Συμπεράσματα

Στις παρυφές του Βοίου σε υψόμετρο 1060 μ. βρίσκεται ο Πεντάλοφος Κοζάνης , ένα παραδοσιακό μαστροχώρι πάνω στην εθνική οδό Κοζάνης - Ιωαννίνων ενώ σε πολύ μικρή κοντινή απόσταση βρίσκονται τα χωριά Βυθός, Δίλοφο , Επταχώρι , Αγ. Σωτήρας και άλλα χωριά. Ο οικισμός αποτελείται από δύο μεγάλα τμήματα , το πάνω μέρος που ονομάζεται Πάνω Μαχαλάς και το κάτω μέρος που ονομάζεται Κάτω Μαχαλάς , ενώ μέσα σε αυτά υπάρχουν οι υποκατηγορίες τμημάτων που μπορεί να περιπλανηθεί κάποιος , δηλαδή μικρές γειτονιές.Αναφερόμαστε σε ένα οικοδομικό χωριό όπου η τεχνική της πέτρας το χαρακτηρίζει από το παρελθόν, μέχρι σήμερα. Η τέχνη των μαστόρων και η αρχιτεκτονική της πέτρας επηρεάζονταν αλλά και συνδέονταν τόσο με το κλίμα όσο και με τον οικισμό. Αν και εμείς το γνωρίζουμε με το σημερινό του όνομα, το παλιό του όνομα με το οποίο ήταν γνωστό ήταν το " Ζουπάνι ".

Ο πληθυσμός του δυστυχώς , με το πέρασμα του χρόνου ολοένα και μειώνεται και αυτό το γεγονός έχει συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη του έως σήμερα. Η ανάπτυξη του οικισμού ακολουθεί τη γεωμορφολογία του εδάφους , με το κάθε σπίτι να είναι μοναδικό. Αυλές είναι ένα από τα στοιχεία που παρατηρείται συχνά στα σπίτια του οικισμού άλλοτε πιο μικρές ή πιο μεγάλες. Πυρήνας ωστόσο , για την ανάπτυξη του οικισμού ήταν η πλατεία Λόντζια και ο πλακώστρωτος πέζοδρομος δημιουργώντας μεγάλα και στένα μονοπάτια ώστε να βοηθά στις μετακινήσεις των κατοίκων σε οποιοδήποτε τμήμα του χωριού επιθυμούσε να πάει.

Επιπλέον , ιδιαίτερης σημασίας είναι να παρατηρήσει κανείς πως όταν κάποιος έρχεται από την εθνική οδό βλέπει τον οικισμό να χωρίζεται σε δύο τμήματα, το πάνω και το κάτω κάνοντας το να φαίνεται απομονωμένο το ένα από το άλλο ενώ όταν κάποιος παίρνει το δρόμο προς τη πλατεία , ο οικισμός " ανοίγεται " μπροστά του. Στο παρελθόν όμως, σημαντικός παράγοντας του οικισμού ήταν οι εκδηλώσεις που διοργανώνονταν τόσο στη πλατεία Λόντζια , όσο και σε άλλα μέρη του οικισμού με παραδοσιακούς χορούς και τραγούδια, δίνοντας μεγάλη έμφαση στην τοπική ενδυμάσια της στολής τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών. Από τους πιο σημαντικούς χορούς ήταν η " Λόντζια " , ένας τοπικός χορός που είχε πάρει το όνομα του από τη πλατεία του χωριού και είναι ένα είδος συρτού, καθώς όμως υπάρχουν και άλλοι πολλοί σημαντικοί παραδοσιακοί χοροί. Πολύ μεγάλη σημασία δίνονταν στα έθιμα του χωριού και ιδιαίτερο στο έθιμο του γάμου.

Εν κατακλείδι, μπορούμε να πούμε πως το παραδοσιακό μαστροχώρι του Πενταλόφου διατηρεί την ομορφιά του αναλλοίωτη με το πέρασμα του χρόνου. Ο παραδοσιακός οικισμός , αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη πολιτιστική μας κληρονομία , ο οποίος δυστυχώς κινδυνεύει να χάθει αφού μεγάλο μέρος του οικισμού είναι παραμελημένο και έχει εγκαταλειφθεί. Ο οικισμός του Πενταλόφου κρύβει μια μοναδική ομορφιά τόσο όσο το παρατηρεί κανείς όταν το επισκέπτεται , όσο όμως και αν προσπαθήσει να το γνωρίσει κανείς μέσα από την ιστορία του. Παρά τις αλλοιώσεις που έχει δεχθεί και την σταδιακή εγκατάλειψη του , ο παραδοσιακός του χαρακτήρας είναι εδώ για να μας θυμίζει το πόσο μοναδικός είναι.