Μοναστήρι

τοιχοποιία

ΑργολιθοδομήΑργολιθοδομή με έντονη επικάλυψηΗμιλάξευτη με ελεύθερη συνθεσηΗμιλάξευτη ισόδομηΈντονη επικάλυψη με χαραγμένο μοτίβο

ΤΟΙΧΟΠΟΙΙΑ

Τα είδη τοιχοποιίας που συναντώνται διαμορφώνουν πέντε κατηγορίες,ανάλογα με τον βαθμό επεξεργασίας της πέτρας και τα χαρακτηριστικά του συνδετικού κονιάματος.Το συνδετικό κονίαμα διαφέρει ανάλογα με τον τρόπο κατασκευής και την παλαιότητα του κτιρίου.

α. Αργολιθοδομή

β.  Αργολιθοδομή (Με έντονη επικάλυψη της πέτρας από συνδετικό κονίαμα ή σοβά και ελεύθερη χάραξη αρμού)

γ. Ημιλαξευτή Λιθοδομή Με Ελεύθερη Σύνθεση (Έντονοι αρμοί σχήματος τύπου μωσαϊκού)

δ. Ημιλαξευτή Ισόδομη Λιθοδομή

ε.Έντονη επικάλυψη της πέτρας με κονίαμα και χάραξη μοτίβου

 

ΓΩΝΙΕΣ

Στις γωνίες του κτίσματος χρησιμοποιούνται μεγάλες πέτρες (γωνιόλιθοι), οι οποίες είναι ποιοτικά ημιλαξευτές σε σχήμα ορθογώνιο και τοποθετούνται κάθε φορά η μία κάθετα στην άλλη.Έχουν το μεγαλύτερο μέγεθος από τους υπόλοιπους λίθους της τοιχοποιίας  και συμβάλλουν στην ενοποίηση αυτής.Επιπλέον,πρόκειται για κομβικό σημείο του εξωτερικού περιβλήματος,αφού αντιμετωπίζει εντονότερα την φθορά των καιρικών φαινομένων και την γήρανση του κτίσματος.

 

ΤΖΙΝΕΤΙΑ

Στα περισσότερα κτίρια υπάρχουν μεταλλικά στοιχεία τα οποία ενισχύουν την τοιχοποιία,τα λεγόμενα "τζινέτια" ή αλλιως μεταλλικά κλειδιά. Τα κλειδιά αυτά τοποθετούνται στον αρμό μεταξύ δύο λίθων και διαπερνούν το μήκος του τοίχου.

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΤΟΙΧΟΙ

Η παραδοσιακή αρχιτεκτονική του Μοναστηρίου και εν γένει η κατασκευή των κατακόρυφων φερόντων στοιχείων βασίστηκε στα τοπικά υλικά, δηλαδή την πέτρα και το ξύλο. Οι εξωτερικές φέρουσες τοιχοποιίες που υπάρχουν στο Μοναστήρι είναι κατα κανόνα ημιλάξευτες ή λαξευτές. Δηλαδή οι λίθοι που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή τους είναι ελάχιστα έως πολύ επεξεργασμένοι. Στις γωνίες παρατηρείται πάντα πιο ποιοτική λάξευση, η οποία εξυπηρετεί την καλύτερη συναρμογή των ακρογωνιαίων λίθων και την καλύτερη αισθητική διαμόρφωση της γωνίας. Για τη συναρμογή των λίθων χρησιμοποιείται κονίαμα από χωματόλασπη.

ΞΥΛΟΔΕΣΙΕΣ

ονομάζονται οι οριζόντιες, ξύλινες ενισχύσεις που εντάσσονται στο πάχος των τοίχων. Ο ρόλος τους είναι να ενισχύσουν τον φέροντα οργανισμό του κτηρίου όσον αφορά την παραλαβή εφελκυστικών δυνάμεων. Η λειτουργία τους βασίζεται στη δομή σκαλιέρας, δηλαδή 2 οριζόντιες κατα μήκος ξύλινες διατομές (στρωτήρες) που συνδέονται με εγκάρσιους ξύλινους συνδέσμους, τις κλάπες. Ενίοτε, οι κλάπες ήταν συνέχεια των δοκών πατώματος, οπότε και η ξυλοδεσιά λειτουργούσε σα στρωτήρας τους. Στις γωνίες η ένωση των ενισχύσεων γινόταν με διαγώνια στοιχεία, τους αμασχαλίτες.Οι ξυλοδεσιές εξασφάλιζαν τη διαφραγματική λειτουργία των κατακορύφων φερόντων στοιχείων σε περίπτωση δυναμικών καταπονήσεων (π.χ. σεισμού) και τοποθετούνταν συνήθως στο ύψος του πρεκιού, της ποδιάς, σα στρωτήρας πατώματος, ή στο ύψος του πατώματος της στέγης, που θεωρείται και η βέλτιστη θέση (γενικώς όσο ψηλότερα τοποθετούνταν οι ξυλοδεσιές τόσο καλύτερη ήταν η λειτουργία τους). Το σύστημα των ξύλινων ενισχύσεων συνδέει τα λίθινα (τοίχους) και τα ξύλινα φέροντα στοιχεία του κτηρίου (πατώματα, στέγη), δημιουργώντας ένα σύνολο  ικανό να αντέχει σε στατικές και δυναμικές καταπονήσεις.

Οι λιθοδομές επιχρίονται εσωτερικά για λόγους υγιεινής και αισθητικής και σε πολλές περιπτώσεις επιχρίεται και η εξωτερική μεριά του κτηρίου. Το επίχρισμα ήταν ένα μίγμα από χώμα και ασβέστη (αναμεμιγμένο κάποιες φορές με χρώμα).  Επίχρισμα χρησιμοποιούταν επίσης στα εσωτερικά χωρίσματα.Εκτός από τις λιθοδομές που περιγράφθηκαν, στο Μοναστήρι συναντήσαμε λίθινα τόξα (στην κατασκευή ανοιγμάτων), ενώ δε συναντήσαμε θόλους.