Δίκτυο Δρόμων

Κυρίαρχο στοιχείο στον χάρτη της Καρύταινας αποτελεί ο κεντρικός δρόμος  που περιτρέχει τον οικισμό σαν κορδέλα από ανατολή  εως δύση. Ο ασφαλτωμένος σήμερα δρόμος, με την περίπλοκη γεωμετρία του αποτελεί τον μοναδικό τρόπο πρόσβασης με αμάξι στον πυρήνα του οικισμού. Έτσι, κατηγοριοποιήθηκε εξαρχής ως κεντρικός δρόμος, ιδιαίτερα σημαντικός για την ανάπτυξη του οικισμού αφού άλλωτε ακουμπά εφαπτομενικά στον οικισμό, άλλωτε τον διατρέχει παίζοντας τον ρόλο της  άρθρωσης δύο περιοχών [ βλ. Χάρτη Σχέσεων Περιοχών]. Η γεωμετρία του δρόμου εξηγείται από την ανάγκη για  το όσο το δυνατόν ηπιότερες  κλίσεις κατά την ανάβαση, στοιχείο που από την αρχαιότητα έπαιξε σπουδαίο ρόλο αφού διασύνδεε το χωριό με τους αγρούς και τον ποταμό Αλφειό. 

Οι σχηματισμοί των δρόμων στο εσωτερικό του οικισμού, αμετάβλητα ίχνη στο τοπίο, μελετήθηκαν ανάλογα με την περιοχή μελέτης ως προς την κεντρικότητα τους (κύριοι – δευτερεύοντες), ανάλογα με τη χρήση τους από πεζούς ή αυτοκίνητα και τέλος ως προς την υλικότητα τους, όπου το είδος της πλακόστρωσης υποδεικνύει διαφορετικές κατευθύνσεις και σημάνσεις, όπως για παράδειγμα η μοναδική περίπτωση χρήσης βοτσάλων (!) στο μονοπάτι προς το κάστρο. 

Κινούμενοι στον οικισμό, με σημείο έναρξης την περιοχή Α παρατηρήσαμε πως οι δρόμοι περικλείουν τα κτίσματα του ιστορικού κέντρου σε σχηματισμούς δακτυλίων, δημιουργώντας έτσι, σταυροδρόμια ιδιαίτερης σημασίας. Μάλιστα, σε 2 περιπτώσεις παράτηρούνται εκκλησίες στην απόληξη των δακτυλίων στους κεντρικούς δρόμους.  Κέντρο βάρους στην σύνθεση αυτών, κρίνουμε το σταυροδρόμι που εμφανίζεται στα ανατόλικα της περιοχής Α, το οποίο συγκεντρώνει διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως το οτι σχηματίζει σχεδόν ισοσκελές τρίγωνο σε σχέση με την απόσταση του από τον κεντρικό δρόμο και τις ευθείες χαράξεις καθώς και οτι από αυτό ξεκινούν τα μονοπάτια για τις περιοχές Β, Γ. Χαρακτηριστικό των δρόμων στην περιοχή Α, εκτος από το οτι επικρατεί ως υλικό η πλακόστρωση είναι η έντονη κλίση τους, η οποία άλλωτε εμφανίζεται ως ράμπα και άλλωτε ως σκάλα (βλ.Οικιστική Συγκρότηση, Διάρθρωση Αυλών)

Όσον αφορά στην κατηγοριοποίηση των δρόμων ως προς την κεντρικότητα τους, κριτήριο για την περιοχή Α αποτέλεσε το πλάτος των δρόμων, η ευκολία πρόσβασης (ανάλογα με την κλίση) καθώς και η σύνδεση τους με τον κεντρικό δρόμο. Έτσι, κεντρικούς θεωρούμε αυτούς που συνδέουν τα τοπόσημα της περιοχής [βλ. Χάρτης Τοποσήμων και Περιοχών] καθώς και αυτούς που συγκεντρώνουν τις εμπορικές χρήσεις οι οποίοι δεν ανήκουν στην περιοχή μελέτης μας, παρόλα αυτά δημιουργούν ένα συνεκτικό δίκτυο δρόμων ομοίου πλάτους που ‘εισέρχεται’ στην οριοθετημένη περιοχή μελέτης. Αξίζει να σημειωθεί πως οι κεντρικοί αυτοί δρόμοι της περιοχής Α, μοιάζουν να συνεχίζουν τις χαράξεις των δρόμων που οδηγούν στους αγρούς και στο ποτάμι. Τέλος, το γεγονός πως η περιοχή Α είναι προσβάσιμη μόνο από πεζούς, καθιστά κατα ενα ποσοστό τα πλατώματα – απολήξεις των δρόμων που συνδέονται με τον κεντρικό, χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων.

