Γεωγραφική Θέση - Επικοινωνία - Προσβάσεις

ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΗ ΘΕΣΗ

Οι Καλαρρύτες είναι ένα από τα 47 χωριά των Τζουμέρκων, στον νομό Ιωαννίνων της Ηπείρου.  Το σύνολο των χωριών βρίσκεται ανάμεσα στους ποταμούς Άραχθο και Ασπροπόταμο.

Ο οικισμός των Καλαρρυτών είναι κτισμένος σε υψόμετρο 1.200μ, στην κορυφή της απότομης χαράδρας που καταλήγει στον Καλαρρύτικο ποταμό (ή Χρούσια). Το υψόμετρο αναπτύσσεται προς τον βορρά και ο οικισμός δομείται παράλληλα με αυτό, ωστόσο απλώνεται στον άξονα ανατολής-δύσης με αποτέλεσμα το φως να είναι διάχυτο καθ' όλη τη διάρκεια της μέρας.

Κυρίαρχη είναι η σχέση του οικισμού με τους γύρω όγκους των Αθαμανικών ορών (ή Τζουμέρκων) και του Λάκμου (ή Περιστερίου), καθώς και με τον ίδιο τον ουρανό. Η υψηλότερη και βορειότερη κορυφή των Τζουμέρκων, ορατή από τον οικισμό, ονομάζεται Κακαρδίτσα και φτάνει στα 2.429 μέτρα.

Από τον οικισμό έχουμε θέα 360 μοιρών, στην οποία εντοπίζουμε πληθώρα τοποθεσιών που αξίζει να σημειωθούν. Στα νοτιοδυτικά συναντάμε την πλαγιά Πουλιάνα και στα νότια βλέπουμε τα βουνά των Τζουμέρκων και το χωριό Πράμαντα. Στα βόρεια του οικισμού και σε υψόμετρο 2.285 μέτρα βρίσκεται η περιοχή Μπάρος η οποία συγκροτείται από οροπέδια και βοσκοτόπια, στα οποία συναντάμε κοπάδια  Μπούτσικων (ή Καλαρρυτινών) προβάτων, καθώς και βοοειδή. Η περιοχή του Μπάρου αποτελεί φυσικό σύνορο μεταξύ της Θεσσαλίας και της Ηπείρου. Τέλος στα βορειοδυτικά των Καλαρρυτών και σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου εντοπίζουμε το χωριό Συρράκο, με το οποίο όμως μας χωρίζει η χαράδρα του Καλαρρύτικου ποταμού.

ΠΡΟΣΒΑΣΕΙΣ

ΟΔΙΚΩΣ

Υπάρχουν 3 επιλογές για την οδική πρόσβαση στους Καλαρρύτες:

• Από τα Ιωάννινα

                        Η διαδρομή είναι 56 χλμ. Αποτελεί την πρώτη διαδρομή που διάνοιξε ο Αλή Πασάς

                        προς τους Καλαρρύτες. Είναι ανοιχτή όλον τον χρόνο.

• Από την Άρτα

                        Η διαδρομή είναι 82 χλμ. Είναι ανοιχτή όλον τον χρόνο.

• Από την Καλαμπάκα – Θεσσαλία

                        Η διαδρομή είναι 96 χλμ. Αποτελεί τον λόγο ύπαρξης των Τζουμερκοχωριών καθώς  

                        από την Θεσσαλία κατέφτασαν οι πρώτοι κάτοικοι για να καταλάβουν τις οχυρές

                        θέσεις και να δημιουργήσουν οικισμούς. Είναι ανοιχτή από την άνοιξη μέχρι

                        το φθινόπωρο. Τα τελευταία 25 χλμ. είναι χωματόδρομος που εξυπηρετεί κυρίως

                        τους κτηνοτρόφους, ωστόσο το χειμώνα κλείνει λόγω των χιονοπτώσεων και των

                        βροχών.

