Αξονομετρικό Κτιρίου 71

                Η κατοικία 71, πατρικό του Ταρνανά, κατοίκου του Πενταλόφου κι ενός εκ των δύο μαστόρων που έχουν απομείνει στο χωριό, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα ως προς το δομικό του σύστημα. Πρόκειται για τριώροφο κτίσμα, προσκολλημένο σε μία άλλη κατοικία διαφορετικού χρήστη, αλλά παρ' όλ' αυτά με κοινή στέγαση. Η κατοικία έχει κατώι μισοχωμένο στο έδαφος, το οποίο παραλαμβάνει τις βοηθητικές χρήσεις, και πρώτο και δεύτερο όροφο, στους οποίους βρίσκονται τα δωμάτια. Επομένως, στο σκοτεινό κατώι βρίσκεται η είσοδος, η κουζίνα και δύο αποθηκευτικοί χώροι.  Στην είσοδο υπάρχει σκάλα που οδηγεί στην σάλα του πρώτου ορόφου με δύο δωμάτια, ένα απέναντι και ένα δεξιά. Συνεχίζοντας την ανάβαση, η πορεία καταλήγει στον δεύτερο και τελευταίο όροφο με την ίδια διάταξη των χώρων καθώς και μία έξοδο στα αριστερά προς έναν ξύλινο εξώστη.

               Η θεμελίωση του κτίσματος γίνεται απευθείας στον βράχο. Το κτίσμα θεμελιώνεται όλο στο ίδιο οριζόντιο επιίπεδο. Η είσοδος τοποθετείται στην ανατολική όψη, όπου ένα μοτοπάτι οδηγεί από τον δημόσιο δρόμο σε ισόπεδη αυλή. Μετά την θεμελίωση ακολουθείται το χτίσιμο των εξωτερικών πέτρινων τοίχων. Δύο χτίζστες χτίζουν ταυτόχρονα, ο ένας εσωτερικά και ο άλλος εξωτερικά, και ενδιάμεσα η σύνδεση ενισχύεται με χώμα και άχυρα. Το υλικό είναι αυτό που λαμβάνεται από το γύρω περιβάλλον, σχιστόλιθος με μεγαλύτερη ή μικρότερη ανθεκτικότητα. Στις περιοχές των ανοιγμάτων, παραθύρων και πορτών, καθώς και στην ακμή των τοίχων, συχνά μπάινουν γωνιόλιθοι, μεγαλύτεροι σε διάσταση λίθοι για μεγαλύτερη σταθερότητα και αντοχή στο βάρος της τοιχοποιίας. Όχι στο συγκεριμένο κτίσμα, αλλα σε άλλα κατασκευάζεται και λίθινο ανακουφιστικό τόξο πάνω από τα ανοίγματα για καλύτερη μεταφορά των δυνάμεων. 

               Σε τακτά διαστήματα καθ' ύψος των πέτρινων τοίχων υπάρχουν ξυλοδεσιές στις έξω και μέσα παρειά των τοίχων και εγκάρσια αυτών. Ο ρόλος τους είναι η επίτευξη της οριζόντιας διάστρωσης των λίθων, η μέγιστη σταθερότητα των τοίχων και ο περιορισμών των αστοχιών στην τοιχοποιία. Συνήθως η τοποθέτηση των ξυλοδεσιών, άλλοτε κρυμμένες άλλοτε φανερές, συνδυάζεται με τις ποδιές και τα πρέκια των παραθύρων. Στις ξυλοδεσιές "δένονται" και οι δοκοί των ξύλινων πατωμάτων των ενδιάμεσων ορόφων, τμήμα των οποίων μάλιστα στερεώνται μέσα στους πέτρινους τοίχους. Με δυο-τρεις στρώσεις διαδοκίδωσης και σανίδωμα ως τελική επιφάνεια, χρησιμοποιούνται ημιεπεξεργαμένοι κορμοί για τις δοκούς και καλά επεξεργασμένη ξυλεία για τις σανίδες που καρφώνονται πάνω σε αυτές. Τα πατώματα διακόπτονται και δημιουργούνται οι τρύπες των σκαλών, οι οποίες ενισχύονται με δοκούς περιμετρικά. Συνήθως, οι σκάλες τοποθετούνται στις γωνιές των τοίχων για εξοικονόμηση χώρου, έχουν ξύλινα πατήματα, ίδια με τις σανίδες του πατώματος. 

