Ιστορικά Στοιχεία

Η Πελοπόννησος κατοικείται από την προϊστορική εποχή έως τις μέρες μας διαθέτει μια σημαντική ιστορία. αποτέλεσε τον τόπο απαρχής των ολυμπιακών αγώνων αλλά και τον τόπο γέννησης και άνθισης πολλών από των πιο σημαντικών πόλεων κρατών . Εξαιτίας της θέσης της έπαιξε σημαντικό ρόλο σε αρκετές μάχες της ιστορίας ενώ δίφοροι κατακτητές που πέρασαν με τα χρόνια . Όλα αυτά διαμόρφωσαν την αρχιτεκτονική μορφολογία και ποικιλία.

Ο Άγιος Πέτρος αναφέρεται για πρώτη φορά το1435 στο Χρονικό της Αλώσεως του Γεωργίου Σφραντζή. Τα επόμενα χρόνια το χωριό αναφέρεται σε διάφορα έγγραφα της εποχής. 

Το χωριό ξεκίνησε να χτίζεται από τα χαμηλά προς τα ψηλά σε 4 διαφορετικά σημεία, γεγονός στο οποίο οφείλονται τα 4 πόδια στη διάρθρωσή του. Κάθε ένα από τα πόδια ξεκίνησε να χτίζεται από μία ή και παραπάνω οικογένειες, ανάλογα και με την εκάστοτε μεγαλύτερη οικογένεια που είχε εγκατασταθεί εκεί η κάθε περιοχή έπαιρνε και την ονομασία της.Στις απαρχές του οικισμού οι περισσότεροι κάτοικοι ήταν βοσκοί, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν στη περιοχή ερχόμενοι από τα γειτονικά χωριά και πηγαίναν εκεί για να βοσκούν τα ζώα τους και έτσι ξεκίνησαν να χτίζουν τις κατοικίες στα 4 πόδια του οικισμού για να τα προσέχουν.Στο κομμάτι του οικισμού πάνω απ’ τον δρόμο είχαν εγκατασταθεί οι πιό εύπορες οικογένειες, και γι’ αυτό τον λόγο υπάρχουν παλιές κατοικίες ( ακόμα και μια απο το 1600 χρονολογείται περίπου ) που είναι αρκετά καλοδιατηρημένες χάρης των καλύτερων υλικών και μεθόδων που διέθεταν οι ιδιοκτήτες.Από το δρόμο και κάτω στα 4 πόδια, εγκαταστάθηκαν οι φτωχότερες οικογένειες και οι κατοικίες κατασκευάστηκαν από τους ίδιους ή απ’ ανθρώπους που δεν κατείχαν ιδιαίτερες αρχιτεκτονικές ή κατασκευαστηκές γνώσεις και γι’ αυτό τα περισσότερα σπίτια είναι με τον ίδιο τρόπο φτιαγμένα, ο οποίος ουσιαστικά “αντέγραφε” τις μεθόδους των ευπορότερων κατοίκων πάνω από το δρόμο. 

Το 1600 περίπου στο χωριό γεννιέται ο Άγιος Νείλος ο Μυροβλήτης (ο κατά κοσμόν Νικόλαος Τερζάκης, †1651), ο οποίος μόνασε στην Μονή Μαλεβής και αργότερα στο Άγιο Όρος.

Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας, το 1687, ο Άγιος Πέτρος γίνεται έδρα της Επαρχίας Αγίου Πέτρου Τσακωνιάς (Territorio di San Pietro di Zacognia). Την ίδια περίοδο (18ος αι.) το χωριό γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη λόγω του εμπορίου, με πληθυσμό τότε σχεδόν 4.000 κατοίκους και πάμπολλα αρχοντικά - πυργόσπιτα.

Επί Τουρκοκρατίας ο Άγιος Πέτρος γίνεται έδρα του Βιλαετίου Αγίου Πέτρου, το οποίο περιελάμβανε το Καστρί, τον Άγιο Ιωάννη, τον Πλάτανο, τη Μελιγού, τον Χάραδρο, το Άστρος, το Κορακοβούνι, τον Πραστό, την Σίταινα, την Καστάνιτσα, τα Βέρβενα, τα Δολιανά κ.ά. Μετά το 1775 οι κλέφτες Γιάννης Καράμπελας, Αντωνάκης Αλεβίζος, πολεμούν και αντιστέκονται κατά των Τουρκαλβανών. Το 1786 οι δύο αυτοί κλέφτες, σε συνεργασία με τον Καπετάν Ζαχαριά και άλλους Αγιοπετρίτες, πολέμησαν τους Τούρκους στην Μονή Μαλεβής.

Με την ίδρυση της Φιλικής Εταιρίας, το 1814, αρκετοί Αγιοπετρίτες αρχίζουν να συμμετέχουν, μεταξύ των οποίων ο προεστός Αναγνώστης Κονδάκης, ο ηγούμενος της Μονής Μαλεβής, Καλλίνικος Τσιαμούρης κ.ά.  Για μερικές μέρες ήταν πρωτεύουσα της Ελλάδας, επείδη εκεί εκτελέσθηκαν ορισμένες συνελεύσεις της Φιλικής Εταιρίας.  Σημαντική ήταν η προσφορά του χωριού στην Επανάσταση του 1821. Στις 24 Μαρτίου1821 ο Αναγνώστης Κονδάκης κηρύσσει την Επανάσταση στην περιοχή. Αρκετοί Αγιοπετρίτες, υπό τον Αναγνώστη Κονδάκη, συμμετείχαν με μεγάλη επιτυχία στις μάχες των Δολιανών και των Βερβένων, της Τριπολιτσάς, του Βαλτετσίου κ.ά., σε συνεργασία με τα άλλα στρατιωτικά σώματα της Κυνουρίας. Το 1826 ο Ιμπραήμ Πασάς κατέστρεψε ολοσχερώς το χωριό, όπως και όλα τα άλλα χωριά της περιοχής. Τα επόμενα χρόνια ο Άγιος Πέτρος αποτέλεσε έδρα της Κοινότητας Αγίου Πέτρου.Το 1944, κατά τη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής, εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς 48 άμαχοι κάτοικοι του Αγίου Πέτρου

Στις επόμενες δεκαετίες ο Άγιος Πέτρος γνωρίζει σχετική οικονομική και κοινωνική άνθιση , καθώς αποκτταάπαροχή ηλεκτρικού ρεύματος πριν ακόμη κι από τη Τρίπολη για τη λειτουργία του , επειπωμένου πλέον , Ταπητουργείου και διατηρεί ένα σχετικά σταθερό πληθυσμό . Από τη δεκαετία του 1980 και μετά ο Άγιος Πέτρος ακολούθησε την ίδια πορεία με τα περισσότερα χωριά της ορεινής Πελοποννήσου , δηλαδή  τη σταδιακή μείωση του πληθυσμού λόγω της αστικοποιήσης μέχρι την σχετική ερήμωσή του σήμερα.