Ιστορική Αναδρομή

 Ο Παυσανίας αναφέρει. «Μεταβαίνοντας από την Ψωφίδα στην Θέλπουσα πρώτα συναντάμε το μέρος που ονομάζεται Τρόπαια στα αριστερά του ποταμού Λάδωνα», στην περιήγησή του στην Θέλπουσα και στην ευρύτερη περιοχή της που ταυτίζεται με τα Τρόπαια. Η αρχαία Θέλπουσα ιδρύθηκε τον 14ο αιώνα π.χ. και πήρε το όνομά της από την νύμφη Θέλπουσα κόρη του ποταμού Λάδωνα.

  Άκμασε την κλασική εποχή και συνοδεύεται από πλούσια ιστορική και μυθολογική παράδοση. Την περίοδο της ακμής της σαν αυτό­νομης πόλης - κράτος ανέπτυξε διπλωματικές σχέσεις, συμμετείχε σε πολέμους και Συμπολιτείες και έκοψε αλλεπάλληλες φορές νο­μίσματα. Όψη νομίσματος του 4ου π.χ. αιώνα το οποίο απεικόνιζε κεφαλή της Δήμητρας Ερινύας χρησιμοποιείται σαν έμβλημα των Τροπαίων.

Σύμφωνα με την μυθολογία ήταν πατρίδα του θεού Ασκληπιού. Αρκετά αρχαιολογικά ευρήματα από την Θέλπουσα (επιτύμβιες στήλες, πλάκες, νομίσματα κ.λ.π.) βρίσκονται αποθηκευμένα στο μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας και της Σπάρτης.

 Με βάση περιήγηση του Παυσανία και την περιγραφή άλλων συγγραφέων στην περιοχή νότια του Καλλιανίου βρίσκονται το Όγγειον και ο ναός του Ασκληπιού και δυτικά της Τριποταμιάς ο τάφος του πρώτου Ολυμπιονίκη Κοροίβου.

 Μετά το πέρασμα των Σλάβων η περιοχή συνδέεται στενά με την εποχή της Φραγκοκρατίας και ήταν γνωστή σαν Άκοβα. Το όνομα Άκοβα δόθηκε στη μεγαλύτερη από τις Βαρονίες της Πελοποννήσου και στο φρούριο που κτίστηκε το 1250 κοντά στο Βυζίκι το «Κάστρο της Ακοβας». Τότε χτίστηκε και το περίφημο «Κυράς Γεφύρι» στον ποταμό Λάδωνα στο ύψος της Πουρναριάς.

Κατά την περίοδο της Επανάστασης του 1821 όλη η περιοχή συμμετείχε δίπλα στους Κολοκοτρωναίους τους Δεληγιανναίους και τους Πλαπουταίους όπως φαίνεται σε έγγραφα αυτής της περιόδου.  

Το Ελληνικό κράτος στα πλαίσια της διοικητικής οργάνωσης προχώρησε το 1840 σε διαίρεση της επικράτειας σε δήμους που για αυτήν  την περιοχή ήταν δύο δήμοι: α) Δήμος Τροπαίων, που συμπεριλάμβανε τους οικισμούς, Βερβίτσα, Βυζίκι, Κατσουλιά, Σπάθαρι, Καλλιάνι, Αλβάνιτσα, Βρετεμπούγα Μπουλιάρι, Συριάμου, Δεσμοί, Βάνενα, Μάγουση, Σκούντου, Μελιδώνι, Κόκλα, Ρένεσι, Γαλατά και Μπέχρου και β)Δήμος Θέλπουσας με τους οικισμούς Χώρα, Ράχες, Νιοχώρι, Τσιάρεσι, Ντελαλή ,Σταυρί, Τρανή Λάκα, Μπέλεση, Χάνια, Δάφνη. Τα Ζουλάτικα (Αετοράχη) ανήκαν στο Δήμο Ηραίας.

   Το 1912 με νέα διοικητική διαίρεση δημιουργήθηκαν 14 κοινότητες από τις οποίες με το νόμο Καποδίστρια προήλθε ο Δήμος Τροπαίων. Τα Δημοτικά διαμερίσματα (πρώην κοινότητες) του Δήμου είναι τα Αετοράχη, Βυζίκι, Δόξα, Καλλιάνι, Καστράκι (Φαναράκι), Λιβαδάκι, Νεοχώρι (ΤρανήΛάκα- Δάφνη-Αγριλιές), Περδικονέρι (Μπουλιάρι,Γαλατάς), Ράχες (Τουμπίτσι), Σπάθαρι, Τριποταμιά (Καπελίτσα), Τρόπαια (Μελιδόνι), Χώρα (Δωδεκάμετρο, Ελαία).

To 2011 με το σχέδιο Καλλικράτης ο Δήμος Τροπαίων έπαψε να υπάρχει και τα Τρόπαια μεταφέρθηκαν διοικητικά στο Δήμο Γορτυνίας με έδρα τη Δημητσάνα.

Πάραυτα τα Τρόπαια παραμένουν ένα κεφαλοχώρι με παραμένουσες κεντρικες υπηρεσίες.