Αλλοίωση αρχιτεκτονικής ταυτότητας

Στο Βελημάχι, όπως και σε όλους τους παραδοσιακούς οικισμούς της Αρκαδίας σημειώνονται αρκετές επεμβάσεις ορισμένες από τις οποίες συνιστούν αλλοίωση της αρχιτεκτονικής ταυτότητας. Οι επεμβάσεις αφορούν επεκτάσεις των κτηρίων με προσθήκες συνήθως για την δημιουργία χώρων μαγειρείου, υγιεινής ή αποθήκευσης. Επίσης επισκευές της τοιχοποιίας, της στέγης ,και άλλων δομικών στοιχείων .Ακόμη αντικαταστάσεις εξωστών, κουφωμάτων, κλιμάκων κ.τ.λ. Λεπτομερέστερα αναφέρονται τα εξής:

Προσθήκες

Η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης, κυρίως κατά τη μεταπολεμική περίοδο, προκάλεσε την ανάγκη προσθήκης χώρων για τη δημιουργία λουτρών, χώρων μαγειρέματος και αποθηκών που συνήθως υλοποιήθηκαν με μόνιμες κατασκευές (σκυρόδεμα, τοιχοποιίες, επιχρίσματα κ.τ.λ). Οι προσθήκες αυτές συνήθως δεν επικοινωνούν εσωτερικά με τους υπόλοιπους χώρους της κατοικίας όμως η είσοδός τους ευρίσκεται παράπλευρα της κεντρικής εισόδου του κτηρίου.

Στέγες

Η στέγες των κτηρίων έχουν υποστεί αρκετές αλλαγές από την αρχική τους μορφή. Ωστόσο αυτές αφορούν μικρές επεμβάσεις, όπως προσθήκη γείσου από σκυρόδεμα, αντικατάσταση πλακόπετρας από κεραμίδια, αντικατάσταση ξυλείας, οι οποίες πέρα από την βελτίωση και στεγάνωση της κατασκευής διατηρούν τον παραδοσιακό χαρακτήρα των κτηρίων. Χαρακτηριστική είναι επίσης η αντικατάσταση από κυματοειδή λαμαρίνα, η οποία αλλοιώνει μερικά την αρχιτεκτονική ταυτότητα των κτηρίων.

Κλίμακες

Οι κλίμακες δεν αποτελούν χαρακτηριστικό στοιχείο των παραδοσιακών κτηρίων του οικισμού δεδομένου του ότι η πλειοψηφία τους επωφελείται από την φυσική κλίση του εδάφους για την άνοδο σε υψηλότερα επίπεδα. Για την κάλυψη υψομετρικών διαφορών του εδάφους κατασκευάζονται τοπικά σκαλοπάτια. Το σχολαρχείο είναι το μοναδικό τριώροφο κτήριο στον οικισμό που διαθέτει πέτρινη σκάλα. Χαρακτηριστικό των νέων κτηρίων, είναι η κατασκευή από σκυρόδεμα για την άνοδο από την αυλή στον όροφο.

Εξώστες

Οι εξώστες είναι από τα πρώτα στοιχεία της κατασκευής που χρειάστηκαν επισκευή, λόγω του ότι είναι εκτεθειμένα στις δυσμενείς καιρικές συνθήκες.Οι περισσότεροι ξύλινοι εξώστες αντικαταστάθηκαν με κατασκευές από σκυρόδεμα ή σίδηρο, οι οποίες κατά κανόνα δεν εντάσσονται στις μορφές της αρχιτεκτονικής ταυτότητας του οικισμού.

Παράθυρα - Θύρες

Οι θύρες και τα παράθυρα είναι επίσης στοιχεία της κατασκευής που παρουσιάζουν αλλοιώσεις. Η χρήση εμφανούς διαζώματος από σκυρόδεμα (CHAINAGE) στις ποδιές και τα πρέκια των παραθύρων και θυρών είναι συνηθισμένη παρέμβαση, η οποία αλλοιώνει την αρχιτεκτονική ταυτότητα του κτηρίου. Εξίσου συνηθισμένο είναι και το κλείσιμο παλαιών ανοιγμάτων, λόγω αλλαγών στην εσωτερική διάταξη του κτηρίου καθώς και αλλαγών που επέφερε η χάραξη νέων δρόμων στον οικισμό.

Στην περίπτωση των κουφωμάτων, οι ασύμβατες επεμβάσεις και αλλοιώσεις οφείλονται κατα κύριο λόγο στις απώλειες θερμότητας που προέκυπταν από τα παλαιά τοποθετημένα και μη συντηρημένα ξύλινα κουφώματα. Η αντικατάσταση αφορά εξελιγμένα κουφώματα από ξύλο, σίδηρο και αλουμίνιο. Ιδιαίτερα η εκτεταμένη χρήση του αλουμινίου συνιστά μερική αλλοίωση.

Επιχρίσματα

Η χρήση εξωτερικών επιχρισμάτων και επικαλύψεων είναι πρόσφατη στον οικισμό. Αφορά κυρίως περιπτώσεις κατοικιών όπου υπάρχουν προβλήματα στεγάνωσης καθώς και στερέωσης των τοίχων με αρμολογήματα. Τα πιο συνήθη επιχρίσματα είτε έχουν τη μορφή τσιμεντοκονίας η οποία καλύπτει εν μέρει τη λιθοδομή, είτε με τη μορφή λευκού επιχρίσματος με αποτέλεσμα την πλήρη κάλυψη του τοίχου.

Χρώματα

Τα χρώματα αποτελούν στοιχείο των νέων κτηρίων αλλά και των κτηρίων που υπέστησαν αλλοίωση με τη προσθήκη επιχρισμάτων.Στην πλειοψηφία τους δεν αντιστοιχούν στα γαιώδη χρώματα των υλικών από τα οποία διαμορφώνονται οι όψεις των παραδοσιακών κτηρίων με αποτελέσμα να παρουσιάζουν έντονη την αλλοίωση του οικισμού και την νέα οικοδομική δραστηριότητα.