Παράθυρα

ΥΛΙΚΟ

Το υλικό κατασκευής του κουφώματος επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την συμπεριφορά του.

Τα υλικά τα οποία χρησιμοποιούταν επί τω πλείστο για την κατασκευή των παραθύρων στον οικισμό των Τοπολίων είναι το ξύλο, το γυαλί και το μέταλλο. Για την κατασκευή των σκούρων των παραθύρων επιλέγεται το ξύλο, ενώ συναντώνται και κάποιες μεταγενέστερα μεταλλικά κουφώματα. Συγκεκριμένα, από ξύλο φτιάχνονται τα πλαίσια, οι σανίδες, οι τραβέρσες το ανωκασι και το κατωκασι.

ΤΡΟΠΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙΑΣ

Στον οικισμό των Τοπολιων τα παράθυρα είναι συνήθως ανοιγόμενα περί τον κατακόρυφο άξονα ενώ οι φεγγίτες και τα μικρότερα ανοίγματα ανοιγόμενα περί τον οριζόντιο άξονα. Ο χαρακτηριστικός τύπος παράθυρου είναι δίφυλλο ανοιγμένο περί τον κατακόρυφο άξονα παράθυρο. Συναντάμε επίσης σε κάποια αρχοντικά του οικισμού, γαλλικού τύπου εξώφυλλα τρίφυλλα ή τετράφυλλα.

Τα δίφυλλα κουφώματα (όπου είτε το σκούρο είτε το τζαμιλίκι αποτελείται από δυο φύλλα) ανοίγουν προς το εξωτερικό ή προς το εσωτερικό της κατοικίας και ο τρόπος που ανοίγουν επηρεάζεται από την ύπαρξη της προστατευτικής μεταλλικής σχάρας και τζαμιλικιού.

Εντοπίζουμε επίσης συχνά, μικρών διαστάσεων ανοίγματα των οποίων τα κουφώματα δεν διαθέτουν σκούρο και τζαμιλίκι και είναι μόνιμα διαπερατά. Ο τύπος αυτός χρησιμοποιούνταν για αερισμό της κατοικίας.

ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ

Οι χαρακτηριστικές διαστάσεις του ανοίγματος των παραθύρων στον οικισμό των οπάλιων επηρεάζεται από την ικανότητα γεφύρωσης του ανοίγματος. Εφόσον τα ανοίγματα γεφυρώνονταν είτε από μεγάλα κόμματα πέτρας είτε από ξύλα, οι διαστάσεις του είναι συγκεκριμένες και περιορίζονται. Αναλυτικότερα, η μεγάλη κατακόρυφη διάσταση κατά μέσο ορό είναι 1,00 μ. ενώ η μικρή οριζόντια διάσταση 0.80 μ.

Αντίστοιχα στους φεγγίτες η οριζόντια διάσταση ταυτίζεται με αυτή των παραθύρων (1,00μ )ενώ η κατακόρυφη διάσταση είναι κατά μέσο ορό 0.50 μ.

Τέλος, στα μικρά ανοίγματα το η διάσταση της οριζόντιας πλευράς είναι 0.70 μ. ενώ της κατακόρυφης 0.50 μ.

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ

ΣΚΟΥΡΑ

Στον οικισμό των Οπάλιων η πλειοψηφία των παραθύρων διαθέτει σκούρα και το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών χωρίς τζαμιλίκι, ενώ ελάχιστα αποτελούνται μόνο από τζαμιλίκι.

Χαρακτηριστικός τύπος σκούρου είναι το καρφωτό. Είναι ο απλούστερος από όλους τους τύπους και αποτελείται συνήθως από κατακόρυφες σανίδες άμποτε που συνδέονται μεταξύ τους με δυο ή τρεις οριζόντιες καρφωτές ξύλινες τραβέρσες.

Το ταμπλάδων σκούρο συναντάται κατά κύριο λόγο στα σκούρα γαλλικού τύπου. Ωστόσο, εντοπίζονται και εξαιρέσεις όπου για παράδειγμα υπάρχει ο συνδυασμός ταμπλά με υαλοπίνακες.

ΦΕΓΓΙΤΕΣ

Υπάρχει πληθώρα φεγγιτών στα Οπάλια οι όποιοι εξαρτώνται από την λειτουργιά του συνόλου του παράθυρου. Το υλικό τους ταυτίζεται με του παράθυρου (συνήθως ξύλο) και συνήθως διαθέτουν τζαμί, ακόμα και αν δεν υπάρχει τζαμιλίκι στο παράθυρο. Εντοπίζονται περιπτώσεις που ο φεγγίτης είναι σταθερός ή μόνιμα διαπερατός.

ΣΙΔΕΡΙΕΣ

Η ύπαρξη των προστατευτικών μεταλλικών σχαρών οφείλεται στην ανάγκη ασφάλειας και προστασίας της κατοικίας.

Η θέση της, εσωτερικά ή εξωτερικά του παράθυρου δεν φαίνεται να επιλέγεται για συγκεκριμένο λόγο, σίγουρα όμως επηρεάζει τον τρόπο που ανοίγουν τα σκούρα.

Η περίπτωση που η σιδεριά καταλαμβάνει το μισό του παράθυρου επιλέγεται σε παράθυρα που βρίσκονται ψηλά σε σχέση με τον δρόμο και η πρόσβαση τους είναι δύσκολη. Άρα, η σχάρα φτάνει μέχρι την μέση του κατακόρυφου άξονα του παράθυρου προσφέρει την απαραίτητη προστασία.

ΜΕΝΤΕΣΕΔΕΣ

Σε κάθε τύπο εξώφυλλου και ανάλογα με την λειτουργιά του χρησιμοποιούνται τα κατάλληλα κάθε φορά εξαρτήματα ανάρτησης των φύλλων.

Ο χαρακτηριστικός τύπος μεντεσέ είναι αυτός που εντοπίζεται στα καρφωτά εξώφυλλα, ο όποιος καρφώνεται στην τραβέρσα, λειτούργει και περιστρέφεται σε σχέση με αυτή.