Όσο αφορά στην περιοχή μελέτης Β, περιοχή αμιγούς κατοικίας οι χαράξεις των δρόμων που προυπάρχουν της κατοίκισης (βλ. Κείμενο Χρονικής Ανάπτυξης), χαρακτηρίζονται από έντονες κλίσεις ραμπών και χιαστί σχέσης. Ο διαχωρισμός κύριων απο δευτερευόντων δρόμων κρίνεται πολύ εύκολος, αφου διακρίνεται ο βοηθητικός ρόλος των δεύτερων, που συνδέουν ορισμένα σπίτια με τους δυο κεντρικούς άξονες. Επιπλέον, ενδιαφέρον παρουσιάζει ο διττός χαρακτήρας των τσιμεντένιων δρόμων, που εξυπηρετεί και αυτοκίνητα και πεζούς, χωρίς να αποκλείεται η πιθανότητα ιδιωτικής πρωτοβουλίας ως προς την ασφαλτόστρωση. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως στα σημεία που οι κύριοι δρόμοι της Β συναντούν τον κεντρικό δρόμο, αυτός συνλειτουργεί στη συγκρότηση επιμέρους οικιστικών ενοτήτων, όχι διαχωρίζοντας αλλά αρθρώνοντας επιτυχημένα.

Παρόμοια κατάσταση παρατηρείται και στην περιοχή Γ, όσο αφορά την άρθρωση της με τον δρόμο. Συγκεκριμένα, έχει αξιοποιηθεί η γεωμετρία του κεντρικού δρόμου ως μέσο για ένα διακριτικό πέρασμα στην ‘απέναντι όχθη’. Οι κυτταρικές ενώσεις των επιμέρους οικιστικών ενοτήτων αρθρώνονται είτε σημειακά, είτε μέσω του δικτύου δρόμων. Το δίκτυο των δυο κύριων δρόμων γεννάται απο διακλάδωση που πραγματοποιείται στο δεύτερο πλάτωμα της περιοχής Α, οι οποίοι ενω ξεκινούν απο την ίδια υψομετρική διαφορά διαχωρίζονται έντονα σε τομή, γεγονός που χαρακτηρίζει εν γένει την περιοχή  Γ, η οποία αξιοποιεί τις επάλληλες υψομετρικές καμπύλες. Οι υλικότητες που παρατηρούνται κατά κύριο λόγο στους δρόμους της περιοχής Γ, είναι το τσιμέντο, ακόμα και αν δεν γίνεται χρήση από αυτοκίνητα. Παρόλα αυτά, υπάρχουν και εξαιρέσεις, όπως το μονοπάτι που συνδέει το δεύτερο πλάτωμα της περιοχής Α, με το τοπόσημο - εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, στο οποίο γίνεται χρήση του ίδιου είδος πλακόστρωσης που παρατηρούμε στην περιοχή Α. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιδιωτική πρωτοβουλία ενός κατοίκου της περιοχής, που ανέλαβε να πλακοστρώσει μεγάλη έκταση του μονοπάτιού που οδηγεί στο σπίτι του, χρησιμοποιώντας τελείως διαφορετικό είδος πλακόστρωσης (βλ.Χάρτη υλικοτήτων δρόμων)

Η γραμμική ανάπτυξη της περιοχής Δ, ορίζει τον μεγαλύτερο σε πλάτος δρόμο ως κύριο καθώς μέσω αυτού διακλαδίζονται οι υπόλοιποι δρόμοι της περιοχής μελέτης, καθώς και γίνεται η σύνδεση με την περιοχή Α. Η σχετικά ήπια κλίση που παρατηρείται στη περιοχή Δ, αναλύεται σε τρια επίπεδα κατοίκισης, με τον κεντρικό δρόμο να βρίσκεται στο ενδιάμεσο.Ενδαφέρον παρουσιάζει η διττή χρήση του δρόμου τόσο απο πεζούς, όσο και από αυτοκίνητα, γεγονός που δικαιολογεί και την ασφαλτόστρωση του.Τέλος, αξίζει να αναφερθεί πως οι δευτερεύοντες δρόμοι έχουν μονοσήμαντο χαρακτήρα, καθώς προσφέρουν πρόσβαση στις μεμονωμένες κατοικίες, ακουλουθώντας είτε ανοδική, είτε καθοδική πορεία.