Τζάκια

To τζάκι

Το τζάκι αποτελεί το βασικό μέσο θέρμανσης, φωτισμού και προετοιμασίας του φαγητού εντός τις οικίας.

Εμφανίζεται και με άλλες ονομασίες οπός μπουχαρί ή γωνία.

Ο χώρος που τοποθετείτε το τζάκι είναι στο κέντρο διαβίωσης του σπιτιού κατά τους χειμερινούς μήνες το χειμωνιάτικο.

Στα δείγματα των κατοικιών  που μελετήσαμε δεν είχαμε κανένα τζάκι σωζόμενο σε λειτουργική κατάσταση. Δεν μας επιτρέπεται η πλήρης ανάπτυξη της μορφής του τζακιού στα Τρόπαια και στο Σκούντο, αν και μπορούμε να συμπεράνουμε από τα στοιχειά που σώζονται ότι πρόκειται για μια τυπική διαμόρφωση παραδοσιακής εστίας που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή της Γορτυνίας.

Συγκεκριμένα το τζάκι τοποθετείτε σε μια εσοχή του εξωτερικού φέροντος τοίχου. Δεν σώζεται εντός των οικισμών κάποιο δείγμα καμινάδας παραδοσιακού τζακιού. Όποτε μπορούμε να συμπεράνουμε ότι πρόκειται για τον τύπο της εστίας στον όποιο η αιθάλη περνούσε ελευθέρα μέσα από τη σκέπη. Είναι μια πρακτική κατά την όποια ο συλλέκτης του καπνού (φούσκα) δεν οδηγεί σε συγκεκριμένη έξοδο απλό καταλήγει στα ανώτερα τμήματα του σπιτιού και εάν υπάρχει ταβάνι  πάνω από αυτό και κάτω από τη στέγη. Με αυτή την πρακτική μέσω της επικάλυψης των ξύλινων στοιχείων με στρώματα καπνού προστατεύονται από μικροοργανισμούς και μύκητες.

Η βάση τη εστίας ήταν λίθινη για την προστασία του ευπαθούς ξύλινου πατώματος από τη φωτιά. Και ο κώνος περισυλλογής αποτελούνταν από ξύλινο η μεταλλικό σκέτο και ως πλήρωση έφερε κεραμιδιά ή μικρές πλάκες και διάφορα ελαφρά στοιχειά που συνδέονται μεταξύ τους με ασβεστοκονίαμα και σε μεταγενέστερες περιόδους εμφανίζεται και η διαμόρφωση της φούσκας από μεταλλικά φυλά (λαμαρίνα)