Νερόμυλος

Αναφορικά με τη λειτουργία του νερόμυλου σύμφωνα με τοπικές πληροφορίες σημειώθηκαν τα εξής:

Το άλεσμα ήταν σιτάρι ή κριθάρι ή μίξεις των δύο καρπών ή ακόμα και με ρόβι. Οι μίξεις των καρπών ονομαζόταν μιγάδι και χαρακτηριζόταν ώς ...μιγαδο αν υπερίσχυε το σιτάρι ή ως χοντρομίγαδο αν υπερίσχυαν το κριθάρι με το ρόβι. Η σύσταση του αλέσματος αντιπροσώπευε την οικονομική ευχέρεια του κάθε πελάτη-οι πιο εύποροι άλεθαν σιτάρι ενώ οι φτωχότεροι  αποκλειστικά μιγάδι. Το άλεσμα κουβαλιόταν στο μύλο μέσα σε υφαντούς σάκους που ήταν γύρω στους 40 οκάδες για κάθε ζυμωτό.Μικρότερες ποσότητες μετέφεραν στους υφαντούς τορβάδες χωρητικότητας 10 έως 15 οκάδων. Η λειτουργία του μύλου ήταν άμεσα εξαρτημένη από την ποσότητα του διαθέσιμου νερού .

Τους χειμερινούς μήνες που υπήρχε αφθονία νερού από τις βροχές, ο μύλος «συρματούσε», όπως έλεγαν χαρακτηριστικά, άλεθε δηλαδή μέρα-νύχτα χωρίς διακοπή. Στους θερινούς μήνες η λειτουργία του μύλου σταματούσε, όποτε το νερό δεν επαρκούσε. Σε κάθε περίπτωση όμως, το νερό συλλεγόταν αρχικά στη στέρνα του μύλου και από εκεί οδηγούνταν στην φτερωτή του μύλου. Το νερό έπεφτε στη φτερωτή από ύψος 6-7 μέτρων και η κίνηση μεταδιδόταν μέσω ενός κάθετου άξονα στην χελιδόνα του μύλου και από κει στην μυλόπετρα. Η θέση του οικισμού στις παρυφές του ρέματος που ξεκινά από το Σφακοπηγάδι διευκόλυνε τη λειτουργία του νερόμυλου αφού εξασφάλιζε την απαραίτητη ποσότητα νερού. Ο νερόμυλος εξυπηρετούσε εκτός από την Κερά και τα κοντινά χωριά Ρόκκα, Περιβολάκια, Σφακοπηγάδι, και Τριαλώνια. «Στη δεξά τη χέρα χάμω εκεί όπως περπατάς υπάρχει αυλάκι που καταλήγει στη στέρνα και εκεί μαζευόταν όλο το νερό. Ένας μικρός παραπόταμος ερχόταν από το νοτιά και έφερνε νερό για το νερόμυλο. Το αυλάκι αυτό πότιζε παλιότερα κήπους που βρίσκονταν εκεί». Οι κάτοικοι μας πληροφόρησαν ότι ο νερόμυλος ξεκίνησε με δύο ιδιοκτήτες-μυλωνάδες.Μετα το θάνατο τους ο μύλος σταμάτησε τη λειτουργία του. Ο κόσμος είχε πάψει να καλλιεργεί σιτάρι και ξεκίνησε η ενασχόληση με τα αμπέλια και τις ελιές. Σήμερα η Κερά εξυπηρετείται από έναν νερόμυλο στην Ποταμίδα, σε απόσταση 6-7χλμ.

Παρόλ΄αυτά υπάρχει έντονη επιθυμία από τους κατοίκους για την επισκευή και επαναλειτουργία του. Υπήρξε ισχυρό ιστορικό τοπόσημο του χωριού και οι άνθρωποι τον συνδέουν με την ταυτότητα του.

«Θέλουμε να ξαναεπιστρέψουμε στην παραγωγή σιταριού, να φτιάξουμε ψωμί, να νιώσουμε παραδοσιακό το χωριό μας. Κάθε μέρα η συζήτηση στο καφενειό είναι η ίδια και όλοι υποσχόμαστε να κάνουμε ότι μπορούμε για να φτιάξουμε το χωριό όπως ήταν παλιά. Βοηθήστε μας να ξαναφτιάξουμε το νερόμυλο. Αν ο νερόμυλος λειτουργήσει ξανά,το χωριό μας θα ζωντανέψει πάλι» , κος Γιώργος Πετράκης