Η Σαντορίνη χαρακτηρίζεται από ένα σύνθετο χαρακτήρα ο οποίος δεν γίνεται εύκολα αντιληπτός από τους βιαστικούς επισκέπτες ή τους τουρίστες. Η παράδοση πλέον πνίγεται από τα τουριστικά προϊόντα, όπως η λαϊκή αρχιτεκτονική από αυθεντική έκφραση της πιο βασικής ανάγκης, μετατρέπεται σε «ατραξιόν». Το φυσικό στοιχείο είναι πλέον το σημείο αναφοράς, παραμένοντας σταθερά η πεμπτουσία της παραδοσιακής ζωής. το σημείο από το οποίο ξεκίνησε η ζωή στην Σαντορίνη, αλλά και ο λόγος για τον οποίο συνέχισε.
Προσεγγίζοντας το Εμπορείο της Σαντορίνης, η αίσθηση αυτή ανατρέπεται. Το φυσικό τοπίο της Σαντορίνης εναρμονίζεται άψογα με τις παραδοσιακές κατοικίες, οι οποίες δίνουν την αίσθηση πως αναπτύσσονται οργανικά, δίχως να εμφανίζουν σχέσεις καταπάτησης του περιβάλλοντος. Πρόκειται για έναν οικισμό που δεν έχει βιώσει ακόμα τις σύγχρονες αλλαγές στο σύνολό του. Η καθημερινή ζωή κυλάει με διαφορετικούς ρυθμούς. Η αρχιτεκτονική λιτότητα και η χρήση τοπικών υλικών αντικατοπτρίζεται στην αγάπη των κατοίκων για τον τόπο στον οποίο γεννήθηκαν, ζουν και συντηρούν. Η σύγχρονη ζωή δεν έχει παρεισφρήσει ακόμα στη λογική του οικισμού, η μέρα ξεκινάει με το πρωινό φως και αφιερώνεται σε αγροτικές δραστηριότητες. Η αίσθηση της ευθύνης απέναντι σε έναν τόπο που συντηρεί και συντηρείται από τους κατοίκους γίνεται αισθητή ακόμη και από την ανταλλαγή μερικών φράσεων μαζί τους.
Οι κατοικίες του οικισμού χτίστηκαν σε μία πορεία τουλάχιστον πέντε αιώνων. Η περίοδος αυτή αντανακλά τον μόχθο και την επιμονή των κατοίκων, οι οποίοι προσπάθησαν με ελάχιστες γνώσεις να δημιουργήσουν ένα βιώσιμο, για τις οικογένειές τους, περιβάλλον. Χρησιμοποίησαν τα τοπικά υλικά, όπως τους ντόπιους λίθους του ηφαιστείου και την άσπα, θηραϊκή γη, σημαντική και αναγκαία για την διατήρηση της παράδοσης έως σήμερα. Οι συνθήκες δεν ήταν πάντα ευνοϊκές. Οι ισχυροί σεισμοί, αλλά και άλλα φυσικά φαινόμενα, αποτελούσαν ένα πλήγμα για τη ζωή του Εμπορείου, αλλά η επιμονή και η κοινωνική συνοχή αποτελούσε το κλειδί για τη συνέχιση της ζωής.
Η κοινωνική συνεκτικότητα αποτέλεσε ένα στοιχείο το οποίο επανερχόταν συστηματικά κατά τη διάρκεια της επιτόπιας μελέτης. Η κοινωνική συνοχή δεν αφορά μόνο το χωριό καθ’ αυτό, αλλά και τη σχέση του με τους γύρω οικισμούς. Η ανάγκη για ανταλλαγή προϊόντων, αλλά και τα κοινά συναισθήματα για τον τόπο της Σαντορίνης, αποτελούσαν τους κύριους παράγοντες εξομάλυνσης των διαφορών μεταξύ των οικισμών.