Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική του Πηλίου

Το Πήλιο χαρακτηρίζεται για την λαϊκή τέχνη και αρχιτεκτονική του, λόγω της μοναδικότητας και ιδιαιτερότητας τους στον Ελλαδικό χώρο. Τα 24 χωριά του Πηλίου αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της όψιμης Τουρκοκρατίας. Εκείνη την περίοδο, το Πήλιο γνώριζε μεγάλη οικονομική και πολιτιστική ανάπτυξη. Έτσι,την περίοδο του 18αι. με τις αρχές του 19αι. χτίζονται όλο και περισσότερα σπίτια και αρχοντικά, τα οποία, συνδυάζοντας στοιχεία της αστικής αρχιτεκτονικής της εποχής με τη διατήρηση της οχύρωσης, δημιουργούν αυτήν την μοναδική πηλιορείτικη τοπική οικοδομική παράδοση, που εξακολουθεί να διατηρείται μέχρι και τις μέρες μας. Δεν είναι, όμως, μόνο τα αρχοντικά που δίνουν το στίγμα τους στην περιοχή αλλά και το πλήθος των εκκλησιαστικών μνημείων, των κρηνών, των πλακόστρωτων πλατειών, των γεφυριών και των καλντεριμνιών, που συνθέτουν έναν από τους πιο παραδοσιακούς οικισμούς στην Ελλάδα. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το γεγονός ότι πολλά από τα χωριά του Πηλίου όπως η Βυζίτσα, οι Πινακάτες και η Μακρινίτσα έχουν ανακηρυχτεί ως διατηρητέοι οικισμοί απόλυτης προστασίας.

Πηλιορείτικη Κατοικία: Γενικά χαρακτηριστικά

Σχεδόν όλοι οι οικισμοί του Πηλίου είναι χτισμένοι σε έδαφος με μεγάλη κλίση, γεγονός που υπαγορεύει την κατασκευή των σπιτιών με περισσότερους από έναν ή δύο ορόφους. Παράλληλα, λόγοι όπως η ασφάλεια των ενοίκων υπαγόρευσαν την κατασκευή πολυώροφων κτιρίων, οι κατώτεροι όροφοι των οποίων είναι συνήθως κλειστοί και χρησιμεύουν σχεδόν αποκλειστικά ως βάση για τη κατασκευή του τελευταίου ορόφο, στον οποίο τοποθετούνται οι κύριοι χώροι κατοικίας. Οι εξωτερικοί τοίχοι των σπιτιών είναι πάντοτε πέτρινοι, με μεγάλο πάχος και επάλληλες οριζόντιες ξυλοδεσιές και φέρουν ελάχιστες θυρίδες για το στοιχειώδη φωτισμό και αερισμό των των χώρων των κάτω ορόφων. Αντίθετα, στο τελευταίο όροφο ανοίγονται σειρές μεγάλων παραθύρων, για τον άνετο φωτισμό της κατοικίας. Δημιουργείται έτσι μια έντονη αντίθεση ανάμεσα στο βαρύ πέτρινο σώμα του κτιρίου και στον ελαφρύ, με προεξέχοντα σαχνισιά, τελευταίο όροφο, ο οποίος έχει πολλά παράθυρα και φεγγίτες. Η γενική εικόνα γεννά άμεσα την εντύπωση του αμυντικού χαρακτήρα των κατασκευών αυτών. Στο εσωτερικό των σπιτιών χρησιμοποιούσαν πολύ το ξύλο και τα καλάμια (μπαγδατή) για τη κατασκευή των τοίχων που δεν είναι φέροντες, για τα πατώματα, τις οροφές και τη στέγη, η οποία επικαλύπτεται με λεπτές, πρασινωπές, σχιστολιθικές πλάκες.

Εκκλησίες- Μοναστήρια:

Οι σωζόμενοι ναϊσκοι ανήκουν γενικά στη μεταβυζαντινή περίοδο και στο τύπο στης ξυλόστεγης βασιλικής. Είναι πάντοτε λιθόδμητοι, με κάπως βαριές αναλογίες. Πολλές φορές περιβάλλονται από στοές με χαμηλά πέτρινα τόξα ή λεπτούς λίθινους κιονίσκους και το αέτωμα της στέγης του κεντρικού κλίτους φέρει συνήθως μια ιδιότυπη απότμηση. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των Πηλιορείτικων εκκλησιών είναι η διαμόρφωση των εξωτερικών επιφανειών των αψίδων του ιερού. Οι επιφάνειες αυτές διαρθρώνονται με επάλληλες σειρές αναγλύφων τυφλών τόξων και με διάφορα λαϊκά διακοσμητικά σχέδια, και αποτελούν το μόνο πλαστικά επεξεργασμένο τμήμα του ναού, σε αντίθεση με τις λιτές υπόλοιπες επιφάνειες.