Συμπεράσματα

Η τοπογραφία αποτέλεσε κρίσιμο παράγοντα στον καθορισμό της οικιστικής δομής των Καλαρρύτων στα Τζουμέρκα. Το ανώμαλο έδαφος και οι διαφορετικές περιοχές οδήγησαν στην επιλογή συγκεκριμένων τοποθεσιών για τον οικισμό, ενώ το κλίμα διαμόρφωσε τον τρόπο κατασκευής και τη χρήση υλικών, προσαρμόζοντας τα στις κλιματικές συνθήκες. Για παράδειγμα, όλα τα κτήρια του οικισμού έχουν στέγες λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών όπως το χιόνι τον χειμώνα και των βροχοπτώσεων. Σημειωτέον ότι οι περιοχές με μικρότερες υψομετρικές διαφορές εμφανίζονται πυκνότερες και φιλοξενούν τους δημόσιους χώρους, ενώ οι δύσβατες περιοχές περιλαμβάνουν λιγότερα προσβάσιμα μονοπάτια και λιγότερες κατοικίες. Τα ρέματα και τα ρυάκια επίσης χωρίζουν τον οικισμό σε οικιστικές ενότητες. Οι διαθέσιμοι φυσικοί πόροι, όπως ξύλο και πέτρα, έπαιξαν κεντρικό ρόλο στην κατασκευή των κτιρίων. Οι στέγες είναι σχεδόν αποκλειστικά κατασκευασμένες από σχιστολιθικές πλάκες, υλικό προσβάσιμο στους Καλαρρύτες και οι λιθοδομές από τοπικές πέτρες. Η τεχνολογία της εποχής και η παράδοση στη μεταφορά υλικών καθόρισαν τον τρόπο κατασκευής, προσαρμόζοντας τον οικισμό ομαλά στο φυσικό περιβάλλον παρά τη δυσκολία της κλίσης της περιοχής. Εκτός από τη φυσική υλικότητα, οι κοινωνικές δομές, οι κοινότητες και οι οικογένειες επηρέασαν τη δομή του οικισμού. Οικονομικοί παράγοντες, όπως η γεωργία, η κτηνοτροφία και το εμπόριο, διαμόρφωσαν την οικονομική βάση της περιοχής και επηρέασαν τις σχέσεις της με άλλες περιοχές. Ο πολιτισμός και οι παραδόσεις της περιοχής αντανακλούνται στον σχεδιασμό και την κατασκευή των κατοικιών και των δημόσιων δομών που διαμορφώνονται γύρω από τον πολιτιστικό πλούτο, τα έθιμα και τις παραδόσεις του οικισμού. Ο οικισμός των Καλαρρύτων, συναντά σημαντικές διαφοροποιήσεις στην αρχιτεκτονική του λόγω μιας ιστορικής πυρκαγιάς που σημειώθηκε, αφήνοντας λίγα κτίρια παλαιότερα από τα υπόλοιπα. Εκτός από το χρονικό χάσμα, παρατηρείται επίσης ποικιλομορφία στις τεχνοτροπίες κατασκευής, η οποία αποδίδεται κυρίως σε κοινωνικούς παράγοντες. Συγκεκριμένα, τα αρχοντικά σπίτια διακρίνονται από λιθοδομή εκτός επιπέδου, ενώ τα πιο απλά σπίτια χρησιμοποιούν αργολιθοδομές. Η διαφοροποίηση συνεχίζεται και στην επεξεργασία της πέτρας, δημιουργώντας μια ποικιλομορφία. Στο κέντρο του οικισμού, παρατηρείται μεγαλύτερη πυκνότητα κατοικιών και αυξημένος πληθυσμός σε σχέση με άλλες περιοχές. Οι επεμβάσεις είναι πιο εμφανείς, με μεταλλικά στέγαστρα που αντικαθιστούν τα ξύλινα, νέους εξώστες και κεραίες τηλεόρασης. Επιπλέον, οι αυλές των σπιτιών είναι πιο περιορισμένες σε μέγεθος, αποτυπώνοντας την πιο συμπυκνωμένη πόλη στο κέντρο σε αντίθεση με τα άλλα κομμάτια του οικισμού στα οποία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι. Τα κτίσματα παρουσιάζουν ομοιογένεια στις υλικότητες, τις στέγες, τα κουφώματα και τα χρώματα, δημιουργώντας μια συνολική ενιαία αισθητική. Αυτή η ομοιογένεια, παρά τις ποικίλες διαφοροποιήσεις, ενισχύει τη συνοχή του οικισμού των Καλαρρύτων, διατηρώντας ταυτόχρονα την πλούσια κληρονομιά της περιοχής. Οι αλλοιώσεις στον αρχιτεκτονικό χαρακτήρα της περιοχής παραμένουν μικρές. Οι λιθοδομές και οι σκεπές παραμένουν πολύ καλά διατηρημένες, αναδεικνύοντας τον παραδοσιακό χαρακτήρα των κατοικιών. Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος που περιβάλλει τον οικισμό συνθέτει μια αλλαγή στο περιβάλλον κάνοντας τον πιο προσβάσιμο. Παρατηρούνται επίσης ορισμένες εξωτερικές τροποποιήσεις στα κτίρια, όπως η συντήρηση των σκεπών και η προσθήκη μεταλλικών εξώστων, ενώ πραγματοποιούνται ήπιες αλλοιώσεις για να διευκολυνθούν οι κάτοικοι. Αυτές οι παρεμβάσεις προσφέρουν άνεση και λειτουργικότητα, εναρμονίζοντας την παραδοσιακή αρχιτεκτονική με τις σύγχρονες ανάγκες. Επιπλέον, ορισμένες προσθήκες όγκων έχουν ενσωματωθεί με στόχο να καλύψουν μερικές ανάγκες των κατοίκων και χρησιμοποιούνται κυρίως ως αποθήκες ή βοηθητικά κτίσματα.