπος κατασκευής, τα υλικά, είναι ενδείξεις της ταυτότητας και της φυσιογνωμίας του οικισμού.