Μέσα στον οικισμό απαγορεύεται η διέλευση αυτοκινήτων και για αυτό υπάρχουν 4 περιοχές στάθμευσης έξω από αυτόν στις θέσεις Γκόντρο, Τσιόρα, Άργι και Πλάκα. Οι τυχόν μεταφορές εντός του οικισμού παραδοσιακά γίνονταν με τη βοήθεια ζώων (μουλαριών και γαϊδουριών), πλέον -όμως- χρησιμοποιούνται ειδικές τετράτροχες μηχανές με χώρο για τη μεταφορά του εκάστοτε φορτίου, οι οποίες έχουν πρόσβαση μόνο σε συγκεκριμένους δρόμους ειδικά κατασκευασμένους για να τις υποδεχτούν. Το φθινόπωρο του 2023 όταν παραβρεθήκαμε εκεί συναντήσαμε μόνο έναν κύριο που εξασκούσε ακόμα τον παραδοσιακό τρόπο μεταφορών.

ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ

Τα μονοπάτια διαφέρουν σε επίπεδο δυσκολίας, χρόνο διάνυσης, σημεία ενδιαφέροντος κλπ. Για μια άνετη περιήγηση θα πρέπει να έχετε μαζί σας παπούτσια πεζοπορίας, τσάντα πρώτων βοηθειών και νερό, ενώ για την παρατήρηση της ορνιθοπανίδας της περιοχής είναι απαραίτητα τα κιάλια.

Οι δύο διαδρομές που σχετίζονται με τους Καλαρρύτες είναι οι παρακάτω:

• Καλαρρύτες – Χαράδρα Χρούσια – Συρράκο

       Υψομετρική διαβάθμιση: 1200μ.-900μ.-1100μ.

       Χρόνος πορείας: 1ώρα και 30 λεπτά

       Βαθμός δυσκολίας : Χαμηλός

• Συρράκο (Άγιος Γεώργιος) – Δάσος Μπάτζας (Πουλιάνα – Κουιάσα) Καλαρρύτες

       Υψομετρική διαβάθμιση: 1200μ.-800μ.-1100μ.

       Χρόνος πορείας: 1ώρα και 45 λεπτά

       Βαθμός δυσκολίας : Χαμηλός

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Λόγω του στενού δρόμου με τις κλειστές στροφές και των γεφυριών που περνούν πάνω από τους παραπόταμους του Άραχθου στο χωριό δεν πηγαίνει λεωφορείο της γραμμής. Οι κάτοικοι πηγαινοέρχονται στα γύρω μεγάλα κέντρα με τα ιδιωτικά τους οχήματα και μάλιστα κανονίζουν μεταξύ τους το κάθε δρομολόγιο καθώς δεν έχουν όλοι προσωπικό μέσο μεταφοράς. Μία φορά την εβδομάδα πηγαίνει στο χωριό ο ταχυδρόμος και κάθε Δευτέρα επισκέπτεται ο γιατρός όλους τους ασθενείς του χωριού.

Οι Καλαρρύτες και γενικότερα η περιοχή των Τζουμέρκων είναι γνωστή στις κοινότητες των μοτοσικλετιστών, επομένως από την άνοιξη μέχρι το φθινόπωρο οι δρόμοι είναι γεμάτοι με μηχανές. Ειδικότερα το καλοκαίρι η κοινότητα προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών με αποκορύφωμα την πρώτη Κυριακή του Ιουλίου που έχει καθιερωθεί ως Ημέρα Εορτασμού Μνήμης της Επανάστασης των Καλαρρυτών του 1821.

ΠΗΓΕΣ

Καλαρρύτες Ιωαννίνων - Βικιπαίδεια (wikipedia.org)

Μονοπάτια – Φορεας Διαχειρισης Παρκου Τζουμέρκων, Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου (tzoumerka-park.gr)

Εορτασμός Μνήμης της Επανάστασης Καλαρρυτών του 1821 – PBNEWS – Ειδήσεις με ονοματεπώνυμο

Google Earth

Χάρτες Google

Συζητήσεις και συνεντεύξεις με τους κατοίκους του οικισμού