Δημητσάνα (Τμήμα Γ)

Προβληματισμοί

 

Είναι πολύ σημαντικό, μέσα από την εμπειρία μας στη Δημητσάνα αλλά και τη μετέπειτα μελέτη και ανάλυση αυτής κατά τη διάρκεια του εξαμήνου, να προβούμε σε μια διαδικασία ενδοσκόπησης ώστε να συνειδητοποιήσουμε κατά πόσο τελικά προβληματιστήκαμε και τι απαντήσεις δώσαμε στους προβληματισμούς μας.

Θίγοντας καταρχάς το θέμα της παράδοσης, αξίζει να γραφτεί πως σε καμία περίπτωση δεν συνδυάζεται με την οπισθοδρόμηση αλλά με τη μετάδοση εμπειρίας  και γνώσης από τους παλιούς στους νέους. Την ίδια στιγμή λοιπόν που συνειδητοποιούμε το βαθμό της δύναμης που αποκτήσαμε, μέσα από τη βιωματική μας εμπειρία, δημιουργούνται σκέψεις για το κατά πόσο αυτή η γνώση μπορεί να αποτελέσει αληθινό εργαλείο σκέψης αντιμετωπίζοντάς τη κριτικά και πολυδιάστατα.

Ειδικότερα και πιο συγκεκριμένα, τρία θέματα θίχτηκαν μέσα μας τα οποία υπάρχει αδήριτη ανάγκη να επαναπροσδιορίσουμε σήμερα

Αρχίζοντας με την αναζήτηση και αποκατάσταση της σχέσης μας με το φυσικό περιβάλλον , έφτασε μονάχα μια εβδομάδα να μας αποδείξει πως ο πραγματικός σεβασμός στη φύση οδηγεί σε πιο αξιοπρεπές και γαλήνιες συνθήκες, μέσα από τις οποίες αισθάνεσαι ξανά μέρος του φυσικού κύκλου ζωής. Βιώνοντας αυτή τη σχέση αλληλοεπίδρασης και συγκρίνοντάς τη με τη ζωή στις πόλεις που έχει χαθεί κάθε ουσιαστική επαφή με τη φύση, συνειδητοποιεί κανείς πως όταν πια μπορεί να ζει δεν έχει κανένα νόημα απλά να επιβιώνει

Συνακόλουθα, ο οικισμός που μελετήσαμε είχε στοιχεία οικολογικής αρχιτεκτονικής, όπως το μεγάλο πάχος των τοίχων με τα μικρά ανοίγματα, τη διείσδυση κάποιων χώρων (υπογείων κυρίως) στο έδαφος, τη φυσική προστασία των κτισμάτων (από ανέμους) με φύτευση, το σωστό προσανατολισμό και την ορθολογική διάταξη χώρων. Μέσα από τη μελέτη τέτοιων παραδειγμάτων, εντοπίσαμε αρκετό ενδιαφέρον στο πως μπορεί κανείς να εξοικονομήσει ενέργεια και μέσα, με απλούς λειτουργικούς και έξυπνους τρόπους, διδασκόμενος από την παραδοσιακή αρχιτεκτονική.

Τέλος, σημαντικό μάθημα υπήρξε για εμάς το πώς η λιτότητα των μορφών και των μέσων, μέσα από τον ταπεινό σεβασμό του τόπου, οδηγεί σε υψηλή αρχιτεκτονική που πραγματώνεται μέσα από την εξύψωση της αρμονικής συμβίωσης κτίσματος και περιβάλλοντος. Χαμένοι στην αφθονία των υλικών, την απληστία και το κυνήγι του εντυπωσιασμού που επιβάλει ο σύγχρονος τρόπος ζωής, αρκεί μόνο να κοιτάξουμε με ευαισθησία τέτοια παραδείγματα και να προβούμε σε αυτοκριτική, για το πώς, άθελά μας ίσως, αναλωνόμαστε και τι θα έπρεπε τελικά να έχει πραγματική αξία.

Καταληκτικά, παίρνοντας θέση ως αρχιτέκτονες, αποτελεί μεγάλη πρόκληση, ύστερα από όλα αυτά, ο τρόπος που θα συνδυάσουμε το σεβασμό στη φύση με την αντλούμενη από την παράδοση γνώση και τα σύγχρονα μέσα για να επιτύχουμε το λιτό σχεδιασμό ως προς τα μέσα και τις μορφές που οδηγεί στην υψηλή αρχιτεκτονική. Εξάλλου για να ανταποκριθεί κανείς σε μια μοντέρνα και σύγχρονη αρχιτεκτονική οφείλει να είναι κοινωνός σκέψης και εμπειρίας του παρελθόντος.