               Για την διαχώρηση των εσωτερικών λειτουργιών αξιοποιούνται ελαφριά ξύλινα χωρίσματα, κατασκευασμένα με πυχάκια και καλάμια, ενισχυμένα με χώμα και άχυρα. Αυτοί οι τοίχοι, καθώς και η εσωτερική παρειά των πέτρινων τοίχων, σύμφωνα με την λειτουργία των χώρων, επιχρίονται για την προστασία από το κρύο, την υγρασία.Συνήθως, οι ελαφριοί τοίχοι μεταφέρουν τα φορτία τους σε δοκούς των πατωμάτων ή ενδιάμεσους πέτρινους τοίχους που βρίσκονται στο ισόγειο. Οι εσωτερικοί χώροι που προκύπτουν έχουν ανάλογο μέγεθος, φωτισμό, θέρμανση και διαρρύθμιση σε συνάρτηση με την λειτουργία. Έχουν ξύλινα κουφώματα και ξύλινες εσωτερικές θύρες, τζάκια για θέρμανση και μαγείμερα, μεσάντρες, ξύλινα έπιπλα, μπαούλα και διάφορα αντικείμενα μου διαμορφώνουν την καθημερινότητα των ανθρώπων του οικισμού. Ως επί το πλείστον, οι εσωτερικοί χώροι είναι εσώστρεφοι με μικρά ανοίγματα. Κάποιοι χώροι έχουν το προνόμιο να ενώνονται με ηλιακό χώρο, ξύλινες κατασκευές όπως σαχνισιά, κρεβάτες ή εξώστες , όπως σε αυτό το συγκεκριμένο παράδειγμα. Οι χώροι αυτοί είναι εξώστρεφοι, έχουν άμεση σχέση με το φυσικό περιβάλλον και τις καθημερινές εξωτερικές δουλειές του νοικοκυριού. 

               Τελευταίο κομμάτι της κατασκευής είναι η δημιουργία της στέγης. Ο φορέας της είναι εξ' ολοκλήρου ξύλινος, μέχρι και ολόκληρους κορμούς μπορεί κανείς να διακρίνει. Είτε με διακριτό φορέα, είτε με πολλαπλές αισθαντικές συμπληρώσεις, η στέγη μεταφέρει το βάρος της στους ξύλινους αμοίβοντες, είναι δηλαδή καθιστή, και αυτοί με την σειρά τους, μπορεί ακόμα να είναι μέρος των ξυλοδεσιών, μεταφέρουν τα βάρη στην τοιχοποιία. Η στέγη καλύπτεται με σανίδωμα και λίθινς πλάκες, πλέον κεραμίδια. Στο τέλος της τοιχοποιίας τοποθετείται και το γείσο για μεγαλύτερη προστασία. 

               Εν κατακλείδι, στο σύνολο της κατασκευής χρησιμοποιούνται υλικά που οι κάτοικοι του οικισμού βρίσκουν στο εγγύ φυσικό περιβάλλον. Ο λίθος αξιοποιείται για την τοιχοποιία και στην επικάλυψη της στέγης ενώ όλα τα υπόλοιπα στοιχεία είναι ξύλινα και οι συνδέσεις επιτυγχάνονται κυρίως στα ξύλινα αυτά στοιχεία. Χρησιμοποιούνται επιπλέον υλικά, όπως ασβέστης, χώμα και άχυρα. Όλη αυτή η κατασκευαστική γνώση έρχεται να παράξει ένα κτίσμα, μια κατοικία, με λειτουργικές απαιτήσεις, οικονομικές συσχετίσεις και κοινωνικές αναφορές. Κάθε στοιχείο εξυπηρετεί στην καθημερινόητα της οικογένειας σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο, αλλά και μαρτυρά τρόπους κατοίκησης σε παρελθοντικό χρόνο με δυνατότητα διαχρονικότητας.